ماهرخ عباسپور: این روزها چند خبر درباره این ماجرا شنیده‌ایم که مردم کرمان نسبت به ساخت «نون.خ ۵» اعتراض کردند و بخشی از این سریال را توهین به خود دانستند و رئیس کمیسیون حقوقی، نظارت و ارزیابی شورای شهر کرمان درباره این مسئله واکنش نشان داد و گفت: «افکار عمومی مردم شهر کرمان با تاریخ چندین هزار ساله و به عنوان پایتخت مقاومت از آنچه که تحت عنوان سریال طنز در صداوسیما پخش شده جریحه‌دار است.»
محمد امینی‌زاده ادامه داد: «مردم بسیار دلگیر هستند از اینکه صداوسیما به جای اینکه نمایشگر همۀ فرهنگ‌ها باشد متاسفانه خلاف این موضوع را رقم زده است. کمترین انتظار مردم استان از صدواسیما و مدیران انقلابی آن این است که نسبت به این موضوع واکنشی بجا نشان دهند و از تصویرسازی نابجایی که در رسانه ملی اتفاق افتاده و باعث ناراحتی مردم کرمان شده عذرخواهی شود و جبران مافات کنند.»
کرمان شهر مفاخر است
نایب رئیس شورای شهر کرمان نیز در همین زمینه گفت: ما به عنوان خدمتگزاران مردم از اقدامات هنری استقبال و تشویق می‌کنیم ولی شادی به چه قیمت؟
محمدرضا کمساری بیان کرد: «تذکر جدی به دکتر جبلی رئیس رسانه ملی، مسئولان شبکه یک و تهیه‌کننده این مجموعه تلویزیونی دارم. به نمایندگی از مردم کرمان از این تریبون اعلام می‌کنم بهتر است کرمان در مرحلۀ اول به شما عزیزان معرفی شود.»
وی ادامه داد: «جناب آقای جبلی، شاید شما شناخت دقیقی از کرمان نداشته باشید، شاید هم به این دلیل است که بعد از چند سال مسئولیت در رسانه ملی به این استان سفر نکرده‌اید. کرمان شهر مفاخری مثل هوشنگ مرادی‌کرمانی، طاهره صفارزاده، ایرج بسطامی و … است. از همه مهم‌تر کرمان شهر علمدار انقلاب، سپهبد شهید سلیمانی است و درست نیست با وجود این همه مفاخر استانی با ۱۰ اثر ثبت جهانی این‌گونه معرفی شود. از مسئولان می‌خواهم برای جبران این اتفاق در مرحله اول از مردم کرمان عذرخواهی کنند و در مرحله دوم در راستای جبران این اتفاق، سریالی در همین سطح به ظرفیت‌های کرمان بپردازد.»
کار رسانه ملی ایجاد فرهنگ متعالی است
رئیس شورای شهر کرمان نیز گفت: «کار تمامی رسانه‌ها به‌ویژه رسانه ملی ایجاد فرهنگ متعالی در سطح جامعه است نه اینکه آسیب‌های اجتماعی را عادی‌انگاری کند.»
علیرضا نادری ادامه داد: «نظری که اعضای شورا درباره سریال «نون خ» بیان کردند، نظر قطعی تمامی اعضای شورا و کل مردم این استان است.»
طی روزهای اخیر برخی کارشناسان استان کرمان نیز در فضای مجازی نسبت به برخی سکانس‌های این سریال اعتراض کرده بودند.
مهدی فرجی در این یادداشت با ادای احترام به مردم شریف و نجیب کرمان و گرامیداشت یاد و خاطره شهدای گرانقدر استان کرمان به ویژه شهید والا مقام حاج قاسم سلیمانی نوشته است: «همه قصد ما از ساختن سریال«نون خ» این است که بتوانیم ظرفیت‌های فرهنگ غنی و متعالی اقوام را به تصویر بکشیم و یک هم‌دلی بین اقوام و قومیت‌های ایران نشان بدهیم و به واسطه این ظرفیت بتوانیم ضمن ارتقای فرهنگی، لحظات بسیار خوب و نشاط‌آور و سرگرم کننده‌ای را برای مردم عزیزمان ایجاد کنیم و در عین حال مخاطبان را با این ظرفیت‌های غنی قومیت‌های عزیز آشنا کنیم و محبت و هم‌دلی و صمیمیت را بین آحاد مردم ایران ایجاد کنیم.»
