اصفهان تاب و تحمل سوخت مازوت را ندارد/ محیط زیست: مانع خواهیم شد

به گزارش خبرگزاری برگزیده های ایران از اصفهان، هر سال با شروع فصل سرما یافتن مقصر برای آلودگی هوای اصفهان آغار می‌شود؛ موضوعی که هر سال متهم جدیدی دارد و امسال نیز پس از عبور از کیفیت بنزین، خودروهای فرسوده و موتورسیکلت‌ها نوبت به نیروگاه‌ها، صنایع و مازوت‌سوزی آن‌ها رسیده است.

با وجود اینکه در سال‌های پیش بنزین متهم اصلی آلودگی هوا بود اما آن طور که مسؤولان اعلام کردند افزایش کیفیت بنزین، این فراورده نفتی را از گردونه خارج کرده اما همچنان احتراق بد خودروهای فرسوده و موتورسیکلت‌ها مورد اتهام است اما مسأله‌ای که در چند سال اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته مازوت‌سوزی صنایع و نیروگاه‌ها است.

اما مازوت چیست؟

مازوت نوعی نفت کوره به شمار می‌آید که کیفیت پایین و ویسکوزیته بالایی دارد و در نیروگاه‌های حرارتی و موارد مشابه از آن استفاده می‌شود. در اثر سوزاندن سوخت‌های فسیلی حاوی گوگرد همچون مازوت، ترکیبات Sox منتشر می‌شوند که بخش بیشتر آن‌ را SO۲ تشکیل می‌دهد؛ SO۲ گازی سمی است که برای سلامتی مضر است و این گاز، وزن بیشتری نسبت به هوا دارد و زمانی که غلظت آن در هوا به بیش از ۵۰۰ppb برسد، بوی بدی خواهد داشت که در این سطح، کشنده خواهد بود.

استفاده از سوخت مازوت آلودگی بسیاری در هوا به‌ویژه در شرایط پایداری جوی به‌وجود می‌آورد از این رو استفاده از آن برای واحدهای صنعتی به‌ویژه در مناطق پرجمعیت و دچار معضل آلودگی هوا محدود یا ممنوع شده است.

وضعیت آلودگی هوای اصفهان بحرانی است

در وضعیت فعلی محیط زیستی کشور، اصفهان یکی از پر مخاطره‌ترین موقعیت‌ها را دارد، فعال شدن کانون‌های جدید گرد و غبار و ریزگرد، توسعه بیابان‌زایی و بروز پدیده فرونشست زمین در بالاترین و خطرناک‌ترین سطح درگیری فرونشست در کل کشور از جمله مخاطرات است.

ماده ۱۱ قانون هوای پاک می‌گوید حد مجاز آلایندگی باید با توجه به اقلیم و منطقه تعیین شود، اما حدود مجاز آلایندگی اصفهان، در حوزه‌های مختلف هنوز با گذشت چهار سال از تصویب این قانون مشخص نشده است در حالی که وضعیت آلودگی اصفهان بحرانی است.

از مجموع ۵۵۰ واحد صنعتی آلاینده در سطح استان ، ۴۹۵ واحد در شعاع ۵۰ کیلومتری شهر اصفهان قرار دارد که در واقع ۸۲ درصد صنایع آلاینده را شامل می‌شود. در اصفهان ۷۰ درصد کل صنایع در شعاع ۵۰ کیلومتری اصفهان واقع‌شده است که بین آن‌ها ۱۰۰ واحد تولید گچ و ۵۰ واحد تولید قیر سنتی، ۳۵۰ واحد تولید آجر و ۵۰۰ واحد ریخته‌گری سنتی وجود دارد و همین مسأله سبب تخریب محیط‌زیست، برهم خوردن نظم اجتماعی و از بین رفتن حقوق نسل آینده می‌شود.

همچنین  ۷۵ درصد جمعیت استان در شعاع ۵۰ کیلومتری اصفهان سکونت دارند؛ در حالی‌که مساحت استان ۱۰ میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار، مساحت شهرک‌ها و نواحی صنعتی ۶ هزار هکتار است و  ۱۱ شهرک صنعتی و چهار ناحیه صنعتی در شعاع ۵۰ کیلومتری اصفهان مستقرند.

تردد بیش از یک‌میلیون دستگاه  خودرو و  بیش از ۶۰۰ هزار  دستگاه موتورسیکلت و نیز بخش قابل‌توجهی از ناوگان فوق فرسوده و غیراستاندارد باعث شده است که اصفهان رکورددار مصرف گازوئیل کشور و رتبه دوم مصرف مجموع چهار فرآورده نفتی باشد.

