تنها یک قاضی اوگاندایی از هیات ۱۷ نفره قضات دادگاه لاهه در تمامی موارد اتهامی علیه اسراییل رای به نفع رژیم تل آویو در پرونده “نسل کشی” در غزه داده است و این موضوع زیر ذره بین رسانه ها و محافل افکار عمومی جهانی قرار گرفته است.
قاضی ” جولیا سبوتینده” از اوگاندا تنها قاضی از میان هیات قضات ۱۷ نفره دادگاه لاهه بود که به تمامی موارد اتهامی علیه اسراییل رای منفی داده است و این در حالی است که قاضی” آهارون باراک” قاضی اسراییلی عضو دیگر هیات قضات نیز با وجودی که با اکثر موارد پرونده اتهامی علیه اسراییل مخالفت کرده اما او نیز دستکم در ۲ مورد خاص با تصمیمات دیگر قضات دیوان لاهه همراه بوده است.
بسیاری از کاربران فضای مجازی در سراسر جهان آرای قاضی اوگاندایی را در دادگاه لاهه در حالی که همتای اسراییلی او به قدر او با تمامی موارد اتهامی مخالفت نکرده ، مورد توجه قرار داده و حتی شائبه هایی درباره رابطه این قاضی دادگاه لاهه با رژیم تل آویو مطرح کرده اند.
برخی کاربران نیز او را “کاتولیک تر از پاپ” توصیف کرده و نوشته اند: در حالی که قاضی اسراییلی دادگاه لاهه دستکم در یکی دو مورد خاص با دیگر قضات دیوان لاهه همراهی نشان داده اما قاضی اوگاندایی به طور کامل با تمامی قرارهای صادره در رای اولیه قضات دیوان لاهه مخالفت کرده است.
این بازتاب ها به قدری بود که ساعاتی پس از رای اولیه دادگاه لاهه، سفیر اوگاندا در سازمان ملل در اظهار نظری مجبور شد تاکید کند که رای قاضی اوگاندایی در دادگاه لاهه هیچ ارتباطی به مواضع دولت اوگاندا درباره جنگ غزه ندارد و این قاضی نظر شخصی خود را در دیوان لاهه اعمال کرده است.
گفتنی است “آهارون باراک” از اسراییل همراه با “جولیا سبوتینده” از اوگاندا تنها دو قاضی دیوان لاهه بودند که با رای اولیه دادگاه مبنی بر اینکه برخی از اقدامات اسراییل در جنگ غزه ممکن است ناقض کنوانسیون نسل‌کشی باشد و نیز دستور این دیوان به اسراییل برای حصول اطمینان از عدم نقض کنوانسیون نسل کشی، مخالف بودند.
آهارون باراک قاضی اسراییلی دادگاه لاهه
اما با این حال حتی آهارون باراک به دو تکلیف مندرج در رای اولیه دیوان لاهه رای مثبت داد که قاضی اوگاندایی حتی با این دو مورد هم مخالفت کرد: الزام اسراییل به انجام هر کاری “برای جلوگیری و مجازات تحریک مستقیم و علنی برای ارتکاب نسل‌کشی در رابطه با اعضای گروه فلسطینی در نوار غزه” و دستور ” اقدامات فوری و موثر برای فراهم کردن خدمات اولیه مورد نیاز فوری و کمک‌های بشردوستانه برای رسیدگی به شرایط نامطلوب زندگی فلسطینی‌ها در نوار غزه.”
یعنی قاضی اوگاندایی حتی با مکلف کردن اسراییل برای انجام اقدامات فوری به منظور فراهم آوردن خدمات اولیه و کمک های بشردوستانه به مردم غزه هم مخالفت کرده است.
و همین مخالفت باعث شده از زمان صدور رای اولیه دیوان لاهه، تصمیمات این قاضی در حمایت صددرصدی از موضع رژیم اسراییل در دادگاه لاهه با انتقادات گسترده از سوی فعالان مدنی و حقوق بشر و افکار عمومی حامی فلسطین در جهان مواجه شود؛ تا جایی که دولت اوگاندا هم محبور شد از آرای این قاضی اوگاندایی تبری جوید.
جالب اینجاست که رای قاضی اوگاندایی کاملا با منصب او به عنوان نخستین زن آفریقایی عضو قضات ارشد دیوان لاهه سنخیت ندارد؛ منصبی که هم از منظر آفریقایی تبار بودن و هم از منظر زن بودن می تواند به نوعی نمادی از حقوق ستمدیدگان و محرومان باشد.
این قاضی اوگاندایی ۷۰ ساله دومین دور عضویت خود در دیوان لاهه را می گذراند. او از مارس ۲۰۲۱ قاضی دادگاه لاهه بوده است.
به گفته موسسه حقوق زنان آفریقایی، سبوتینده از یک خانواده معمولی می آید و در دوره ای به دنیا آمد که اوگاندا فعالانه برای استقلال از استعمار بریتانیا مبارزه می کرد.
او پس از تکمیل دوره تحصیلی دانشگاهی در اوگاندا برای کسب مدارج فوق لیسانس و دکترا در سن ۳۶ سالگی به اسکاتلند رفت و در آنجا مدرک کارشناسی ارشد حقوق را با درجه ممتاز از دانشگاه ادینبورگ دریافت کرد.
در سال ۲۰۰۹، همان دانشگاه، با قدردانی از کمک های او به خدمات حقوقی و قضایی، مدرک دکترای حقوق را به او اعطا کرد.
۳۱۰۳۱۰