السودانی: اعراب با فاصله گرفتن از عراق مرتکب اشتباه استراتژیک شدند

محمد شیاع السودانی، نخست وزیر عراق با حضور در برنامه “المقابله”، عراق پیش از اشغال را با عراق پس از مرحله اشغال مقایسه کرد و گفت، قبل از سال ۲۰۰۳ یک اقلیت حکومت می‌کرد و یک فرقه گرایی نامشخص و محدود به تصمیم گیرندگان وجود داشت و از طرفی هم آزادی چندانی نبود؛ اما پس از این سال، آزادی‌ها و بیان عقیده وجود داشت و قدرت مبتنی بر مردم شد و مهمتر از همه این بود که عراقی‌ها توانستند انتقال مسالمت آمیز قدرت، بلوغ در روند سیاسی و درک درست از نظام سیاسی را حفظ کنند.

السودانی علیرغم تصویر زیبایی که از مرحله پس از سقوط نظام صدام کشید، اذعان کرد که کشور شاهد هرج و مرج بود که توسعه و خدمات را تحت تأثیر قرار داد، اقتصاد روند نزولی پیدا کرد، سوء مدیریت و فساد گسترده رخ داد و و مردم نسبت به شرکت در انتخابات تمایلی نشان ندادند.

وی در همین راستا، کنترل شیعیان عراق بر روند سیاسی کشور پس از سال ۲۰۰۳ را بعید دانست و گفت، این گروه در همه انتخابات نصف بعلاوه یک رای می‌آورد که به عنوان مثال می‌تواند به تنهایی دولت تشکیل دهد و نخست وزیر انتخاب کند؛ اما معتقد است بدون مشارکت بقیه گروه‌ها نمی‌توان امور را مدیریت کرد.

همچنین به نقل از میدل ایست نیوز، محمد شیاع السودانی در ادامه مصاحبه با شبکه الجزیره گفت: تصاویر دردناکی از جنگ بیهوده، قتل و مهاجرت را پیش از سال ۲۰۰۳ تجربه کرده‌ایم و پس از آن، قانون اساسی جدید را که حقوق و وظایف در آن تثبیت شده بود را به فال نیک گرفتیم؛ اما فصل دیگری آغاز شد که آن تروریسم و جنگ فرقه‌ای برنامه ریزی شده بود.

وی افزود: ما هر روزه شاهد صحنه‌های دردناکی در خیابان‌ها و بازارها بودیم که تاثیر خود را گذاشت تا اینکه نوبت به داعش رسید و مساحت زیادی از عراق را اشغال کرد.

السودانی با بیان اینکه در آن مدت، دستاوردهای بسیاری به دست آمد؛ اما انتظار می‌رفت، دستاورهای بیشتری انجام شود، گفت که سطح اقتصاد، آموزش و خدمات کاهش یافت در حالی که لازم بود خدمات بهتری ارائه می‌شد و این نشان دهنده سوء مدیریت و گسترش پدیده فساد است.

نخست وزیر عراق گفت: در انتخابات سال ۲۰۱۸ تمایلی نسبت به مشارکت وجود نداشت و در سال ۲۰۱۹ نیز تظاهرات اکتبر رخ داد و در سال ۲۰۲۱ نیز شاهد عدم تمایل به مشارکت در انتخابات بودیم.

وی تصریح کرد: برخی وجود دارند که عامل فساد هستند و در قدرت حضور دارند و از مناصب خود برای مقاصد حزبی و شخصی استفاده کرده‌اند؛ اما هنگامی که از کشوری سخن می‌گوییم که این لرزه‌های شدید را تجربه کرده، شرایط ایده آل نیست.

السودانی اظهار داشت: مهم است که نخست وزیر از شهروندان عراقی ساکن کشور در دوره رژیم بعث باشد و مردم احساس کنند که او به آنها نزدیک است و سال‌های سختی را با آنها تجربه کرده، هرچند تأکید کرد که این بدان معنا نیست که برادرانی که از خارج آمده‌اند، دور از شهروندان بودند؛ اما با توجه به وضعیت زندگی و اوضاع شاید در تعیین اولویت‌ها موفق عمل نکردند.

السودانی بیان کرد که هیچ‌گونه فعالیت سیاسی پیش از سال ۲۰۰۳ نداشته و پس از آن احزاب اسلامی شروع به فعالیت کردند از جمله حزب الدعوه الاسلامیه و خود نیز با توجه به سوابقش و نه وابستگی حزبی فرماندار العماره شده است.

