چربی‌ها پس از آب و پروتئین سومین ماده تشکیل دهنده بدن هستند و مهم‌ترین منبع ذخیره انرژی در بدن محسوب می‌شوند. چربی‌های موجود در خون به دو گروه تری گلیسرید و کلسترول تقسیم می‌شوند. شاید این سؤال در ذهن‌تان باشد که منظور از چربی خون چیست؟ در این باره باید گفت که چربی خون عبارت است از بالا رفتن مقدار تری گلیسرید یا کلسترول از مقدار طبیعی آنها در خون. میزان این مواد در خون در اثر مصرف مواد غذایی بیش از میزان مورد نیاز هنگام بروز اختلال در سوخت و ساز چربی افزایش می‌یابد.
افزایش خون چه خطراتی دارد؟
افزایش چربی خون با تجمع در دیواره رگ‌ها تنگی آنها را به دنبال دارد و به همین دلیل باعث افزایش خطر ابتلا به سکته مغزی، درد قفسه سینه و گرفتگی عروق می‌شود. درمان به موقع و مناسب افزایش چربی خون نه تنها قادر است از تنگی عروق قلب جلوگیری کند، بلکه می‌تواند از پیشرفت آن نیز جلوگیری کرده و حتی باعث بهبود آن شود.
از چه سنی باید چربی خون خود را آزمایش کنیم؟
چنانچه سطح چربی خون شما طبیعی است هر ۵ سال یکبار از سن ۲۰ سالگی به بعد و در صورت بالا بودن چربی خون، باید هر دو تا شش ماه یکبار چربی خون خود را آزمایش کنید. به منظور حذف چربی موجود در غذا ضروری است آزمایش چربی خون پس از ۱۲ تا ۱۴ ساعت ناشتا بودن انجام شود؛ این کار دقت آزمایش را افزایش می‌دهد.
چند توصیه برای مراقبت از چربی خون:
هوشیار باشید که افراد لاغر نیز به کلسترول بالا دچار می‌شوند.
خطر ابتلا به بیماری قلب و عروق و بروز حمله قلبی را می‌توان با ایجاد تغییرات غذایی که موجب کاهش چربی خون می‌شود کاهش داد.
باید به دقت غذاهای روزانه خود را بررسی کنید. این کار را حتی زمانی که غذاهای بیرون از منزل را مصرف می‌کنید نیز انجام دهید.
انتخاب غذاهای کم چربی به معنی خورن تنها نان و آب نیست؛ شما می‌توانید غذاهای متنوع و لذت بخشی میل کنید. اعمال تغییرات زیر در رژیم غذایی می‌تواند به کاهش مقدار چربی خون کمک کند.
به جای سرخ کردن مواد غذایی آنها را آب پز، بخار پزو یا کباب کنید.
به جای پنیر و شیر پر چرب از انواع کم چرب استفاده کنید.
مصرف شیرینی، کلوچه، کیک، فرآورده‌های لبنی پر چرب مانند شیر، پنیر و کره، بیسکویت، چیپس، پفک، سوسیس، همبرگر، کالباس، بستنی، پیتزا، زرده تخم مرغ، جگر سیاه، مغز و سیرابی و… را محدود کنید.
از قسمت‌های کم چرب گوشت استفاده کنید و تمام چربی‌های قابل مشاده را جدا کنید. از مرغ و ماهی بیشتر استفاده کنید.
در رژیم غذایی خود از سیر استفاده کنید. سیر خام یا کمی پخته شده به میزان یک تا دو حبه در روز، تأثیر مناسبی دارد.
مصرف سیر همچنین می‌تواند علاوه بر چربی میزان فشار خون را نیز کاهش دهد.
مصرف سبزیجات مانند کاهو و هویج و میوه‌ها مانند سیب، زرد آلو، گلابی، پرتقال، لیمو، گریب فروت و توت فرنگی را افزایش دهید.
به طور کلی تمام مواد غذایی گیاهی مانند سبزیجات، حبوبات و غلات فاقد کلسترول هستند اما در بین آنها موادی مانند جو، کدو، شوید و سیر اثر ضد کلسترول بسیار قوی‌تری را بروز می‌دهند و سویا نیز باعث کاهش کلسترول خون می‌شود.
مصرف نان و غلات سبوس دار حبوبات و انواع لوبیا، عدس و لپه و… را افزایش دهید.
مصرف آجیل‌ها و مغزهای برشته نشده و فاقد نمک را به ویژه بادام و گردو را افزایش دهید.
روزانه دو عدد سیب یا پرتقال، چند عدد توت فرنگی به ویژه پس از غذا میل کنید که باعث کاهش جذب کلسترول مصرف شده با غذا می‌شود.
حتماً در کنار غذا سبزی خوردن و یا سالاد تهیه شده با هویج زیاد و روغن زیتون (یک قاشق غذا خوری) را میل کنید.
مصرف تخم مرغ را به هفته‌ای سه عدد کاهش دهید.
میگو، دل، قلوه و کله پاچه و مغز مصرف نکنید.
مصرف خامه و کره ممنوع است. علاوه بر آن از روغن‌های حیوانی و روغن‌های جامد پرهیز کرده و از روغن‌های زیتون و آفتابگردان و سویا و بادام زمینی استفاده کنید.
مبتلایان به کلسترول خون بالا و بیماران قلبی نباید روغن نارگیل و روغن پالم(نخل) مصرف کنند.
البته باید تأکید کرد هر چند برخی موارد ذکر شده سطح چربی خون را بالا می‌برند اما این موضوع به معنی مصرف نکردن مطلق نیست. به عنوان مثال برای مصرف شیر، پنیر و ماست نوع کم چرب و یا بدون چربی آن را خریداری کنیدو یا مصرف تخم مرغ، بستنی و پنیر را به دو مرتبه در هفته کاهش دهید.
از طرف دیگر یک رژیم غذایی مناسب می‌تواند نقش مهمی در کاهش بیماری قلبی داشته باشد؛ موارد دیگری نیز وجود دارد که باید آنها را رعایت کرد؛ پس برای اینکه قلبی سالم داشته باشید باید از استرس های خود بکاهید.
سیگار کشیدن را ترک کنید. اگر سیگار می‌کشید و کلسترل خون تان بالاست احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی در شما زیاد است.
وزن‌تان را در محدوده مطلوب وایده ال نگه دارید. در صورت وجود اضافه وزن طبق نظر متخصص تغذیه برای کاستن از وزن خود کوشش کنید.
به طور مرتب ورزش کنید. ورزش باعث کاهش وزن و تقویت قلب می‌شود. البته درباره ورزش کردن و نوع آن با پزشک مشورت کنید.
بیشتر بخوانید:
-
چند توصیه مهم به مبتلایان دیابت
۲۳۳۲۷۱