راه دراز کارخانه آزمایش برای راه‌اندازی مجدد

به گزارش برگزیده های ایران از شیراز، پایه‌گذاری کارخانجات صنعتی آزمایش به ۷۰ سال پیش باز می‌گردد، زمانی که ابتدا در تهران و سپس در مرودشت با تولید صندلی و تخت‌های فلزی شروع به تولید لوازم خانگی کرد.

در کنار کارخانه مدارس علمی_کاربردی وجود داشت که کارگران در آن آموزش می‌دیدند و محصولات آزمایش همگام نیازهای جامعه به روز می‌شد. به‌طوری که ۵۰ سال پیش این کارخانه توانست نخستین تلویزیون رنگی‌های خود را به بازار مصرف عرضه کند. یخچال، کولر، بخاری، اجاق گاز از دیگر محصولات این کارخانه بودند که در زمان خود با دانش روز و با کیفیت مطلوب تولید می‌‍شد.

برند «آزمایش» عنوان نام آشنای خانواده‌های ایرانی است و اکثر مردم ایران حداقل یکی از محصولات این کارخانه را در منزل خود داشته اند.

سراشیبی سقوط

فعالیت آزمایش تا اوایل دهه ۸۰ همچنان رونق داشت. با آغاز واگذاری بنگاه‌های دولتی به بخش خصوصی، آزمایش نیز  به هولدینگ گسترش صنایع پیام واگذار شد و این آغاز مصایب کارخانه آزمایش بود. این کارخانه که در هنگام واگذاری گفته می‌شد ظرفیت تولید بیش از یک میلیون دستگاه لوازم خانگی مختلف را داشت با سرعت بسیار رو به افول نهاد و با بحران‌های شدید مالی و کارگری روبرو شد.

مالکان جدید کارخانه متأسفانه عزمی برای تولید نداشتند و نخست کارخانه آزمایش تهران را تعطیل و خط تولید آن را به مرودشت منتقل کردند و به این شکل از مرکز و فشارهای نظارتی فاصله گرفتند. امیر نیک منش، نماینده کارگران آزمایش پیش از این به خبرنگار فارس گفته بود: کارخانه مرودشت، هر سال چند روز برای اورهال تعطیل می‌شد اما آخرین بار که کارخانه خاموش شد، دیگر بازگشایی نشد.

مدیران هولدینگ پیام به تدریج شروع به فروش تجهیزات کارخانه کردند تا جایی که به گفته نماینده کارگران، حتی فلزهای سقف را هم بریده و فروختند. ساسان مبینی معاون اقتصادی پیشین استانداری فارس در تشریح وضعیت کارخانه آزمایش چندی قبل به خبرنگار فارس گفت: کارخانه آزمایش یک کارخانه کاملا لخت و خالی از تجهیزات است، برخی زیرساخت‌ها  نیز دیگر وجود ندارد، حتی سیم‌های برق را درآورده و به فروش رفته است.

خروج مالک از کشور

وضعیت کارخانه آزمایش زمانی وخیم‌تر شد که در اوج بحران مالی و اعتراضات کارگری، به دلیل عدم شفافیت و رعایت نکردن قوانین بورس، مجرم شناخته و به تحمل حبس محکوم شد اما مالک پیش از ابلاغ حکم از کشور خارج شد و به انگلیس مهاجرت کرد. اما تا کنون همچنان از راه دور با تعیین قائم مقام به اداره آزمایش می‌پردازد.

انتقال مداوم پول به خارج از کشور

محمد کلهری، مدیرعامل سابق کارخانه در خصوص بهره‌برداری از آزمایش پس از تعطیلی کامل کارخانه و فروش تجهیزاتش می‌گوید: انبارها و سوله‌های کارخانه اجاره داده شد و مالک کارخانه ماهانه بیش از سه میلیارد از این محل درآمد دارد و جز بخش اندکی، مابقی هر ماه به خارج از کشور منتقل می‌شود. به همین دلیل این افراد رغبتی به راه‌اندازی مجدد کارخانه ندارند.

پایان مماشات با مالکان

کمتر از سه هفته پیش از سفر آیت‌الله رئیسی به استان فارس، بانک ملت اعلام کرد عرصه و اعیان کارخانه را برای وصول طلب خود به مزایده خواهد گذاشت که با نامه سازمان صمت استان به دادگستری و دخالت دستگاه قضایی استان از مزایده‌ای که می‌رفت تنها نشانه‌های باقی مانده از آزمایش را به فروش رسانده و آن را برای همیشه محو کند، ممانعت به عمل آمد و این مسئله آغاز مطرح شدن دوباره آزمایش در محافل استان شد.

