به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برگزیده های ایران، مجمع عمومی سازمان ملل، روز ۲۱ سپتامبر را با هدف و انگیزه ترویج صلح در بین ملت‌ها و کشورهای جهان، روز صلح نام گذاری کرده است. بزرگداشت این روز برای اولین بار در سپتامبر ۱۹۸۲ برگزار شد. امسال، مجمع عمومی سازمان ملل متحد، روز ۲۱ سپتامبر را با شعار “پرورش فرهنگ صلح” مصادف با بیست‌وپنجمین سالگرد تصویب اعلامیه و برنامه اقدام در مورد فرهنگ صلح را برگزار خواهد کرد.
این اعلامیه، اذعان می‌کند که صلح نه تنها فقدان درگیری است، بلکه نیازمند یک فرآیند مشارکتی مثبت و پویاست که در آن گفت‌وگو تشویق شود و درگیری‌ها با روحیه درک متقابل و همکاری حل می‌شوند. نکته اساسی این است که نمی‌توان بدون رعایت حقوق بشر به صلح واقعی و پایدار دست یافت. در دوران معاصر این ارتباط به‌گونه‌ای رشد و توسعه کرده است که برخورداری از صلح خود به عنوان یکی از نمونه‌های برجسته نسل سوم حقوق بشر مطرح بوده و حق برخورداری از صلح به عنوان یکی از حقوق بنیادین بشر مطرح شده است. بر این اساس همه دولت‌ها و سازمان‌های غیردولتی بین‌المللی باید کوشش کنند تا از طریق احترام بیشتر به حقوق بشر در جهت تأمین و تقویت صلح در جهان بکوشند و با خودداری از اقداماتی که صلح و امنیت بین‌المللی را به خطر می‌اندازند و نقش خود را در جهت تحقق کامل حقوق بشر در سطح جهان ایفاء کنند.
رژیم اسرائیل علیرغم ۷۵ سال اشغالگری و نقض حقوق مردم فلسطین، در یک سال اخیر با حملات گسترده علیه غیرنظامیان به‌ویژه زنان و کودکان در فلسطین نه تنها حقوق اولیه آنها را نقض کرده بلکه دستیابی به صلح و امنیت پایدار را در منطقه غرب آسیا و سایر نقاط جهان تحت‌الشعاع قرار داده است.
برخی از مهم‌ترین نقض‌های حقوق بشری رژیم اسرائیل بر اساس اسناد بین‌المللی بدین شرح است:
نقض حق حیات: در خصوص حمایت از این حق، ماده ۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر، ماده ۶ میثاق حقوق مدنی سیاسی اهمیت آن را تا جایی دانستند که حتی در شرایط اضطراری نیز نمی‌توان آن را نقض کرد. رژیم اسرائیل در یک سال اخیر هر روز زنان و کودکان، مردان، سالمندان و معلولان و مجروحان را به شهادت رسانده است. طبق آمار تا امروز آمار کشته شدگان به نزدیک ۵۰۰۰۰ نفر رسیده است.
نقض حق سلامت: اعلامیه جهانی حقوق بشر در بند ۱ ماده ۲۵ خود، مراقبت‌های بهداشتی را هم در کنار دیگر حقوق جزو شرایط حداقلی برای استاندارد مناسب رفاه و سلامتی هر فرد مهم تلقی کرده است. سند دیگر، میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ۱۹۶۶ است که در ماده ۱۲ به این قضیه می‌پردازد. طی یک سال اخیر، اکثر بیمارستان‌های غزه از کار افتاده و بمباران شده‌اند، جراحی‌ها بدون بیهوشی انجام می‌شود و داروهای مورد نیاز برای زنان، مردان، کودکان و خانم‌های باردار و بیماران و مجروحان وجود ندارد. طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تا ۲۲ اوت ۲۰۲۴، تعداد ۱۰۹۸ حمله به خدمات بهداشتی و درمانی در سرزمین‌های فلسطین را ثبت کرده است. همچنین از ۳۶ بیمارستان تنها ۱۷ بیمارستان غزه خدمات جزئی ارائه می‌دهند.
نقض حق دسترسی به غذا: حق بر غذا به عنوان یکی از حقوق بنیادین بشری در ماده ۲۵ اعلامیـه جهـانی حقـوق بشـر، و مواد ۱ و ۶ میثاق بین‌المللی حقـوق مـدنی و سیاسی و ماده ۱۱ میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به عنوان حـق بـر رهـایی از گرسـنگی و دسترسـی پایدار به غذا با کیفیت و کمیتی مورد توجه قرار گرفته است. و رژیم اسرائیل از گرسنگی به عنوان یک سلاح جنگی علیه مردم فلسطین استفاده می‌کند.