در این چهار فصل گذشته همه تلاش سریال «نون خ» این بوده و خوشبختانه پاسخ مناسب هم دریافت کرده است.
ما در سریال «نون خ» همه اقوام را نشان دادیم که در کناریکدیگر در صلح و صفا و آرامش زندگی مسالمت‌آمیزی دارند. پس آن چه که در یکی از قسمت‌های فصل پنجم سریال «نون خ» باعث بروز بعضی سوءتفاهم‌ها شده است صرفا ناشی از یک برداشت نادرست است.
در یکی از سکانس‌های سریال «نون خ» فرد به ظاهر دامپزشکی نشان داده می‌شود که هیچ تخصصی ندارد و فقط به حیوانات علاقه‌مند است و متاسفانه گرفتار مصرف مواد مخدر است و گفته شده که این فرد کرمانی است و به همین دلیل اهانت به مردم شریف کرمان صورت گرفته است.
البته آنچه که باعث به وجودآمدن این اشکال شده است نمایش فلشی در مسیر حرکتی شخصیت‌های سریال به سمت کرمان است در حالی که زمان رودررویی بازیگران این سریال با نقش به ظاهر دامپزشک حداقل ۹۰۰ کیلومتر قبل از کرمان است و اگر دقت کنیم همان چند ساعت اولی که شخصیت‌های سریال از کردستان خارج می‌شوند با این فرد روبه‌رو می‌شوند. بنابراین محل وقوع داستان هیچ ربطی به کرمان ندارد از طرفی آن فرد و همچنین همسر و پسرش هم نیز لهجه کرمانی ندارند.
شخصیت‌های سریال زمانی برای اولین‌بار به کرمان می‌رسند که در نزدیکی کرمان نیمه‌های شب ماشین آن‌ها خراب شده تا اینکه یک فرد اهل کرمان با تراکتور خود از راه می‌رسد و به آن‌ها کمک کرده و آن‌ها را به هتل می‌رساند و هیچ کرایه‌ای هم دریافت نمی‌کند.
در زمان ورود بازیگران به هتل نیز از برخورد کارکنان هتل در کرمان تا حضور در نمایشگاه صنایع دستی استان کرمان تمامی تصاویر و دیالوگ‌ها نشان از هم‌دلی، برخورد محترمانه و نشاط و شادمانی است و کرمان به عنوان یک استان فرهنگی با مردمی خون‌گرم و پایتخت صنایع دستی معرفی شده است. کما اینکه تمامی اقوام در سایه پرچم جمهوری اسلامی یک‌دل و صمیمی در حال شادی نشان داده می‌شوند که همین امر استقبال مخاطبان را به دنبال داشته است.
از طرف دیگر رفتار و منش کیوان (سیروس میمنت) به نوع کاراکتر وی ارتباط دارد و به هیچ عنوان ارتباطی به رفتار افراد دیگر و شهرهای مختلف ندارد و از فصل اول هم این رفتارهای ناپسند از وی دیده می‌شود که اتفاقا همواره تقبیح هم می‌شود؛ هر چند در پایان این فصل از سریال این شخصیت متحول می‌شود.»
مهدی فرجی در بخش پایانی یادداشت خود از سوءتفاهم‌های ایجادشده ابراز تاسف کرد و ضمن ادای احترام به مردم شریف کرمان تاکید کرد: سازندگان سریال«نون خ» هرگز و به هیچ عنوان قصد جسارت به ارزش‌های فرهنگی و ملی هیچ استانی از جمله مردم عزیز استان کرمان را ندارند، بلکه تلاش ما ادای احترام به قومیت‌های مختلف بوده است و اساسا هدف اصلی این سریال ایجاد وحدت و هم‌دلی بین قومیت‌ها و تکریم و تجلیل آن‌ها است.»