مزایده کارخانه آزمایش توسط بانک ملت

در میزگردی که به پیشنهاد برگزیده های ایران و به میزبانی دادگستری استان فارس برگزار شد، جلال رشیدی، نماینده مردم مرودشت خواهان پایان مماشات با مدیران کنونی کارخانه و مقابله با سوءمدیریت آنان شد.

کوروش باقری، معاون قضایی دادگستری استان فارس نیز در این خصوص گفت: دادستان شهرستان مرودشت، از سوی ریاست دادگستری استان، ماموریت یافته که با ضابطین خاص قضایی و کارشناسان مجرب اقتصادی به مسئله کارخانه آزمایش از ابتدای واگذاری تا کنون ورود کرده و آن را مورد بررسی کامل قرار دهد.

زارعی افزود: پس از دستور رئیس دادگستری، نامه‌ای به همین منظور در تاریخ ۱۴۰۰/۸/۶ به اداره اطلاعات شهرستان زده شده است.

سفر رئیس جمهور نقطه عطفی در تغییر وضعیت کارخانه آزمایش

همچنین پس از نامه رهبر معظم انقلاب مبنی بر ممنوعیت ورود لوازم خانگی و حمایت از محصولات داخلی بار دیگر نگاه‌ها به کارخانه خاموش آزمایش جلب شد همچنین با ورود رئیس جمهور به استان فارس وضعیت آزمایش وارد مرحله جدیدی شد.

رئیس جمهور پس از ترک فرودگاه شهید دستغیب در اولین اقدام به مرودشت رفت و سرزده از کارخانه آزمایش بازدید کرد این اقدام آنقدر غیرقابل پیش بینی و بی خبر انجام شد که دوربین‌های خبری جا ماندند اما رشیدی نماینده مرودشت که رئیس جمهور را در کنار استاندار همراهی می‌کرد، در این خصوص به خبرنگار فارس گفت: اهمیت موضوع از این جهت بود که این بازدید خیلی سرزده انجام شد و همین باعث شد با واقعیت‌های موجود روبرو شوند و خارج از گزارشاتی که داده می‌شود خودشان از نزدیک آنجا را ببینند.

نماینده مردم مرودشت در مجلس، بیان کرد: تصمیمی که هنگام بازدید از آزمایش گرفته شد، دستور ویژه‌ای بود که به استاندار داده شد مبنی بر پیگیری شرایط راه‌اندازی مجدد کارخانه که همان جا آقای رئیسی به ایمانیه تاکید کردند که به شکل ویژه برای حل این مشکل اقدام کنند.

آیت‌الله رئیسی پس از این بازدید در سخنانی وضعیت آزمایش را اسفناک توصیف کرد و گفت: کارخانه آزمایش که محصولاتش در خانه بسیاری از ما وجود دارد، امروز وضع اسفناکی در این کارخانه دیدیم که به جای اینکه کارخانه محل تولید باشد، برخی از سوله‌های آن به انبار پیاز تبدیل شده است.

رئیس جمهور در شورای اداری استان فارس که در شامگاه ۲۱ مهر ماه تشکیل شد، بار دیگر با یادآوری وضعیت آزمایش بر راه‌اندازی و احیای آن تأکید کرد.

فرار رو به جلوی مالکان

هنوز یک روز از سفر رئیس جمهور نگذشته بود که ظفر افشون، معاون وقت استاندار فارس از اعلام آمادگی مدیران هولدینگ پیام  برای راه‌اندازی مجدد کارخانه آزمایش در ۶ ماه آینده خبر داد؛ در این باره  افشون، به خبرنگار فارس گفته بود: حسب دستور استاندار مدیران کارخانه آزمایش به استانداری دعوت شدند، مسئولان آزمایش تا الان هیچ مراجعه‌ای به هیچ کدام از دستگاه‌ها نداشتند و در واقع آنها سراغ ما نیامدند، بلکه ما به سراغ آنها رفتیم. در جلساتی که با آنها برگزار کردیم، اعلام کردند که آمادگی احیای مجدد کارخانه را داریم، ما هم استقبال کردیم.

اتفاقی که به نظر می‌رسید بیش از هر چیز فرار رو به جلوی مدیران این کارخانه و نگرانی از ورود جدی دستگاه‌های اجرایی و قضایی به سوءمدیریت و احتمال خلع ید شدن مالک بود.

مزایده کارخانه آزمایش توسط مالکان

جلال رشیدی نماینده مردم مرودشت در مجلس در این باره توضیح داد: فشارهایی که از سمت رسانه، دادگستری و مجلس و با حضور شخص رئیس جمهور وارد شد همه اینها سبب شده که مدیران کارخانه احساس خطر کنند، امیدواریم حضورشان، حضور مثبتی باشد و ما هم قرار نیست به آنها خیلی فرصت بدهیم. اگر قرار است کاری انجام شود با شرط و شروط ما پیگیر هستیم که اگر نیامدند پای کار، کارخانه به افراد صلاحیت‌دار دیگری واگذار شود.

