به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برگزیده های ایران، سازمان غذا و دارو اخیراً آمارنامه دارویی سال ۴۰۲ کشور را منتشر کرده که می‌تواند تحلیل دقیقی از وضعیت تجویز و مصرف دارو در کشور در دسترس قرار دهد.
فروش ۵۲.۹ میلیارد عدد دارو در سال یک سال!
بررسی آمارنامه دارویی منتشرشده از سال ۱۴۰۲ نشان میدهد که میزان فروش عددی دارو در سال گذشته معادل ۵۲.۹ میلیارد عدد بوده است. به عبارت دیگر می‌توان گفت که ایرانی‌ها حدود ۵۲ میلیارد عدد دارو در طول سال گذشته مصرف کرده‌اند!
۹۸.۷ درصد داروهای بازار ایرانی بوده‌اند
تحلیل آمارنامه دارویی نشان میدهد که عمده داروهای مصرفی ایرانی‌ها، تولید داخلی بوده و داروهای وارداتی، سهم عددی بسیار کمی از بازار را به خود اختصاص می‌دهند به طوری که ۹۸.۷ درصد از داروهای موجود در بازار دارویی کشور، تولید داخل و تنها ۱.۳ درصد از آن‌ها وارداتی بوده‌اند.
با وجود این، همین میزان کم واردات داروهای خارجی، ۱۹ درصد ارزش ریالی کل بازار دارویی را به خود اختصاص میدهد که نشاندهنده هزینه‌های سنگین تامین داروها از منابع خارجی است.
کاهش واردات داروهای خارجی به کشور
در سال گذشته ۶۸۹ میلیون عدد داروی خارجی وارد کشور شده است که نسبت به سال ۱۴۰۰ با کاهش بسیار چشمگیری مواجه بوده است؛ در سال ۱۴۰۰، میزان عددی واردات داروهای خارجی بالغ بر ۷۱۹ میلیون عدد بوده است.
سال گذشته بیشترین مبدأ واردات داروهای خارجی از کشورهای آلمان، هند، ایتالیا، ایالات متحده آمریکا بوده است و کشور چین، رتبه هشتم را از حیث واردات دارو به کشور به خود اختصاص داده است.
پرفروش‌ترین داروهای سال ۱۴۰۲ کدامند؟
از نظر ریالی، داروی آموکسی سیلین، پرفروش‌ترین دارو در سال ۱۴۰۲ بوده است. پس از آن ایمونوگلوبیولین، قرص سفکسیم، سرم سدیم کلراید تزریقی، قرص سرماخوردگی، کوآموکسی کلاو، انوکساپارین، قرص متفورمین، استامینوفن و انسولین گلارژین ۱۰ داروی پرفروش به لحاظ ریالی در سال گذشته بوده‌اند.
فروش ۱.۷ میلیارد عدد داروی متفورمین در یک سال!
داروی متفورمین که عمدتاً برای کاهش قند خون مورد تجویز قرار می‌گیرد، اگرچه به لحاظ ریالی در رتبه هشتم قرار گرفته اما بیشترین فروش عددی را در سال گذشته داشته است به طوری که بالغ بر یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون عدد از این دارو در سال گذشته به مصرف رسیده است.
آمار بالای مصرف چرک‌خشک‌کن‌ها؛ ایرانی‌ها ۳ برابر سایر کشورها آنتی‌بیوتیک می‌خورند
نگاهی به اسامی ۱۰ داروی پرفروش سال گذشته نشان میدهد که بیشتر این داروها، در دسته آنتی بیوتیک‌ها قرار دارند که این موضوع خبر خوبی برای نظام سلامت کشور به شمار نمی‌رود چرا که طبق اذعان رئیس سازمان غذا و دارو، ۴۰درصد نسخ در کشور حاوی آنتی‌بیوتیک هستند که این آمار، ۱۰ درصد بالاتر از میانگین جهانی است؛ همچنین میزان مصرف آنتی‌بیوتیک در ایران سه برابر بیشتر از میانگین مصرف سالیانه آن در کشورهای عضو OECD (سازمان همکاری و توسعه اقتصادی) است.
نبود نظارت بر نسخ تجویزی پزشکان و فروش بدون نسخه آنتی بیوتیک‌ها در برخی داروخانه‌های متخلف را می‌توان عاملی برای بالا بودن میزان فروش چرک‌خشک‌ها در آمارنامه دارویی کشور دانست.
این در حالی است که سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان جهانی بهداشت دائماً نسبت به مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها هشدار می‌دهند زیرا مصرف خودسرانه یا تجویز بی‌رویه آنتی‌بیوتیک‌ها باعث بروز پدیده‌ای به نام مقاومت میکروبی می‌شود که به معنای از دست رفتن اثربخشی آنتی‌بیوتیک‌ها روی بیماری‌های عفونی است و این خطر وجود دارد که در سال‌های آینده داروهای چرک خشک‌کن روی بسیاری از بیماری‌های میکروبی، اثربخش نباشند و درمان بیماران ابتر بماند!
یک تحلیل کلی درباره آمارنامه دارویی
براساس اطلاعات آمارنامه دارویی کشور در سال ۱۴۰۲، حدود ۲۰ درصد داروهایی که به فروش رفته بدون نیاز به نسخه پزشک یا اصطلاحاً OTC بوده است و نزدیک به ۸۰ درصد داروها با نسخه پزشکان فروخته شده‌اند.
آمارنامه دارویی شامل مجموعه‌ای از اطلاعات مربوط به بازار دارویی کشور شامل واردات، تولید و فروش داروهاست که با جمع‌بندی داده‌های ارسالی شرکت‌های پخش به سامانه تیتک (سامانه رهگیری و کنترل اصالت داروها) تدوین شده است تا در راستای تحلیل بازار دارویی کشور و سیاستگذاری مسئولان سازمان غذا و دارو و شرکت‌های تأمین‌کننده مورداستفاده قرار بگیرد. تهیه و تدوین این آمار از سال ۱۳۶۳ آغاز شده و تا به امروز ادامه یافته است اما باتوجه به وضعیت مصرف داروها در کشور، به نظر می‌رسد تجویز و مصرف منطقی داروها در کشور، آن طور که باید مورد توجه قرار نمی‌گیرد و یا در سیاستگذاری‌های نظام سلامت، از این داده‌های ارزشمند برای بهبود الگوی مصرف داروها و کاهش بار بیماری‌هایی که منجر به مصرف این داروها در کشور می‌شوند؛ استفاده چندانی نمی‌شود.
/