ماهان نوروزپور: رادیوی بی‌بی‌سی فارسی پس از ۸۰ سال فعالیت تعطیل شد. چه دلایلی باعث تعطیلی این رسانه‌ی با سابقه شده است؟ آیا ممکن است دیگر بخش های بی‌بی‌سی فارسی نیز تعطیل شوند؟
مجید تفرشی، تاریخ‌دان و پژوهشگر طی گفتگویی به برگزیده های ایران در این باره گفت: تعطیل شدن رادیوی بی بی سی فارسی در سرویس جهانی بی بی سی را می توان از چند وجه مورد بررسی قرار داد. یکی از مهم ترین دلایل تعطیل شدن رادیو بی بی سی تنگنای اقتصادی دولت بریتانیا است. بودجه دولتی سرویس جهانی بی بی سی که رادیوی بی‌بی‌سی فارسی یکی از بخش های آن است؛ مستقیما از مالیات ماهانه ۱۲ یا ۱۳ پوندی مردم تامین می شود. بنابراین ریزش چشم گیر مخاطب می تواند باعث محدود شدن بودجه بخش های سرویس جهانی شود. روشن است که رادیوهای خارجی موج کوتاه و اینترنتی با وجود برنامه های تلویزیونی با ریزش مخاطب دست و پنجه نرم می کردند و رادیوی بی‌بی‌سی فارسی از این قضیه مستثنی نبوده است.
بیشتر بخوانید:
تفرشی: محبوبیت گری لینکر بی بی سی را وادار به عقب نشینی کرد
بدون توجه به مطالبات مدنی مردم هیچ توافقی کارآمد نیست
وی با اشاره به اینکه تعطیل شدن رادیوی بی‌بی‌سی فارسی منحصر به مسائل مالی بریتانیا نیست و عملکرد بی‌بی‌سی فارسی به ویژه در شش ماه گذشته در این قضیه نقش داشته است گفت: بی‌بی‌سی فارسی همیشه در تلاش بوده است که حداقل در ظاهر آن استانداردها و توازن رسانه ای خود را حفظ و رعایت کند. اما با پدید آمدن رسانه های تند و رادیکالی مثل ایران اینترنشنال و من و تو توقع مخاطبان از بی‌بی‌سی تغییر کرد و رعایت توازن رسانه ای منجر به ریزش مخاطبین بی‌بی‌سی فارسی شد. این رسانه بعد از یک دوره مقابله با تباهی یعنی ایران اینترنشنال و من و تو و تلویزیون های لس‌آنجلسی وارد مسابقه با تباهی شد. در شش ماه اخیر بخاطر مسائل مالی، ریزش مخاطبین، توقع دولت های غربی و البته عملکرد دولت ایران، مواضع بی‌سی‌سی فارسی خیلی تند شده بود. در حال حاضر ما شاهد کنش‌گر سیاسی بودن مجریان و کارکنان بی‌بی‌سی فارسی هستیم. این مسئله‌ایست که در خود بی‌بی‌سی تحمل نمی شود و مدیریت این شبکه اجازه موضع گیری های سیاسی شخصی را به کارکنان و مجریان این شبکه نمی دهد. نمونه‌ی تر و تازه اش دعوای اخیر گری لینکر فوتبالیست و مجری محبوب بریتانیایی با مدیریت بی‌بی‌سی بخاطر اظهار نظر جنجالی اش در مورد مهاجرین که منجر به یک دعوای شدید بین او و مدیریت این شبکه بریتانیایی شد. اما بیشتر کارکنان بی‌بی‌سی فارسی مثل یک کنش‌گر سیاسی اظهار نظرهای شخصی می کنند و همه جای فضای مجازی در حال اظهار مواضع سیاسی خود هستند.
تفرشی افزود: دیگر استاندارد های رسانه ای نیز به ویژه در شش ماه اخیر در بی‌بی‌سی فارسی زبان نادیده گرفته می شد. برنامه هایی که مهمانانش همه یک نظر بودند و حتی مجری هم در طرف مهمانان بود. این رویکردی است که منحصرا در شبکه بی‌بی‌سی برای بخش فارسی زبان است.
این پژوهشگر تصریح کرد: اگر سرعت کند تفاهم ایران با جامعه بین المللی سریع تر شود و ناآرامی های اخیر کشور پشت سر گذاشته شود و در آخر یک توافقی بین ایران و غرب شکل بگیرد ممکن است تلویزیون بی بی سی فارسی هم به کام تعطیلی کشیده شود چرا که دولت بریتانیا در این شرایط اقتصادی در حال کاهش بودجه بخش های مختلف دولتی خود است که ترکش های این کاهش بودجه به تن رسانه‌های بین المللی که صرفا برای دولت هزینه بر هستند از جمله سرویس جهانی بی‌بی‌سی اصابت خواهد کرد. اگر بی‌بی‌سی فارسی هم نتواند منافع تبلیغاتی و رسانه‌ای بریتانیا را تامین کند؛ هیچ بعید نیست که تعطیل یا بسیار کم رنگ و کوچک بشود.
وی در پایان گفت: ما در زمانی هستیم که با وجود رسانه های خصوصی و دولتی که صدای مواضع و نظرات متفاوت هستند دیگر سرویس جهانی بی‌بی‌سی رسانه درجه یک زبان های مختلف نیست. مثل زبان عربی سرویس جهانی به نظر می رسد که بخش فارسی زبان هم آن ارج و جایگاه قدیمی خود را ندارد و اولین بارقه این تنزل جایگاه همین تعطیل شدن رادیوی بی‌بی‌سی فارسی بود و طبیعتا تلویزیون فارسی زبان بی‌بی‌سی در قدم بعدی در تیررس کاهش بودجه است.
۳۱۱۳۱۱