به گزارش خبرگزاری برگزیده، به نقل از جماران، این استاد فلسفه با بیان این که وقتی که قدرت بسیار بود اما حقشناسی و عدالت نبود، نامش جز «توحش» چیز دیگری نیست، گفت: آمریکا هم نمیتواند به قدرت خودش بنازد؛ چنانکه آقای رئیس جمهور [آمریکا] مینازد و میگوید ما از همه جهان قویتر هستیم. بله، به لحاظ نظامی قویتر هستند و شکی در این نیست اما قدرت فقط در سرپنجهها نیست؛ قدرت واقعی در جای دیگر است و اگر آن فرو بریزد، این سلاحها به پشیزی نمیارزند؛ و جز اینکه یک مجموعهای را وحشیتر کنند، نقش دیگری نخواهند داشت.
عبدالکریم سروش ۲۶ اسفند ۱۴۰۳ طی سخنانی با موضوع «قرآن، قدر و نوروز»، با ابراز امیدواری از اینکه وضع روحی و مادی مسلمانان در این ماه بهبود یابد، گفت: در همین حال که ما با هم سخن میگوییم، همچنان آن غاصبان قصاب به ستاندن جان و ریختن خون فلسطینیان مشغول هستند؛ و ناجوانمردانه عهدشکنی میکنند و پیمان آتشبس را نقض میکنند و دلخواهانه، آزادانه و گستاخانه بر هر جا که میخواهند لشکر میکشند و بمباران میکنند و صفحه و صحنه را برای ورود و اشغال خودشان آماده میکنند.
این استاد فلسفه افزود: حتی ما در کشور آمریکا محمود خلیل را داریم که فقط به جرم دفاع از حقوق حقه فلسطینیان اکنون در معرض دیپورت و بیرون رانده شدن است. گرچه وجدانهای بیدار در اینجا بسیار هستند اعتراضات به حق صورت گرفته است و ان شاء الله مؤثر و موفق خواهد افتاد؛ و الّا این عملی خواهد شد که میتواند اعمال ناروای دیگر را در پی داشته باشد. بنده خودم همین جا اعلام میکنم، اعتراض خودم را نسبت به این عمل ناروا که برای یک حقجو و عدالتخواه فلسطینی پدید آمده است، آن هم در کشور آمریکا که همیشه بر خود میبالیده است که مهد آزادی بیان بوده و هست.
وی تأکید کرد: متأسفانه ارزشهای دموکراتیکی که ما در این کشورها سراغ داشتیم و میستودیم و میستاییم، همه در معرض خطر قرار گرفتهاند و همه زیر پای قدرتهای هوسناک لگدمال میشود. این یکی از بدترین بلاهای روزگار ما است. یعنی آنچه که «تمدن» نامیده میشود، متأسفانه میرود که به توحش بدل شود؛ مبادا که چنین شود!
سروش اظهار داشت: وقتی که قدرت بسیار بود اما حقشناسی و عدالت نبود، نامش جز «توحش» چیز دیگری نیست. این چیزی است که اکنون در جهان شاهد آن هستیم؛ هر صدای حقی را خاموش میکنند، بمباران میکنند، خون میریزند، صاحبان حقوق را از میان بر میدارند، دهانها را میبندند، از وطن بیرون میکنند، عهدشکنی و حقسوزی میکنند و اگر نام اینها «توحش» نیست، پس چیست؟ تمدن، پیشرفت، تکامل، انسانیت و حقوقمداری است؟! هیچ کدام اینها نیست.
وی ادامه داد: با کمال تأسف، تمدنها همین طور رو به زوال میرود. تمدنهای پیشین هم همین طور رو به زوال رفتند. دوران شکوفایی داشتند و دورانی داشتند که میتوان از آنها به عنوان یک دوران خوب و شایسته انسانی نام برد، اما به تدریج دچار فریب و افسون قدرت شدند. چند دستگیها پدید آمد، قدرت پرستیها رشد کرد و انسانیت و عدالت زیر پاها لگدمال شد؛ و رفته رفته زوال تمدن رقم خورد و مُهر خاتمت بر پرونده یک دوران درخشان و طلایی انسانیت زده شد.
این استاد فلسفه یادآور شد: وقتی زوال و سقوط امپراتوریهای روم و یونان را مطالعه میکنید، چنانکه یکی از مورخان بزرگ انگلیسی به نام آرنولد توینبی در کتاب بزرگ «تاریخ تمدن» آورده است که اینها به مرگ طبیعی نمردند؛ بر خلاف اشپنگلر آلمانی که میگفت تمدنها مثل درختانی هستند که پیر و پژمرده میشوند و فرو میریزند و از بین میروند، توینبی میگفت اینها به مرگ طبیعی از بین نرفتند؛ چنین سرنوشت محتومی برای تمدنها نیست اما وقتی ساکنان یک تمدن و حاملان یک فرهنگ قدر او را نشناسند، و مخصوصا از نظر او، توسعهطلبی و حقناشناسی پیشه کنند، آن گاه رفته رفته ناقوس مرگ آنها به صدا در خواهد آمد.
وی افزود: به هر حال، آمریکا هم نمیتواند به قدرت خودش بنازد؛ چنانکه آقای رئیس جمهور [آمریکا] مینازد و میگوید ما از همه جهان قویتر هستیم. بله، به لحاظ نظامی قویتر هستند و شکی در این نیست اما قدرت فقط در سرپنجهها نیست؛ قدرت واقعی در جای دیگر است و اگر آن فرو بریزد، این سلاحها به پشیزی نمیارزند؛ و جز اینکه یک مجموعهای را وحشیتر کنند، نقش دیگری نخواهند داشت.
سروش در پایان گفت: ما جز اینکه تماشاگر و دعاخوان باشیم، تذکر بدهیم و در حد خودمان به دیگران بیداری و هوشیاری ببخشیم، کار دیگری نمیتوانیم انجام بدهیم؛ و همین هم کار کمی نیست. به هر حال هوشیاران و بیداران عالم باید خواب رفتگان را بیدار کنند و از عواقب سوء آنها را بر حذر بدارند.
۲۱۶۲۱۶