آغاز تلاش پشت پرده برای شکستن پلمب مشعل‌های مازوت‌سوز در اصفهان

اما داستان مازوت‌سوزی از آ‌نجا مهم شد که علی صالحی، سخنگوی شورای شهر اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار برگزیده های ایران از آغاز تلاش‌های پشت پرده برای شکستن پلمب مشعل‌های مازوت‌سوز نیروگاه‌های اصفهان خبر داد و اظهار داشت: شنیده‌ها حاکی از آن است که در برخی جلسات تلاش‌هایی در جریان است که متولیان امر را مجاب به شکستن پلمب مشعل‌های مازوت‌سوز نیروگاه‌های اصفهان کنند.

وی افزود: برخی بر این باورند که استفاده از مازوت برای تولید برق در نیروگاه‌های بسیاری از کلان‌شهرهای دیگر کشور هم در حال انجام است، اما آن‌ها نمی‌دانند که اصفهان در روزهای اخیر، از نظر کیفیت هوا، آلوده‌ترین کلان‌شهر کشور بود و کم‌ترین میزان بارندگی در میان کلان‌شهرهای کشور هم در اصفهان اتفاق می‌افتد.

مقایسه شرایط اصفهان با دیگر کلان‌شهرهای کشور نادرست است

صالحی با تأکید بر اینکه امید داریم که شنیده‌ها درباره آغاز مصرف مازوت در نیروگاه‌های اصفهان نادرست باشد، عنوان کرد: امیدواریم همچنان مسؤولان بر قول قبلی خود نسبت به مردم اصفهان و عدم استفاده از سوخت مازوت در این فصل از سال پای‌بند باشند، به ویژه آنکه پس از فرستادن نامه مشترکی از سوی اعضای شورای شهر و مجمع نمایندگان شهرستان اصفهان در حدود یک ماه و نیم پیش، سران قوا به درخواست اصفهان برای باقی ماندن پلمب مشعل‌های مازوت پاسخ مثبت داده بودند.

صالحی از مدیران استانی خواست که با تمام قوا در برابر خواسته‌های غیرمنطقی و غیرکارشناسی مقاومت کرده و با استدلال و با داده‌های تحلیل و آمارهایی که وجود دارد، صحبت و از حق مردم دفاع کنند.

امکان مصرف سوخت مازوت در زمان محدود به عنوان سوخت دوم نیروگاه‌ها

ایرج حشمتی، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار برگزیده های ایران در خصوص شکستن پلمب مشعل‌های مازوت‌سوز گفت: با توجه به برودت هوا و مشکلات ناشی از کمبود و افت فشار گاز در  فصول سرد، موضوع مصرف مجدد مازوت در نیروگاه‌ها به ویژه در ۲ سال اخیر مطرح می‌شود و امسال نیز به دلیل افزایش برودت هوا و به تبع آن ضرورت تأمین گاز برای نقاط مختلف کشور، امکان مصرف سوخت مازوت در زمان محدود به عنوان سوخت دوم نیروگاه‌ها مطرح شده است.

وی ادامه داد: با توجه به شرایط خاص اصفهان به لحاظ کیفیت هوا مطالبه‌گری در خصوص موضوع ممانعت از مصرف مجدد مازوت، به طور مستمر در دستور کار حفاظت محیط زیست استان قرار داشته و خوشبختانه مدیران ارشد استانی، دستگاه قضا و نمایندگان مجلس شورای اسلامی و شورای اسلامی شهر، حمایت‌های خوبی در این حوزه در سطوح ملی، استانی و شهری داشته‌اند .

حشمتی با اشاره به اینکه بر اساس قانون هوای پاک، مسؤولیت دبیرخانه کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوای کلان شهرهای آلوده کشور، به عهده حفاظت محیط زیست هر استان نهاده شده است، افزود: این دستگاه در راستای وظایف خود با مشارکت سایر اعضای کارگروه پیگیری‌های مستمری در این زمینه انجام داده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان بیان کرد: در این راستا علاوه بر ارائه گزارش‌های فنی و کارشناسی در خصوص اثرات مخرب زیست محیطی مصرف مازوت بر روی کلان شهر اصفهان و شهرهای مجاور آن، روشنگری در سطح جامعه از طریق رسانه‌ها و پیگیری قاطع مواد قانونی در این ارتباط از طریق دستگاه‌های اجرایی، نظارتی، قضایی در سطح استان و در سطح ملی و تلاش گسترده‌ای در راستای هماهنگی بین بخشی و ارسال مستندات فنی و واقع بینانه در خصوص تفاوت شرایط اصفهان نسبت به سایر کلان شهرهای کشور به لحاظ اقلیمی، هواشناسی، حجم واحدهای صنعتی و منابع آلاینده به عمل آورده است.

