در هفته جاری رئیس کل بانک مرکزی درباره حذف دلار از مبادلات غیرتجاری و سیاحتی سخن گفت. فرزین با ابراز خرسندی از این موضوع خاطرنشان کرد:«تعمیم تجربه رضایت‌بخش استفاده از ارز محلی در اربعین امسال به سایر کشورهای منطقه، موضوعی است که در حال بررسی کارشناسی و برنامه‌ریزی عملیاتی است و به زودی شاهد اجرای آن خواهید بود. سیاستی که بانک مرکزی قصد دارد در مبادلات مالی سایر کشورهای منطقه اعمال کند.»
گفتنی است برخی رسانه‌های حامی دولت با تاکید بر جایگزینی سایر ارزهای کشورهای همسایه در سفرهای مسافران ایرانی توسط بانک مرکزی برای کشورهایی همچون ترکیه و امارات، خواستار ایجاد بستر مناسب برای این اقدام شدند تا نیاز ارزی متقاضیان با ارز همان کشور مقصد تامین شود؛ تدبیری که به اعتقاد آنها باعث کاهش هزینه‌های تبدیل ارز در کشور مقصد خواهد بود.
ذخایر انرژی، ارز اربعین را فراهم کرد
در همین راستا تجارت‌نیوز با توجه به تاکید رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر انجام کار کارشناسی برای جایگزینی ارز منطقه‌ای به جای دلار و یورو، در گفت‌وگو با یکی از کارشناسان و فعالان اقتصادی به بررسی این موضوع پرداخت. عبداله مشکانی با اشاره به پیشینه جایگزینی دینار اربعین به جای دلار و یورو گفت: «در سال‌های گذشته، ایران یکسری منابع انرژی به عراق فروخته بود. پول این منابع به دلیل تحریم‌ها در بانک تجارت عراق بود و ایران به این منابع دسترسی نداشت. بنابراین در قالب مذاکراتی که صورت گرفت، بخشی از آن منابع در بانک تجارت عراق آزاد شد.»
وی خاطرنشان کرد: «قرار شد یک میلیارد دلار از پول مذکور برای مصرف حج باشد و بخشی از آن برای واردات کالا از عراق و بخشی هم برای زوار اربعین در نظر گرفته شد.»
این کارشناس اقتصادی در ادامه افزود: «ما قبلا نفت می‌فروختیم، دلار می‌گرفتیم و دلار را در بازار عراق چنج می‌کردیم. اما این دفعه مستقیما از منابع دیناری که وجود داشت و از محل فروش گاز بود به زوار اربعین ارز داده شد.»
وی با اشاره به اینکه ارقام فروش انرژی که در عراق بلوکه شده بود رقمی در حدود دو تا سه میلیارد دلار است خاطرنشان کرد: «ارقام وارداتی به ایران سالانه حدود ۵۰ میلیارد دلار است. علاوه بر آن طرف اصلی تجارت ما در منطقه امارات است؛ ما در ظاهر با امارات بر اساس درهم در حال معامله هستیم اما درهم به دلار سنجاق شده و هر یک دلار ۳.۶۷ درهم است.»
تکلیف مبهم درهم با حذف دلار از مبادلات منطقه‌ای
مشکانی در ادامه تاکید کرد: «به فرض که دلار هم از مبادلات با کشورهای همسایه حذف شود، درهم را می‌خواهند چه کنند؟ با توجه به اینکه قیمت درهم با قیمت دلار روز در حال محاسبه و معامله است.»
وی ابراز کرد: «استنباط من این است که این حرف‌ها شعارگونه است. ممکن است در یکسری ارقام در حد یک تا سه میلیارد دلار با کشورهای همسایه با پول‌های ملی خودمان کار کنیم؛ اما اینکه این موضوع را تبدیل به الگو کنیم و کل تراز تجاری کشور را روی این موضوع سوار کنیم امکان‌پذیر نیست.»
این فعال اقتصادی با تاکید بر اینکه هیچکدام از طرف‌های تجاری درشت ایران، حاضر نیستند بیایند و با پول ملی ما کار کنند افزود: «توجه به اینکه نیز ضروری است که مگر ما چقدر با کشورهای همسایه تجارت داریم. بنابراین بهتر است به جای راه میان‌بر به دنبال راه چاره برای شرایط موجود باشیم.»
۲۱۷