بازداشت خودسرانه: طبق ماده ۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر، کسی نباید در معرض دستگیری، بازداشت و یا تبعید خودسرانه قرار بگیرد. نیروهای رژیم اسرائیل از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون ۱۰ هزار و ۲۰۰ فلسطینی را در کرانه باختری و قدس شرقی اشغالی خودسرانه بازداشت کرده‌اند. رژیم اسرائیل زندان‌های مخوفی مانند سده تیمن را پس از طوفان الاقصی احیا کرد. این زندان، در حقیقت اردوگاه صحرایی رژیم با هدف نسل‌زدایی از شهروندان بی‌گناه فلسطینی از جمله زنان و کودکانی است که به‌صورت خودسرانه و غیرقانونی از اردوگاه‌های آوارگان، مدارس، بیمارستان‌ها و دیگر مناطق شهر غزه و رفح ربوده می‌شوند و در این اسارتگاه مخفی و مخوف تحت شدیدترین انواع شکنجه‌های جسمی و روحی، تجاوزات جنسی و نقض فاحش و جدی حقوق بشر قرار گرفته، به قتل رسیده و سلاخی می‌شوند.
بر این اساس رژیم اسرائیل به عنوان ناقض حقوق بشر، صلح و امنیت بین‌المللی را به خطر می‌اندازد.این ارتباط تنگاتنگ و مستقیم در ماده ۱ منشور سازمان ملل در قالب اهداف ایـن سـازمان ملل قابل مشاهده است. علاوه بر ماده ۱ این منشور با دقت به مضمون ماده ۵۵ (به‌ویژه بند ج آن) و نوع بیانی که در آن به کار رفت به خوبی، می‌توان ضرورت احترام جهانی به حقوق بشر و آزادی‌های بنیادین و رعایت آنها را برای حفـظ ثبات و امنیت جهانی درک کرد.بدین ترتیب سـازمان ملـل متحـد اهمیـت قابـلتوجهی را برای رعایت حقوق بشر در جهت حفظ صلح میان دولت‌ها در نظر گرفته است.
شورای امنیت ملل متحد به عنوان یکی از ارکان سازمان ملل متحد است، وظیفه پاسداری از امنیت و صلح بین‌المللی را به‌عهده دارد. فصل هفتم منشور ملل متحد به این شورا اجازه می‌دهد تا «وجود هرگونه تهدیدی برای صلح، نقض صلح یا اقدام تجاوزگرانه» را تعیین کند و اقدامات نظامی و غیرنظامی را برای «برقراری صلح و امنیت بین‌المللی» انجام دهد. اعضای این شورا تحت فشارهای آمریکا و انگلیس از انجام وظایف خود در اجرایی کردن فصل هفتم منشور ملل متحد تاکنون تخطی کرده است. بدین ترتیب، رژیم اسرائیل بدون ترس از مجازات و جبران خسارت تمامی حقوق مطروحه در اسناد بین‌المللی را نقض می‌کند و به صورت مداوم مرتکب جرایم جنگی، جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی می‌شود؛ تا جایی که موجودیت این رژیم و وجود تفکر صهیونیستی تهدیدی کاملاً جدی برای امنیت مردم فلسطین و نظم جهانی است.
امسال روز صلح کمتر از ۲۰ روز قبل از ۷ اکتبر جشن گرفته می‌شود در حالی که در این تاریخ، کشتار وحشیانه، نسل‌کشی و پاکسازی قومی در غزه یک ساله می‌شود. حال که در هر دقیقه زنان و کودکان زیادی در غزه به دست رژیم اسرائیل کشته می‌شوند و خانواده‌های زیادی به سوگ عزیزانشان می‌نشینند بهتر است در کنار جشن و استفاده از نمادهای صلح در ۲۱ سپتامبر، به صلح حقیقی بپردازیم تا طرفداری از صلح صرفاً نمایشی نباشد. شاید آتش‌بس موقت روز جهانی صلح برای مردم غزه تنفس کوتاهی را برایشان فراهم بیاورد تا به کمک‌های بشردوستانه که رژیم اسرائیل مانع تحقق آنها می‌شود دست یابند.
برای اثرگذاری برای توقف نسل‌کشی در غزه توسط اشغالگران رژیم اسرائیل، جامعه جهانی به‌ویژه اعضای جامعه مدنی باید مطالبات جدی را بر اساس سازوکارهای حقوق بشری سازمان ملل را پیگیری کنند. برپایی دادرسی با استفاده از ظرفیت‌های دادگاه‌های بین‌المللی برای رسیدگی به جنایات رژیم اسرائیل در جهت حمایت از حقوق قربانیان باید در دستور کار قرار گیرد زیرا نباید از راه حل حقوقی و کیفری نیز به عنوان یک راه موثر غافل شد. ضمن اینکه تحریم حامیان مالی، معنوی و تسلیحاتی رژیم به عنوان مشارکت‌کنندگان در جرایم جنگی رژیم اسرائیل به عنوان خطری جدی و بسیار مضر برای صلح جهانی است. تمامی مردمان و زنان و کودکان و جهان لایق و شایسته حفظ کرامتند و طبق اعلامیه جهانی حقوق بشر و دیگر اسناد بین‌المللی حق دارند در صلح و امنیت زندگی کنند. هر قدرتی که آرامش و صلح را از آنان می‌گیرد باید محکوم شود و خسارت بپردازد، این مسأله‌ای است که باید در روز جهانی صلح به آن توجه داشت.
دکتر بهار اخوان؛ مدیر بین‌الملل مؤسسه صیانت از حقوق زنان
/