حکمت عفاف و حجاب در ادیان آسمانی

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری برگزیده های ایران، حجاب معادل تحفّظ نسبت به مواجهۀ غیراصولی با افراد غریبه و یا دوری از نگاه آنهاست، این مسئله ریشه در فطرت و ذات پاک انسان‌ها دارد، در واقع انسان‌ هراندازه به‌سمت تقویت ایمان به خدا حرکت و از خطاها و گناهان دوری کند، به همان میزان بر عفت و حیای او اثر مثبت می‌گذارد و فرد مؤمن به‌صورت خودکار علاقه دارد در دید نامحرمان نباشد،‌ اما همین که از خدا فاصله گرفت، به‌مرور زمان تقیّدات خود را کنار می‌گذارد و این امر سبب می‌شود به‌تدریج از ارزش‌هایی مثل حیا و حجاب فاصله بگیرد،
ازاین‌روست که مسئله عفاف و حجاب مورد تأکید کتب آسمانی و آموزه‌های انبیای الهی است. نمونه‌های متعددی از مسئله حجاب در کتب مقدس مسیحیان و یهودیان ذکر شده است. در رساله پطرس آمده است؛ «همچنین ای زنان، شوهران خود را اطاعت نکنید تا اگر بعضی نیز مطیع کلام نشوند، سیرت زنان ایشان را بدون کلام دریابد * چون که سیرت طاهر و خداترس شما را ببینند * و شما را زینت ظاهری نباشد، از بافتن موی و متحلّی شدن به طلا و پوشیدن لباس * بلکه انسانیت باطنی، قلبی در لباس غیر فاسدِ روح حلیم و آرام که نزد خدا گرانبهاست* زیرا بدین گونه، زنان مقدسه در سابق نیز که متوکّل به خدا بودند، خویشتن را زینت و شوهران خود را اطاعت می‌کردند * مانند ساره که ابراهیم را مطیع بود و او را آقا می‌خواند و شما دختران او شده‌اید. (انجیل، رساله پطرس رسول، باب سوم، فقره (۱-۶)، همچنین در رساله پولس چنین آمده است؛ «و همچنین زنان، خویشتن را بیارایند به لباس مزین به حیا و پرهیز، نه به زلفها و طلا و مروارید و رخت گرانبها، بلکه چنان‌که زنانی را می‌شاید که دعوی دینداری کنند به اعمال صالحه. (رساله پولس به تیمونائوس، باب دوم، فقره ۹ و ۱۰)

نزدیک به این نوع دعوت نسبت به عفاف و حیا را در قرآن با تعابیر دیگری می‌یابیم، خداوند در آیه ۳۱ سوره نور خطاب به پیامبر اسلام صلّی الله علیه و آله می‌فرماید؛ «وَ قُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَیَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلایُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیُوبِهِنَّ وَلایُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی‌إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِی‌أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِینَ غَیْرِ أُولِی الإرْبَهِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِینَ لَمْ‌یَظْهَرُوا عَلَى عَوْرَاتِ النِّسَاءِ وَ لایَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مَا یُخْفِینَ مِنْ زِینَتِهِنَّ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»؛ یعنی «و به زنان باایمان بگو: چشمان خود را از آنچه حرام است فرو بندند، و شرمگاه خود را حفظ کنند، و زینت خود را مگر مقداری که پیداست [در برابر کسی] آشکار نکنند، و] برای پوشاندن گردن و سینه [مقنعه‌های خود را به‌روی گریبان‌هایشان بیندازند و زینت خود را آشکار نکنند مگر برای شوهرانشان، یا پدرانشان، یا پدران شوهرانشان، یا پسرانشان، یا پسران شوهرانشان، یا برادرانشان، یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنان [هم‌کیش خود]شان، یا بردگان زرخریدشان، یا خدمتکارانشان از مردانی که ساده‌لوح و کم‌عقل‌اند و نیاز شهوانی حس نمی‌کنند، یا کودکانی که [به سنّ تمیزدادن خوب و بد نسبت به امیال جنسی] نرسیده‌اند و زنان نباید پاهایشان را [هنگام راه‌رفتن آن گونه] به زمین بزنند تا آنچه از زینت‌هایشان پنهان می‌دارند [به‌وسیله نامحرمان] شناخته شود. و [شما] ای مؤمنان، همگی به‌سوی خدا بازگردید، امید که رستگار شوید.»

در این آیه چند دعوت از سوی خداوند انجام شده است: فروبستن چشم، حفظ عفت، پنهان کردن زینت، دسته‌جات محارم و توبه؛ رعایت تمام این مسائل شرعی سبب می‌شود انسان به فلاح و رستگاری برسد، این مسئله یکی از حکمت‌های حفظ عفاف و حجاب است؛ یعنی انسان مؤمنی که قصد دارد به رستگاری برسد،‌ این رستگاری در رعایت عفاف و حجاب اوست و در واقع حجاب، مسیر رسیدن به رستگاری را برای انسان مؤمن هموار می‌کند و او را به درجات عالی در دنیا و آخرت می‌رساند، این امر همان حکمت نهفته در سایر کتب آسمانی در راستای دعوت به رعایت عفاف و حجاب است.

در اوج بانوانی که در پرتو این خصلت مسیر رستگاری را در دنیا و آخرت پیمودند، حضرت مریم و حضرت زهرا سلام الّله علیهما و برخی از بانوان شاخص تاریخ بودند، بنابراین با مرور سیره آن بزرگواران می‌توان تبیین بهتری از خصلت عفاف داشت، هرچند مسیحیت در سده‌های گذشته مسیر انحراف را پیمود و با پیروی از مدرنیته حجاب از نماد مریم مقدس(س) برداشت تا مقدمات افول خود را رقم بزند.

/+