بهناز ضرابیزاده داور بخش داستان بلند و رمان نخستین جشنواره کتاب کودک و نوجوان در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری برگزیده های ایران، با اشاره به آثار ارزیابی شده در این دوره جشنواره گفت: در مجموعه داستان بلند و رمان کودک و نوجوان، متاسفانه اغلب آثار تقلیدی بود، نویسندگان ایرانی معمولاً از رمانهای پرفروش خارجی گرتهبرداری میکنند، حتی گاهی در عنوانها و تصویرگریها هم این تقلید متاسفانه مشاهده میشود.
رمانهای فانتزی فارسی با فرهنگ ایرانی همخوانی ندارد
وی ادامه داد: در رمان فانتزی و تخیلی وضعیت تقریباً به همین شکل بود، من در ژانر کتابهای فانتزی کار خیلی خوب ندیدم که بتوان از آن دفاع کرد، متاسفانه استقبال از کارهای فانتزی که عموما هم ترجمه هستند، در سالهای اخیر شدت بسیاری گرفته است، این استقبال موجب شده که نویسندگان ایرانی به دلایل مختلفی از این کارها تقلید کنند، چون به هر حال مخاطبپسند است. ولی خوب این کارهای فانتزی نه با فرهنگ ایرانی همخوانی دارد و نه با اندیشهها و تفکرات کودک ایرانی. متاسفانه رمانهای فانتزی و تخیلی تالیفی نیز تأسی گرفته از همان کتابهای ترجمهای است.
نیازهای نوجوانان در ادبیات این حوزه دیده نشده است
ضرابیزاده با اشاره به ادبیات نوجوان گفت: یکی از آسیبهای بزرگ حوزه رمان نوجوان عدم توجه به نیازها و دغدغههای نوجوان امروز است. نوجوانی سن عبور از بحران است و نویسندهها لازم است که دنبال مشکلات، دغدغهها، نیازها و ماجراهای دوران نوجوانی باشند و این موضوعات را دستمایههای نوشتن رمان کنند، به همین دلیلی تقریباً نه همه رمانها ولی اغلب رمانها عاری از این محتواها بود و به همین دلیل ما تنوع موضوع و محتوا در رمان نوجوان نداشتیم.
ضعف تالیف و تکنیک داستانی
وی افزود: اغلب رمانها با ضعف تالیف و تکنیکهای داستانی روبرو بود و موضوعات یا دم دستی و تکراری بود، یا کممایه و ضعیف، نکتهای که برای ما مهم بود و به کرات با آن مواجه بودیم، این بود که نویسندهها مهارت و توانایی لازم را در پایان بندی رمان نداشتند، رمانها گاهی شروع خوبی داشت، آغاز خوبی داشت، ولی پایانهای شتابزد و ضعیف باعث شده بود که رمانها به سطح بالایی نرسد و در همان پایین متوقف مانده بود، پایان بسته و کلیشهای که صدای نویسنده هم در آن شنیده میشد.
عدم ویراستاری دقیق و حرفهای
وی با اشاره به عدم ویراستاری دقیق و حرفهای کتابها در حوزه نوجوان گفت: من بسیار اندک دیدم در آثاری که برای بزرگسالان نوشته و تالیف میشود، غلط املایی و تایپی داشته باشیم، ولی متاسفانه در این حوزه کتابهایی را میدیدم که کتابهای خوبی بود، اما با وجود اینکه ویراستار داشت، غلطهای تایپی داشت گاهی هم کتابها ویراستار نداشتند، این حوزه، حوزه حساسی استف برای ادبیات کودک و نوجوان ویراستاری خوبی باید انجام شود، بدون غلط منتشر شود، امیدوارم از این به بعد ناشران دقت بیشتری به این نکته داشته باشند. به سلامت بودن نثر و زبان نویسندهها دقت داشته باشند، چون آسیب و افت بزرگی است و لازم است که با وجود این جشنواره از این موضوع جلوگیری شود.
ضرابیزاده با اشاره به برگزاری جشنواره کتاب کودک و نوجوان گفت: برگزاری چنین جشنوارهای اتفاق خوبی بود که رخ داد، حوزه ادبیات کودک و نوجوان باید مستقل از جایزه کتاب سال برگزار میشد، و این استقلال میتواند، آینده خوبی را برای این حوزه رقم بزند، سالها بود که جای برگزاری چنین جشنوارهای خالی بود و همه نویسندهها درخواست داشتند که حوزه کودک و نوجوان جدا شده و حوزه مستقل داشته باشد. اتفاقی که موجب میشود، نویسندهها و ناشران جدیتر به این حوزه نگاه کنند و آثار و تولیدات بهتری داشته باشند، مخصوصا جایزه مادی خوبی که برای آن درنظر گرفته شده است، تشویق بزرگی برای نویسندگان کودک است و نوجوان است.
/