پایگاه خبری انگلیسی «نیو اینترنشنالیست» گزارش داد که ترکیه دسترسی مناطق شمالی سوریه به آب رود فرات را به شدت کاهش داده و بقا را برای مردم این مناطق که شغل اصلیشان کشاورزی است، دشوار کرده است.
نویسنده این گزارش در سفر به شهر الطبقه در شمال سوریه، مشاهده کرده که کشاورزان این منطقه با بیآبی شدیدی دستوپنجه نرم میکنند و هنوز نیمی از محصولاتشان آب لازم را در سال جاری دریافت نکردهاند.
منطقه تحت کنترل کردها در شمال و شرق سوریه از ۲۰۲۱ از بحران کمآبی رنج میبرد. کاهش سطح آب فرات – طولانیترین رود سوریه و یکی از بزرگترین رودخانههای جهان – موجب کمبود برق و آب در این منطقه شده است، جایی که کشاورزی منبع اصلی درآمد مردم است. این رود از ترکیه سرچشمه میگیرد و آنکارا ۹۰ درصد از جریان آب را در کنترل دارد. فرات سپس وارد سوریه شده و از آنجا به عراق میرود. این رود منبع اصلی سوریه در تامین آب شرب و تولید برق است.
آنکارا و دمشق در ۱۹۸۷ توافق کردند که ۵۰۰ مترمکعب از آب فرات در هر ثانیه به سوریه برود و در عوض، دمشق از حمایت از حزب کارگران کردستان ترکیه (پکک) دست بردارد، حزبی که آنکارا آن را یک سازمان تروریستی میداند.
اکنون با گذشت بیش از ۳۰ سال از این توافق، این همکاری به بن بست رسیده است. از اوایل ۲۰۲۱ حجم آب ورودی از ترکیه به شکل نگرانکنندهای کاهش یافته و علاوه بر کاهش تولید برق، بقای میلیونها تن را به خطر انداخته است. یک دهه جنگ در سوریه هم این وضعیت را تشدید کرده است. ترکیه از آب به عنوان یکی از سلاحهای خود در نبرد با خودمختاری کردها در شمال سوریه استفاده میکند، نبردی که چندین حمله نظامی را هم در پی داشته است.
ترکیه با شبکه سدهایی که در مسیر این رودخانه در خاک خود ایجاد کرده، عملا میتواند میزان آب دریافتی همسایه جنوبی خود را کنترل کند.
منطقه خودمختار کردها در شمال سوریه در خلاء قدرتی بال و پر گرفت که با خروج نیروهای بشار اسد از شمال این کشور در ۲۰۱۲ ایجاد شد. از زمان تاسیس این خودمختاری، مقامات ترکیه بیم آن دارند که اگر یک نهاد کرد در همسایگی ترکیه فعالیت داشته باشد، در نهایت «مسئله کردها» در خاک ترکیه وخیمتر خواهد شد. آنچه آنکارا را نگران کرده، احتمال شدت گرفتن خواست خودمختاری در کردهای ترکیه است.
۳۱۱۳۱۱