سایت النشره لبنان در یادداشتی به قلم «طونی خوری» درباره بازگشت سعد حریری، نخستوزیر اسبق این کشور به بیروت و گمانهزنیها مبنی بر احتمال بازگشت وی به سیاست نوشت: «۱۴ فوریه ۲۰۰۵، رفیق حریری، نخست وزیر اسبق لبنان ترور شد و پس از آن سعد حریری به عنوان جانشین وی در سیاست با حمایت مستقیم عربستان سعودی و فرانسه سوگند یاد کرد. عربستان سعودی در سال ۲۰۱۷ سعد حریری نخست وزیر وقت لبنان را بازداشت و پس از آنکه پرونده وی به یک موضوع بینالمللی تبدیل شد، او را آزاد کرد؛ اما «خشم» سعودیها علیه حریری به همین جا ختم نمیشود، بلکه میتوان گفت که این نقطه آغاز این خشم بود و تا به امروز نیز پایان نیافته است.
حریری سه شنبه پس از یک مدت طولانی غیبت و پس از اعلام قبلی بازنشستگی سیاسی به بیروت بازگشت. وی در واقع مدتی در صحنه سیاسی لبنان ظاهر نشد و به دیدارهای دوستانه و برگزاری جلساتی به دور از فضای سیاسی و رسانهای لبنان در امارات به عنوان محل اقامتش طی این مدت اکتفا کرد.
گذشت این سالها و فرا رسیدن دوباره سالروز ترور پدرش در ۱۴ فوریه کمکی به “تلطیف” موضع عربستان در قبال او نکرده است و خود او نیز از این موضوع آگاه است و دقیقاً به همین دلیل است که بازیگران سیاسی در لبنان شانسی برای بازگشت او به عرصه سیاسی قائل نیستند و این درحالی است که وی پس از بازگشت به بیروت به دلیل غیبتش از سیاست در لبنان و یا همدردی با او در سالروز ترور رفیق حریری با یک همبستگی مردمی و بهویژه سنیها در لبنان مواجه بوده است.
در این زمینه، تماس میشل عون، رئیس جمهوری سابق لبنان با سعد حریری و درخواست از او برای بازگشت به عرصه سیاسی شد، قابل توجه بود. این تماس درحالی انجام شد که اختلافات میان آنها و همچنین میان جبران باسیل، رهبر جریان آزاد ملی و حریری بارها آشکار شد و یک بایکوت کامل میان آنها صورت گرفت.
آنچه در این باره قابل توجه بوده این است که عون وابسته سنیها نیست و اختلافات سیاسی میان آنها هنوز پایان نیافته است و حقیقت این است که این تماس بیانگر شدت بن بست داخلی در لبنان و فراهم کردن زمینه فراموشی اشتباهات سعد حریری مانند دیگران و همچنین چراغ سبزی به او برای بازگشت به سیاست در صورت تمایل است.
این دعوت، علیرغم اهمیت بالا و اینکه از خارج از طایفه سنیها صورت گرفته است؛ اما به دلایل زیادی نمیتوان شانسی برای عملی شدنش قائل شد. مهمترین این دلایل ناخرسندی عربستان سعودی از حریری است و بر کسی پوشیده نیست که ریاض اولین بازیگر عرصه سیاسی سنی در لبنان است و کسی نمیتواند تمایل آن برای حذف حریری را به چالش بکشد. با این حال، عربستان سعودی هنوز نتوانسته است جایگزین محبوبی برای حریری بیابد و همچنان برخی روی توانایی ریاض برای تبلیغ شخصیت مورد نظر خود حساب کردهاند.
از جمله دلایل دیگر شک و تردید در قصد و نیت طرفهای لبنانی است، حتی اگر مانع عربستان و اختلاف آن با حریری برطرف شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که توافق میان این طرفها و سیاستمداری که پس از یک دوره غیبت به سیاست باز میگردد، حاصل شود. «هماهنگی» همان اصلی است که خود را در روابط آینده طرفهای لبنانی تحمیل میکند، بنابراین چگونه میتوان شرایطی را ایجاد کرد که قبلاً هیچ کس آن را نپذیرفته و منجر به غرق شدن سیاسی بیشتر و بیشتر حریری و خروج کامل او از عرصه سیاسی لبنان شد؟
بنابراین، به نظر میرسد سعد حریری پس از گذشت چندین سال از آزادی از بازداشت فیزیکی عربستان همچنان در زندان و حصار سیاسی که ابتدا توسط ریاض ایجاد و سپس توسط احزاب لبنانی تقویت شده، گیر افتاده است و مقر دولت به این زودیها شاهد بازگشت وی به آنجا نخواهد بود. امارات همچنان مقر و پناهگاهی خواهد ماند که سعد حریری روزهایش را در آن به امید رهایی از هر دو مشکل سیاسی و مالی سپری خواهد کرد تا این اتفاق نشانهای از احتمال بازگشت او به مسیر بهبودی و ایفای دوباره نقشهای سیاسی باشد.»
۳۱۱۳۱۱