ماهان نوروزپور: کوین مک‌کارتی، رییس مجلس نمایندگان آمریکا روز سه شنبه برکنار شد. چنین اتفاقی که در تاریخ سیاسی آمریکا بی‌سابقه بوده است؛ توجه رسانه‌ها و تحلیل‌گران را به سیاست داخلی آمریکا جلب کرده است. مک گیتز جمهوری خواه تندرو روز سه شنبه طرح برکناری مک‌کارتی را به صحن علنی کشید و توانست با کمک دموکرات‌ها، او را صندلی ریاست بلند کند. چه انگیزه‌ای برای برکناری مک‌کارتی وجود داشت؟ چه کسانی از برکناری او حمایت کردند؟ آیا این مساله ربطی به نامزدی ریاست‌جمهوری ترامپ دارد؟ در این باره با جهان‌بخش ایزدی کارشناس مسائل بین‌الملل گفت و گو کردیم:
چه کسانی از برکناری مک‌کارتی حمایت کردند؟ چه اتفاقی باعث برکناری او شد؟
باید چند مساله را باید در رابطه با این قضیه مد نظر داشت. نخستین مساله این است که حزب جمهوری‌خواه در چند سال اخیر دچار تشتت شده است. یک بخشی جناح سنتی‌تر حزب هستند که به طور طبیعی با دموکرات‌ها تعامل مثبت‌تری دارند و تغییرات را در جامعه‌ی آمریکا به صورت هدفمند دنبال می‌کنند. بخش دیگر که افراطی‌تر هستند و محوریتشان هم با ترامپ هست به دنبال تقابل در سطح داخلی و دو قطبی‌سازی در جامعه‌ی آمریکا هستند. آن‌ها فکر می‌کنند که با این استراتژی منفعت بیشتری می‌برند. به دنیا و تغییرات آن نگرش خاصی دارند، زبان تهدید دارند و در عین حال اهل معامله‌اند. به خیلی از ساختارهایی که در جامعه‌ی آمریکا کارکرد مثبت داشته است، بی‌ارزش نگاه می‌کنند. خیلی از سنت‌هایی که از منظر زیبایی‌شناسی و الگوسازی و قدت نرم در آمریکا وجود دارد را کنار گذاشتند. این طیف افراد در سیاست‌داخلی خود ما هم هستند.
>>>بیشتر بخوانید:
برکناری مک‌کارتی چه معنایی برای کمک‌های آمریکا به اوکراین دارد؟
رئیس موقت مجلس نمایندگان آمریکا پلوسی را بیرون انداخت!
نکته‌ی دوم عملکرد خود کوین مک‌کارتی است که مهم‌ترین گناهش تعامل با دولت بایدن بوده است. او با تصویب بودجه اجازه نداد که ولو برای یکی دو ماه دولت تعطیل شود. جناح رادیکال معتقد است که مک‌کارتی نباید این کار می‌کرد. تعدادشان هم زیاد است. در نهایت با عاریت گرفتن ۸ رای از دموکرات‌ها به ۱۶ رای بیشتر رسیدند و با ۲۱۶ رای موافق در برابر ۲۱۰ رای مخالف مک‌کارتی را برکنار کردند.
نکته‌ی سوم در این مساله بدعتی است که در تاریخ سیاسی آمریکا شکل گرفته است. هیچ‌وقت امکان نداشت که رییس‌مجلسی که اکثریت نمایندگان را دارد؛ برکنار شود. همانطور که رییس‌جمهور شدن ترامپ یک اتفاق بود؛ برکناری مک‌کارتی هم یک اتفاق بود.
آیا برنامه‌ای برای تکیه زدن ترامپ به صندلی ریاست‌مجلس نمایندگان وجود دارد؟
در ابتدا ترامپ باید عضو مجلس نمایندگان باشد تا بتواند ریاست این مجلس را به دست بگیرد. پس از نظر قانونی چنین چیزی امکان پذیر نیست. ضمن اینکه انتخابات آمریکا در هم‌زمان با انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا برگزار می‌شود. شما فکر می‌کنید ترامپ سطح خود را از ریاست‌جمهوری آمریکا به رییس‌مجلس نمایندگان پایین می‌آورد؟ شما اگر از منظر رواشناسی قدرت به ترامپ نگاه کنید متوجه می‌شوید که چنین ایده‌ای محتمل نیست. ترامپ همچنان سودای ریاست‌جمهوری آمریکا را در سر می‌پروراند.
آیا این امکانش هست که با برکناری مک‌کارتی اعضای تندروی حزب جمهوری‌خواه بودجه‌ی در نظر گرفته شده برای کمک به اوکراین را کاهش بدهند؟ ممکن است کمک‌های تسلیحاتی و مالی آمریکا به اوکراین کمتر بشود؟
اگر منظورتان از کمک کمتر، شکست خوردن اوکراین در این جنگ است؛ نه چنین چیزی ممکن نیست. اوکراین یک مساله‌ی استراتژیک برای آمریکا است. آمریکا با روسیه‌ای می‌جنگد که قرار است در سطح یک قدرت منطقه‌ای باقی بماند. نفرت علیه روس‌ها و ساختار ضد روس در تمام سیاست داخلی آمریکا نهادینه شده است. اوکراین یک بهانه‌ی سیاسی برای جنگیدن با روسیه است. کمک به اوکراین و این جنگ با روسیه در قالب‌های سیاسی گنجانده شده است اما این جنگ یک جنگ استراتژیک است. ممکن است تبصره‌ای و ماده‌ای بگذارند که این کمک‌ها هدفمندتر بشود اما آمریکا تمام قد در مقوله‌ی اوکراین وارد شده است و دلیلی برای پا پس کشیدن وجود ندارد.
اما نکته‌ی جالب توجهی در اینجا وجود دارد. جو بایدن در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل گفت که این مخاصمه نباید طولانی شود. ممکن است آمریکایی‌ها سعی کنند که از طریق دیپلماسی به این جنگ پایان بدهند. جنگی که در آن اوکراین پیروز نشود؛ روسیه هم با شکست فاحشی تحقیر نگردد.
برکناری مک‌کارتی در مجموع روند سیاست‌داخلی آمریکا به نفع ترامپ تمام می‌شود یا به ضرر او؟
شما باید ترامپ را در ساختار سیاسی-اجتماعی آمریکا ببینید. ترامپ با این پرونده‌ی قطوری که در زندگی خصوصی،اجتماعی،سیاسی و اقتصادی خود دارد باید از صحنه‌ی سیاسی حذف شود. اما شما در جامعه‌ی آمریکا می‌بینید که نه تنها این فرد عقب نشینی نمی‌کند بلکه دوباره برای ریاست‌جمهوری نامزد می‌شود.
آمریکا را صرفا یک دولت نبینید بلکه به چشم یک کنسرسیوم به آن نگاه کنید. آمریکا جایی است که حتی کسانی که اصالتا آمریکایی نیستند در آن رییس‌جمهور می‌شوند. به همین خاطر حتی اگر دونالد ترامپ به زندان هم بیافتد می‌تواند رییس‌جمهور بشود و بعد از گذراندن دوره‌ی چهارساله‌ی خود دوباره به زندان برگردد. این ساختار بسیار عجیب و غریب است. ممکن است ترامپ از این مساله استفاده‌ی ابزاری بکند، کما اینکه می‌کند. او می‌گوید فشارهایی که روی من هست، حقوقی نیست بلکه سیاسی است. تا الان هم در رقابت‌های درون حزبی با فاصله‌ی زیادی از رقبای خود محبوبیت دارد.
۳۱۱۳۱۳