یک نماینده از محیط زیست در هر واحد تولیدی و آلاینده باید حضور داشته باشد

علی اصفهانی دادستان اصفهان در برنامه مناظره در شبکه استانی اصفهان در تماس تلفنی در پاسخ به موضع دستگاه قضا در برخورد با ترک فعل مدیران و واحدهای آلاینده، می‌گوید: قانون هوای پاک قانون خوبی است که اگر کامل اجرا شود، می‌تواند از بسیاری از مشکلات جلوگیری کند، هر چند که به اعتقاد من مجازات‌ها بازدارنده نیست اما اگر قانون کامل اجرا شود مشکل پیش نمی‌آید، ولی مسائل اقتصادی، زیرساختی برخی واحدهای صنعتی و حتی مسائل امنیتی دخیل است.

وی ادامه داد: با وجود اینکه در این شرایط اقتصادی که هیچ واحد تولیدی نباید تعطیل شود اما مسائل زیست محیطی و آلودگی هوا مرتبط با سلامت مردم است و برای ما اهمیت دارد از این رو در این باره باید دقت کرد و محیط‌زیست الزامات قانون هوای پاک و پایش‌های خود را باید اعمال کند، محیط‌زیست تاکنون اعمال کرده اما کافی نیست باید بیشتر شود و یک نماینده از محیط زیست در هر واحد تولیدی و آلاینده حضور داشته باشد که به صورت مستمر و دائم گزارش دهد و از موارد آلودگی پیشگیری کند، این مسأله مهم است.

مسؤولان متوجه پیامدهای تصمیم‌گیری‌شان باشند

مصطفی نباتی نژاد، رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر در این باره به خبرنگار برگزیده های ایران گفت: خبرهایی درباره شکستن پلمب مشعل‌های مازوت‌سوز در اصفهان شنیدم و نگران هستیم و امیدواریم این خبر صحت نداشته باشد.

وی با بیان اینکه موضوع را رصد می‌کنیم تا به نتیجه برسیم، گفت: مردم اصفهان دیگر تاب و توان عوامل تشدیدکننده آلودگی هوا مانند مازوت را ندارند، شاخص‌های آلودگی در اصفهان رکورد زده است.

نباتی‌نژاد تصریح کرد: به دولتمردان پیشنهاد می‌کنیم اگر ناچار به اجرای این دستور هستند، اتاق‌های بحران تشکیل دهند و تولید برق را از مسیرهای جایگزین تأمین کنند و پیشنهادهای دیگر روی میز وزارت نیرو بیاید و این اتفاق نیفتد.

عضو شورای شهر اصفهان بیان کرد: محیط زیست اولین مجموعه‌ای است که بر اساس قانون می‌تواند به سمت مدعی‌العموم برود و از سمت مردم در راستای حفظ محیط زیست این درخواست را از دادستانی داشته باشد تا در این عرصه وارد شود و از مجموعه قوه قضائیه درخواست می‌کنیم نفع حقوق عامه را در نظر بگیرند و اگر این خبر صحت داشته باشد در این قضیه مماشات نکنند.

وی با بیان اصفهان در شاخص‌های آلودگی هوا رکورددار است و اگر مازوت سوزانده شود، این رکورد فاصله‌اش بیشتر می‌شود، خاطرنشان کرد: بارندگی‌های چند روز اخیر هوای شهر اصفهان را برای چند روز خوب می‌کند و دوباره آلودگی به آسمان اصفهان باز می‌گردد، درخواست دارم از هر مسؤولی در هر نقطه‌ای از کشور که تصمیم می‌گیرد، متوجه پیامدهای تصمیم گیری‌اش باشد.

مسوؤلان ابهامات را پاسخ دهند

آلودگی هوا؛ داستان پر تکراری است که هر ساله در رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها در مورد آن قلم‌فرسایی می‌شود و در حال حاضر به‌ویژه در فصول سرد، به سنتی برای کلانشهرهای کشور و از جمله اصفهان تبدیل شده است؛ سوزاندن سوخت مازوت در نیروگاه‌های اطراف اصفهان در حالی تأیید و تکذیب می‌شود که هنوز ابهاماتی در مصرف سوخت مازوت وجود دارد و نیازمند پاسخ‌گویی و رفع ابهامات در این باره از سوی مسؤولان استانی است.

انتهای پیام/۶۳۱۰۱/آ/