وی اشاره کرد: هنگامی که می‌گوییم احزاب جمع شوند و دولت ائتلافی تشکیل دهند، این حق طبیعی است؛ اما کسی که تمایل دارد بر تشکیلات وزارت خانه کنترل یابد و معاون و مشاور و مدیران کل نیز از همان حزب بیایند، این مساله اشتباه است.

نخست وزیر عراق گفت: نباید وابستگی به این حزب یا آن حزب را شرط کنیم که این یکی از نکات منفی دوره گذشته است و من درخصوص این مساله سختگیر هستم.

السودانی بیان کرد که پایان صدام، درسی برای هر آنکه در حکومت است، به شمار می‌رود برای اینکه بنگرد به سرنوشت طاغوت و قتل و سرقت و کشاندن کشور به سوی سیاست‌های بیهوده.

نخست وزیر عراق بیان کرد که چیزی تحت عنوان مشارکت و طیف‌ها، آزادی ادیان و شعائر وجود نداشت و پس از سال ۲۰۰۳ و در پی سرکوب و مصادره حقوق، همه برای مطرح کردن نگرانی‌ها به سمت تثبیت حقوق در قانون اساسی رفتند و این از اشکالاتی است که در بخش قانون اساسی به آن اشاره می‌شود.

وی بیان کرد که نباید اهل سنت به این بهانه که بخشی از نظام سابق هستند، هدف قرار گرفته شوند، آنها نیز همانند سایر عراقی‌ها در معرض ظلم آن نظام قرار گرفتند و کشتارهایی علیه عشایر و شخصیت‌های سنی نیز شکل گرفت.

وی ادامه داد که پس از سال ۲۰۰۳، بخشی از اهل سنت، مخالف تغییر بودند؛ اما با مرور زمان همه ایمان آوردند که تغییر از طریق فرایند سیاسی اتفاق می افتد.

السودانی بیان کرد: ما اختیارات مطلق نداریم و مسؤولیت‌های مقامات از هم مجزا است، مقامات قضایی و مقامات پارلمانی داریم و همه طیف‌ها در تصمیم گیری شریک هستند.

وی گفت که پیش از تشکیل دولت، کشمکش‌های سیاسی خطرناکی وجود داشت؛ اما رقابت در سالن‌های دادگاه فدرال و درخصوص متن قانون اساسی بود.

وی با بیان اینکه به نفع نظام سیاسی کنونی عراق است که تحت تاثیر مسائل ملی یا مذهبی قرار نگیرد، گفت، شخصا تصمیمات خود را نه بر اساس گرایش شخصی و بینش خاص، بلکه بر اساس مصلحت عراق اتخاذ می‌کند و اینکه تنوع، عامل قوت عراقی‌ها است و نه عامل ضعف آنها.

این مقام عراقی در خصوص بازگشت عراق به عرصه عربی، منطقه‌ای و بین المللی معتقد است که کشورش با قطعنامه‌ای از سوی شورای امنیت اشغال شد؛ اما پس از سال ۲۰۱۱ کنترل نهادهای خود را آغاز کرد و اجلاس سران کشورهای عربی در سال ۲۰۱۲ را در بغداد آن هم نه به خواست آمریکا یا طرف دیگر برگزار کرد. 

وی افزود، در آن دوره یکی از اشتباهات راهبردی که اعراب مرتکب شدند روی گردانی آنها از عراق بود و اینکه اعراب به ضرورت بازگشت خود به عراق و نه بازگشت عراق به اعراب متقاعد شده بودند.

به گفته السودانی اعراب اعتراف کردند که تهدید داعش به تنهایی برای عراق نیست، بلکه تهدیدی برای کل منطقه است و عراق به نمایندگی از منطقه با این گروه جنگید.

نخست وزیر عراق همچنین گفت، سالروز سقوط نظام صدام که مصادف با ۹ آوریل است باید انگیزه دولت برای ادامه راه اصلاحات باشد.

وی در بیانیه‌ای اعلام کرد، نظام صدام علاوه بر رفتار سرکوبگرانه و ستمگرانه خود که حتی کودکان قربانیان اعمال غیرانسانی هم از آن در امان نماندند، کشور را وارد جنگ‌های کینه توزانه و توسعه طلبی کرد.

السودانی گفت: سالروز سقوط نظام صدام این درس را به ما می‌دهد که ظلم پایدار نیست و عدالت باید فراگیر شود.

رئیس جمهوری عراق هم ضمن تبریک به مناسبت سالروز سقوط نظام صدام بر نهادینه سازی زندگی آزاد تاکید کرد.

وی در توییتی نوشت: «بیست سال از سقوط دیکتاتوری و استبداد، بیست سال برای یک کشور دموکراتیک می‌گذرد».

۳۱۱۳۱۱