اتمام حجت با مالکان کارخانه

ساسان مبینی، معاون اقتصادی سابق استاندار فارس نیز در خصوص مهلت دادن های متوالی و افتادن آزمایش در فرسایش زمانی به خبرنگار فارس گفت: قطعا اتفاقات افتاده باید یکجا خاتمه پیدا کند، با پیگیری جدی نهاد ریاست جمهوری و پیگیری شخص استاندار برای تعیین تکلیف موضوع، ما این ظرفیت را به هیچ عنوان معطل نمی‌کنیم و این بازه زمانی آخرین فرصت برای اتمام حجت  و تعیین تکلیف است.

وی افزود: به هیچ عنوان دنبال زمان خریدن و زمان دادن بیشتر نیستیم، اراده حوزه مدیریت ارشد استان بر تعیین تکلیف موضوع است و ما دیگر مسئله را مشمول مرور زمان نخواهیم کرد.

القای زنده بودن آزمایش با محصولات دیگران

به گفته مسئولان استان برنامه زمان‌بندی و ارائه شده از سوی مالک جهت راه‌اندازی مجدد کارخانه آزمایش، شامل ایجاد نمایشگاه محصولات این کارخانه و سپس در فاز نخست ایجاد دو خط تولید کولر آبی و آب گرم کن گازی بود.

از آنجا که برند پرسابقه آزمایش پس از تعطیلی کارخانه اجاره داده شده است، نمایشگاه محصولات آزمایش که به قصد القای زنده بودن کارخانه برگزار می‌شود، در حقیقت محصولات کارخانه‌ای است که ارتباطی با آزمایش ندارد و تنها اجاره کننده این برند با سابقه و اصیل بوده است.

همچنین حمیدرضا ایزدی رئیس سازمان صمت استان فارس در خصوص دو خط تولیدی که وعده راه‌اندازی آن داده شده است، می‌گوید: این دو خط ساده و سبک است، پیچیدگی خاصی ندارد و حتی به راحتی قابل جمع شدن است. محصولات تولیدی نیز چیز خاصی نیست اما برای شروع با توجه به وضعیت کنونی کارخانه پذیرفتنی است.

پیگیری‌های مداوم رئیس‌جمهور

اکنون بیش از دو ماه از سفر رئیس جمهور به استان فارس می‌گذرد. به گفته مسئولان ارشد استان هر هفته از سوی نهاد ریاست جمهوری به نیابت از شخص رئیس جمهور برای آگاهی از اقدامات انجام شده در خصوص کارخانه آزمایش با استان تماس گرفته می‌شود و رئیس جمهور شخصا پیگیر مسئله آزمایش هستند.

جلسات متعدد برای حل مشکلات مختلف کارخانه از جمله بدهی به بانک، اداره مالیات و تامین اجتماعی برگزار شده است و حتی نماینده مردم مرودشت در جلسه با وزیر اقتصاد از وی قول مساعدت و همکاری کامل گرفته است.

دستگاه‌های مختلف و مدیریت ارشد استان، برای احیای آزمایش تلاش می‌کنند و مالک با توجه به فشار اجتماعی موجود و جدیت مسئولان تاکنون فعالانه در جلسات حضور داشته و در حال آماده سازی زیرساخت‌های لازم برای برقراری نمایشگاه محصولات است.

سوالات بی پاسخ

اما همچنان سئوالات متعددی باقی است که تاکنون نه از سوی مدیران کارخانه و نه از سوی مسئولان استان به آن پاسخی داده نشده است، سوالاتی چون اگر راه‌اندازی کارخانه اینقدر راحت بود که در عرض سه ماه به تولید محصول برسد چرا تاکنون اقدامی نشده است؟ چرا ۲۰ سال کارخانه هم از سوی مدیران هم از سوی مسئولان رها شده بود؟ چرا همه چیز منوط به ورود رئیس جمهور و بازدید از کارخانه شد؟

اگر عزم مالک بر تولید است چرا زمانی که کارخانه را با انبار پر از محصول و در حالی که یخچال ساید با ساید با تکنولوژی پیشرفته تولید می‌کرد و هزار کارگر در آن فعال بودند در کمتر از ۴ سال به ویرانه‌ای که اکنون با آن روبرو هستیم تبدیل کرد؟

آیا مالک خارج نشین کارخانه که محکومیت قضایی دارد و هر ماه حدود سه میلیارد تومان از پول اجاره اموالش به دست می‌آورد، قابل اعتماد است؟

چرا برنامه مالکان شامل دو خط تولید محصولاتی که تقریبا بازار از آن اشباع شده و به سادگی نیز قابلیت جمع شدن دارد، است؟ این ها تعدادی از ده‌ها سئوال بی‌جوابی است که به قوت خود باقی است.

انتهای پیام/م/ز