به گزارش برگزیده های ایران، اچ آی وی یک عفونت ویروسی است که میتواند از طریق رابطه جنسی، خون و یا از طریق مادر به فرزند در طول بارداری، بدو تولد و یا در دوره شیردهی منتقل شود و بدون مصرف دارو، سالها طول میکشد تا این ویروس سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا را ضعیف کند و به نقطهای برسد که فرد مبتلا به بیماری ایدز شود.
افزایش آگاهی همگانی درباره شیوههای انتقال ویروس اچ آی وی و راههای کنترل آن ضروری است که علاوه بر اینکه ابتلا را تا میزان زیادی کاهش میدهد، زمینه را برای افزایش کیفیت زندگی اجتماعی مبتلایان و حضور موثر و بی خطر آنها در جامعه فراهم میکند.
پیشگیری بهتر از درمان
ارائه آموزشهای دقیق و علمی به منظور آگاه سازی جامعه، در گام نخست و مهمتر از همه راه را بر انتقال این ویروس میبندد، اگر چه این گفته چنان بدیهی است که شاید تکرار آن هجو به نظر برسد اما چنانکه رئیس اداره سلامت و تندرستی آموزش و پرورش استان بوشهر نیز به آن اذعان دارد، اطلاعات مردم بویژه نوجوانان و جوانان درباره راههای پیشگیری از ویروس اچ آی وی و بیماری ایدز اندک است و آموزش مستمر از سوی نهادهای مختلف، مدارس، رسانه و خانواده از اصول اولیه پیشگیری از ابتلا به این ویروس است.
به گفته عبدالله زارعی، آموزش و اطلاع رسانی صحیح درباره ویروس اچ آی وی میتواند جامعه را در کسب آگاهی لازم برای تغییر باورها، نگرشهای غلط و رفتارهای پیشگیرانه از بیماری ایدز و شناخت به هنگام موارد پنهان یاری کند.
او با بیان اینکه در سالهای اخیر تلاش خوبی در این باره صورت گرفته و پویشهایی با موضوع ” من هم آزمایش اچ آی وی می دهم” در کشور برگزار شده است، گفت: آموزش و پرورش نیز از این همکاری بی نصیب نبوده و در مدارس با پویشهای دانش آموزی، برگزاری مسابقات و دعوت از کارشناسان و متخصصان، به جامعه دانش آموزی اطلاع و آگاهی رسانی کرده است.
ضرورت اصلاح نگاه به مبتلایان ویروس اچ آی وی
مرور دلنوشتههای بیماران مبتلا به ویروس اج آی وی که از سوی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر و البته بدون ذکر نام در اختیارمان قرار گرفت، نشان میدهد تا چه اندازه ضعف در آگاه سازی عموم مردم و در پرده ماندن اچ ای وی / ایدز به کیفیت زندگی اجتماعی این مبتلایان لطمه میزند.
زن ۳۰ ساله مبتلا به ویروس اچ آی وی نوشته: ” اگر اطرافیان بدانند مبتلا به اچ ای وی هستی، حتی حاضر نیستند سر یک سفره با شما بنشینند”، مرد ۴۲ سالهای نوشته است ” لازم است بیماری را پنهان کنم و باعث سرخوردگی و خجالتم میشود” و مرد ۴۳ ساله دیگری از بار منفی نوشته است که ابتلا به اچ ای وی برای او داشته و به سختی توانسته با آن “آشتی” کند.
هر چند عوامل عمده ابتلا به این ویروس (بر اساس آمار) در فرهنگ ما مذموم و ناپذیرفتنی است اما به بیان مرد ۴۶ سالهای که اکنون ۱۴ سال از ابتلای او میگذرد؛ اچ آی وی میتواند حاصل یکسری تصمیمها و انتخابهای اشتباهی باشد که فرد در شرایطی خاص اتخاذ میکند و از سوی دیگر به گفته رئیس اداره سلامت و تندرستی آموزش و پرورش استان بوشهر این ویروس که از طریق خون و ترشحات سرایت پیدا میکند، میتواند بنا به اتفاقی در مورد هر یک از افراد جامعه رخ دهد.
به اعتقادعبدالله زارعی همواره از ایدز به عنوان یک بیماری اخلاقی نام برده شده و همین امر موجب درماندگی بیماران و ناشناخته ماندن مبتلایان و همچنین دریافت نکردن به موقع درمان مناسب میشود.
او تاکید کرد: علاوه بر دانستن راههای پیشگیری از ابتلا که همواره موضوع اطلاع رسانیها بوده، دانستن روشهای درمان و مراحل آلودگی تا بیماری ایدز نیز ضرورت دارد.
اما ترس از بدنامی در بسیاری از موارد مانع از اقدام به موقع برای درمان میشود و زمان ارزشمندی را برای کنترل بیماری میکُشد.
چنانکه دکتر عبدالمحمد خواجه ئیان معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر گفت: برخی از دیدگاههای نادرست سبب شده تا مبتلایان به ایدز برای پرهیز از بدنامی حاضر به مراجعه برای تشخیص و درمان کنترل بیماری خود نباشند و این درحالی است اگر بیماری به موقع تشخیص شود و فرد تحت مراقبت قرار گیرد، براحتی قابل کنترل است.
