به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برگزیده های ایران، روز گذشته آلودگی هوای ناشی از خیزش گرد و غبار در شهر مشهد، هوای این شهر را در محدوده بسیار خطرناک قرار داد و شاخص کیفیت هوا به عدد ۳۶۸ رسید. شرایط هوای مشهد فاصله دید را به ۸۰۰ متر رساند و علاوه بر تعطیلی ادارات، شهر پروازها را نیز دچار مشکل کرد.
در رابطه با این موضوع محسن موسوی خوانساری؛ کارشناس محیط زیست به برگزیده های ایران گفت: منشأ این گرد و غبار از استان‌های غربی کشور نبود و ربطی به عراق و سوریه نداشت، بلکه از “قره‌قوم ترکمنستان” نشأت گرفته بود.
این کارشناس با بیان اینکه ردپای طالبان در طوفان گرد و غبار مشهد دیده می‌شود، اظهار کرد: افغانستان درحال ساخت یک کانال بزرگ به نام “قوش تپه” به طول ۲۰۰ کیلومتر است که می‌تواند نیمی از آب رودخانه آمودریا را در شمال افغانستان را به اراضی این کشور بفرستد. تکمیل کانال قوش تپه در دولت جدید طالبان با سرعت انجام می‌شود و گزارش‌ها حاکی از آن است ۳۰۰۰ کارگر به همراه ماشین‌آلات در آنجا مشغول کارند و کانال به‌زودی بهره‌برداری می‌شود.
موسوی خوانساری ادامه داد: این کانال می‌تواند ۳۰۰ متر مکعب آب را در ثانیه انتقال دهد و با تکمیل آن، رودخانه آمودریا که عمده آب آن به جنوب ترکمنستان و ازبکستان می‌رفت، آورده بسیار کمتری را برای این کشورها خواهد داشت. این آب اراضی کشاورزی جنوب ترکمنستان را آبیاری می‌کرد و کشاورزی این کشور عمدتاً وابسته به آمودریا بود.
وی افزود: اگر کانال “قوش‌تپه” راه‌اندازی شود، شرایط بسیار بدی را برای کشاورزی ترکمنستان ایجاد می‌کند و خشک شدن اراضی جنوب این کشور باعث خیزش هرچه بیشتر گرد و غبار در کشور ما می‌شود. شرایط ترکمنستان در آینده بدتر خواهد شد و به تبع آن، استان های شمال شرق کشور ما نیز با مشکلات بیشتری روبه‌رو می‌شوند.
کارشناس مدیریت منابع آبی تأکید کرد: وزارت خارجه و وزارت نیرو باید به این موضوع ورود کرده و دیپلماسی آبی فعالی را در پیش بگیرند. از همین الان باید برای این موضوع چاره‌اندیشی شده و این طور نشود که مانند تشکیل کانون گرد و غبار در عراق به دنبال سدسازی‌های ترکیه بر روی دجله و فرات که اراضی کشاورزی جنوب غرب کشور ما را نیز خشک و تبدیل به کانون گرد و غبار کرد، دیر اقدام کنیم.
موسوی خوانساری خاطرنشان کرد: درست است که آمودریا در ایران جاری نیست اما کم شدن ورودی آن تهدید بالقوه‌ای برای کشور ماست.
/