سایت تاریخی ارزشمند «جهول بایوتا» (Jehol Biota) در چین بهخاطر فسیلهای شگفتانگیزی شناخته میشود که با وجود داشتن بافت نرم، میلیونها سال دوام آوردهاند. حالا محققان تعدادی فسیل از پرندگان را بررسی کردهاند تا اطلاعاتی درباره شرایط این منطقه مهم تاریخی به دست بیاورند و حدس بزنند که این بافتها احتمالاً در زمان حیات چه شکلی بودهاند.
پژوهشگران با بررسی پنج فسیل از پرندگان دوره کرتاسه سعی کردند به این سؤال پاسخ بدهند که محیطزیست آنها چگونه بر شیوه حفظ بافتهای نرمشان اثر گذاشته است. از این رو، آنها فسیل پرندگانی را از بایگانی موزه تاریخ ملی «شاندونگ تیانیو» انتخاب و تحقیق خود را آغاز کردند.
تمام این فسیلها یک تکه بودند، یعنی مفاصل آنها هنوز به یکدیگر متصل بود، اما شکل ماندگاری بافتهای نرم در هر فسیل با دیگری فرق داشت. STM 15-36 برجستهترین فسیل در این میان بود که دستهای از پرهای پرنده را با جزئیات باورنکردنی حفظ کرده بود.
فسیل پرندگان چه اطلاعاتی را در اختیار محققان قرار دادند؟
محققان سعی داشتند دریابند که این پرندگان در زمان دفنشدن پیرامون چه مواد ارگانیکی حضور داشتند و این رسوبات چگونه انباشت شده بودند. آنها میگویند STM 15-36 در نزدیکی رسوبات زمخت قرار داشت و بهبهترین نحو فسیل شد. مواد آلی پیرامون این فسیل برخلاف چهار فسیل دیگر که با جلبک دریایی در ارتباط بودند، عمدتاً از گیاهان زمینی ساخته شده بود. بهعلاوه، شرایط اقلیمی در زمان دفنشدن STM 15-36 گرمتر و مرطوبتر بود و اکسیژن کمتری وجود داشت، در نتیجه آسیب کمتری به این فسیل وارد شده است.
دانشمندان برای دفنشدن سریع STM 15-36 دو نظریه را مطرح میکنند: فوران آتشفشان یا بارانی سیلآسا که بدن این پرنده را با آب برده و زیر رسوبات دفن کرده بود. از آنجایی که جریانهای آذرآواری (آتشفشانی) بهخوبی بافتهای نرم را حفظ نمیکنند، محتملترین توضیح مربوط به بارانهای سیلآسا است.
دکتر «ین ژائو» از مؤسسه زمینشناسی و دیرینهشناسی دانشگاه لینیی میگوید: «این یافته مورد مطالعاتی ارزشمندی را در زمینه سنگوارهشناسی مهرهداران زمینی در جهول و اکوسیستمهای طبیعی در دوران مزوزوئیک فراهم میکند.» او امیدوار است که تحقیقات آینده بتوانند روی ویژگیهای شیمیایی و ریزساختارهای این پرهای فسیلی تمرکز کنند. نتیجه این پژوهش در مجله Frontiers in Earth Science منتشر شده است.
۲۲۷۲۲۷
