به گزارش خبرگزاری برگزیده به نقل از پایگاه خبری موزه سینمای ایران، در چهلمین جلسه «شبهای مستند موزه سینما» با عنوان یک موضوع، دو نگاه، که روز گذشته دوشنبه ۷ مهر با حضور اُرُد عطارپور و محمد مقدم برگزار شد، دو فیلم «یک آتش» به کارگردانی ابراهیم گلستان و «مبارزه با آتش در اهواز» به کارگردانی ابوالقاسم رضایی اکران شد.
اُرُد عطارپور، مستندساز سرشناس در ابتدای این نشست با بیان این که «مبارزه با آتش در اهواز» بسیار تحت تاثیر مستند «یک آتش» گلستان است و حتی ادبیات نگارشی هم به آثار ابراهیم گلستان شباهت دارد، گفت: «فیلمبرداری این کار با شاهرخ گلستان بود و خانم فروغ فرخزاد مونتاژ آن را برعهده داشته است اما ردپای «یک آتش» در «مبارزه با آتش در اهواز» ساخته ابوالقاسم رضایی بسیار پررنگ است. این سبک از فیلمسازی بعد از انقلاب ادامه پیدا نکرد اما در زمان خود بسیار خلاقانه و نوآورانه بود.»
عطارپور درباره مقایسه این دو فیلم تصریح کرد: «من هیچگاه گمان نمیکردم بین فیلم «مبارزه با آتش در اهواز» یه کارگردانی ابوالقاسم رضایی و «یک آتش» ابراهیم گلستان به اثر آقای رضایی تمایل بیشتری نشان دهم.»
او ادامه داد: «طبق گفته آقای گلستان ایشان خودشان در نوشتن و تدوین فیلم «مبارزه با آتش در اهواز» به آقای رضایی بسیار کمک کرده بودند. نریتور فیلم «خانه خدا» و «یک آتش» هم یک نفر است که من گمان میکنم اسدالله پیمان باشد.»
فخرالدین سیدی نیز در ادامه با اشاره به اختلافات بر سر کارگردان این فیلم گفت: «شاهرخ گلستان اعلام کرد که این اثر با ایده و پژوهش خود من انجام شده بود و فقط برای ابراهیم فرستادم تا مونتاژ و نظرش را اعمال کند، اما ابراهیم گلستان میگوید که این ایده برای خودم بود اما چون پایم دچار شکستگی شده بود به شاهرخ گفتم که فیلمبرداری کار را برعهده بگیرد و همین ماجرا باعث ایجاد یک فاصله ۶۰ ساله میان دو برادر شد.»
عطارپور درباره این تناقض گفت: «این اشتباه است و تیتراژ پایانی اثر همه چیز را مشخص میکند، در آنجا آمده است این فیلم توسط ابراهیم گلستان ساخته شده، توسط شاهرخ گلستان عکاسی شده و فروغ فرخزاد آن را تدوین کرده است. از طرفی هم منوچهر انور میگوید که ابراهیم گلستان سر صحنه حضور نداشته و به وضوح هم مشخص است که فیلمبرداری این اثر کار شاهرخ گلستان است.»
استفاده از اینفو برای اولینبار
محمد مقدم، منتقد سینما نیز درباره تاثیرپذیری فیلم «مبارزه با آتش در اهواز» اظهار داشت: «تاثیراتی که آقای رضایی از آقای گلستان دریافت کردند کاملا محسوس است. جنس نگارش و نوع روایت و نگاه به ماجرا بسیار به ویژگیهای فیلمسازی آقای گلستان نزدیک است؛ اما این ماجرا که چیزی به نام واقعیت وجود ندارد و فقط جنس روایت متفاوت است را در این اثر میتوان دید. اگر دیگر آثار آقای ابراهیم گلستان را بررسی کنیم میتوانیم متوجه شویم که این فیلم کاملا گلستانی است مخصوصا اینکه شاهرخ گلستان هیچ اثر دیگری نساخته است.»
این منتقد ادامه داد: «چیزی که من هم بابت جای خالی آن در سینما حسرت خوردم و هم امروز جای آن را در سینما بسیار خالی میبینم و هم علاقهام است، استفاده کمنظیر و بیسابقه اینفوگرافیک در اثر آقای رضایی بود که بسیار به جا و اندازه از آنها استفاده شده بود، هرچند که ابتدایی بود اما ارزش داشت.»
عطارپور در پایان گفت: «وقتی یک کارگردان سر صحنه وجود ندارد و فیلمی به نامش زده میشود یعنی دست کم باید کارگردانی پشت میز را برعهده گرفته است اما مونتاژ این اثر را فروغ فرخزاد انجام داده است. از طرفی هم فیلم بسیار گلستانی است و ساخت اثر درباره چاههای نفت در سالهای بعدی توسط گلستان ادامه پیدا میکند به همین خاطر هم قضاوت درباره این اثر و کارگردانی آن سخت است.»
۲۴۲۲۴۳