«سرزمین مادری» و یک اعتراض ده ساله
این ماجرا اما اولین‌باری نیست که رخ می‌دهد، به ده سال قبل بازگردیم، روزی که چند قسمت از یک سریال ۶۶ قسمتی، در سوم آبان سال ۹۲ روی آنتن تلویزیون رفت. مجموعه ای که در ابتدا بسیار قابل قبول بود و گمان می‌رفت که قرار است اثر تاریخی خوبی را برجای بگذرد اما با پخش ۴ قسمت از این مجموعه، اعتراضاتی علیه این سریال در خوزستان آغاز شد.
این اعتراضات با اظهار نظر نمایندگان اسلامی خوزستان در مجلس شورای اسلامی همراه بود. در این اعتراضات ۷۰ نفر از نمایندگان تمام اقوام ایرانی (ترک و لر و کرد و بلوچ و عرب و..) مجلس شورای اسلامی، با بیانیه‌ای خواستار توقف توهین‌های مکرر صداوسیما به مردم بختیاری شدند. گرچه سازندگان سریال و همچنین عباس سلیمی نمین، مشاور تاریخی، از این مجموعه دفاع و اعلام کردند که از دیدگاه آن‌ها توهینی به ایل بختیاری نشده است، اما این تلاش‌ها راه به جایی نبرد. ضرغامی رئیس وقت سازمان صداوسیما به خوزستان سفر کرد و ضمن دلجویی و عذرخواهی از مردم این استان و ایل بختیاری، حذف قسمت‌هایی را داد که باعث اعتراض آن شد.
پس از این اعتراضات، این مجموعه با استدلال‌هایی مانند بازنگری در پوشش بازیگران زن و همچنین آنچه که نارضایتی از صدا و سیما از کم‌رنگ بودن نقش جریانات اسلامی در پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ را می‌خواند، پخش می‌کند، با تأخیر روبرو می‌شود تا برخی از صحنه‌های آن دوباره فیلمبرداری می‌شود. پس از فیلم برداری، تیزر این سریال از شبکه سه سیما پخش شد و قرار بود از مهر ۱۳۹۶ مجدد پخش شود اما باز هم پخش نشد تا امروز که خبر رسیده است که؛ پخش آنلاین رایگان مجموعه «سرزمین مادری» به کارگردانی کمال تبریزی، نویسندگی علیرضا طالب‌زاده و تهیه‌کنندگی محمد مسعود و از چهارشنبه ۵ مهر ۱۴۰۲، به صورت دو قسمت در هفته از سایت و اپلیکیشن تلوبیون آغاز شد و بعدش هم در تلویزیون به نمایش درآمد.
اعتراض به «پایتخت ۳»
سری‌های اول سریال «پایتخت» درست پیش از اینکه تا این اندازه محبوب شود در فصل سوم، ۵۰ نفر از مردم مازندران در انتقاد به پخش سریال «پایتخت ۳» مقابل استانداری مازندران تجمع و تحصن کردند و خواستار توقف پخش سریال شدند.
این عده نسبت به ادبیات بکار گرفته شده در این سریال، تمسخر و هجو موجود، انعکاس نادرست سنت ها و آداب و رسوم مازندران و ناآشنایی تولیدکنندگان با فرهنگ استان اعتراض داشته و خواهان توقف پخش آن شدند.
سید هادی حسینی نماینده مردم قائمشهر، سوادکوه، جویبار و سیمرغ در پیگیری خبرنگار مهر درباره سریال «پایتخت ۳» با بیان اینکه این سریال هدف و پیام ندارد، گفت: «هزینه‌هایی که برای این سریال شده است در واقع صرف سرمایه‌های نظام است بدون اینکه فایده آموزنده ای داشته باشد. این سریال هیچ پیامی را دنبال نمی کند و اصالت ندارد و وقتی موضوعی اصالت ندارد، نمی توان به جزییات آن پرداخت. او با اشاره به اینکه در این سریال موارد مثبتی از جمله احترام به خانواده و بزرگترها وجود دارد، گفت: این نکات مثبت به برخی زوائدی آمیخته شده که آسیب‌زا است.
۲۴۵۲۴۵