او افزود: اجرای طرح سراسری “من نیز آزمایش تشخیص اچ آی وی را انجام می دهم” به مدت یک ماه تا بیست آذر ماه برای بیماریابی در جمعیتهای کلیدی و کاهش انگ و دسترسی همگانی به آموزش در این زمینه بسیار موثر است.
از نظر خواجهئیان روز جهانی ایدز برای پایان دادن به انگ و تبعیض نسبت به افرادی که با ویروس اچ آی وی زندگی میکنند و تلاش برای افزایش آگاهی و بهبود کیفیت زندگی آنها اهمیت دارد.
جایی برای همزیستی بهتر با ایدز
اما علاوه بر آگاهی بخشی همگانی، آموزش به گروههای در معرض خطر، مبتلایان به اچ آی وی و خانواده آنها همراه با فراهم کردن سایر بسترهای لازم، زیستی با کیفیتتر را در همزیستی با این ویروس برای آنها به ارمغان میآورد.
راهاندازی و فعالیت مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری، مراکز بهزیستی و دیگر مراکز مرتبط و اطلاعرسانی و معرفی آنها به گروههای هدف، اقداماتی در این راستا است.
میتوان گفت: تمامی مبتلایانی که تحت مراقبت مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری دانشگاه علوم پزشکی بوشهر قرار گرفته و از خدمات بهداشتی و درمانی آن بهرهمند شدهاند از آن پس از نظر جسمی و روانی تجربه زیسته مطلوبتری داشتهاند و این در بیشتر دلنوشتههایی که بررسی کردیم، نمودار است.
مانند آقایی متولد ۵۹ که نوشته بود: ” با کمک کادر پزشکی و مشاوران زحمتکش از یاس و ناامیدی نجات پیدا کردم و امروز باعشق و امید مثل یک انسان سالم زندگی میکنم، این برایم یک معجزه هست” و یا آقای ۴۳ سالهای که نوشته بود حضور در این مرکز و گفت وگو با متخصصان و مشاوران “تقویت روحی و روانی برای خود و خانواده” اش به ارمغان آورده است.
علاوه بر این در استان بوشهر ۲ باشگاه “مثبت” در شهرستانهای بوشهر و دشتستان فعال است که به گفته معاون امور توسعه پیشگیری اداره کل بهزیستی استان بوشهر مهمترین هدف آن جذب، حمایت، توانمندسازی و آشنایی افراد اچ آی وی مثبت با یکدیگر و ارائه آموزشهای شغلی و مهارتی به آنها است.
چنانکه فرناز اسکندری توضیح داد: این باشگاهها با ایجاد محیطی عاری از انگ، خدمات حمایتی، آموزشی، مشاوره و توانمند سازی را به مبتلایان ارائه میکند و تاکنون ۱۷۷ نفر به صورت داوطلبانه و غیر اجباری عضو این باشگاهها شدهاند.
مراکز کاهش آسیب نیز از این دست مراکز است با این تفاوت که بیشتر بر کاهش انتقال اچ آی وی متمرکز است و معرفی آن به گروههای پرخطر میتواند منشا قدرتمندی برای کاهش سرایت اچ آی وی در میان آنها باشد.
معاون امور توسعه پیشگیری اداره کل بهزیستی استان بوشهر در معرفی مراکز کاهش آسیب این استان گفت: در زمان حاضر ۹ مرکز کاهش آسیب شامل سه مرکز گذری، ۲ ایستگاه کاهش آسیب، سه مرکز سرپناه شبانه و یک موبایل ون در شهرستانهای بوشهر، دشتستان، عسلویه و کنگان فعال هستند.
به گفته اسکندری، در اختیار قرار دادن سوزن و سرنگ به افراد درگیر اعتیاد، آزمایش اچ آی وی، مشاوره و ارجاع به مرکز مشاوره بیماریهای رفتاری، جمع آوری سرنگهای آلوده، توزیع کاندوم، پانسمان زخم و جراحات سطحی مراجعان، ارائه امکانات حمایتی شامل تغذیه، حمام و پوشاک از خدماتی است که در مراکز کاهش آسیب بوشهر به گروههای هدف ارائه میشود.
بیماری ایدز تنها یک بیماری با آسیبهای جسمی نیست بلکه ابعاد مختلفی دارد و غفلت از روشنسازی اذهان عمومی در قبال آن، میتواند آسیبهای اجتماعی دنباله داری را به همراه داشته باشد.
آگاهی بخشی در سه سطح پیشگیری، مراجعه به هنگام برای درمان و کنترل و کمک به تداوم زندگی اجتماعی موثربیماران در دوره بیماری میتواند تا اندازه زیادی از زیانهای اجتماعی و فیزیکی این بیماری را کاهش دهد و این مهم برای تحقق نیازمند اقدام هماهنگ و همه جانبه نهادهای آموزشی و تولید محتوای دقیق و موثر است.
