به گزارش خبرگزاری برگزیده استان سمنان با طی مسیری بالغ بر ۴۶۰ کیلومتر از شاهرودبراساس حکم دادستان شاهرود به اتفاق نمایندگانی از جمعیت دیده بان طبیعت شاهرود،کارشناسان و خبرنگاران و همراهی محیط بانان اداره محیط زیست بیارجمند به سایت نگهداری و تکثیر در اسارت و رها سازی مقصد، سفر احتمالی قوچ و میش های تپال شاهرود صورت پذیرفت و در محل، بررسی های میدانی از محل سایت صورت گرفت .
مدیر سایت تکثیر در اسارت و رهاسازی که به اتفاق یکی از شکارچیان قدیمی منطقه که هم اکنون به عنوان همیار محیط زیست فعالیت دارد درمحل حضور داشت و به سوالات خبرنگاران و کارشناسان پاسخ داد.
بهمن نجفی از محیط بانان بازنشسته که مسئولیت این سایت را برعهده دارد با بیان اینکه قوچ و میش های تپال شاهرود پس از زنده گیری و انتقال به محل سایت در توران، به مدت دو ماه در فنس نگهداری و سپس همه آنها رها سازی می شوند،گفت:محل نگهداری موقت و نصب فنس ها در گوشه جنوب شرقی معروف به منطقه چشمه کرباسی منطقه حفاظت شده توران و غرب منطقه حفاظت شده دشت لاغری درونه خراسان رضوی و در شمال منطقه آزاد طبس واقع شده است و این قسمت پارک توران هیچ حفاظتی صورت نمی گیرد و انشاالله با راه اندازی این پروژه این منطقه حفاظت خواهد شد.
مسئول سایت تکثیر و رهاسازی با تأکید بر اینکه این پروژه در غالب طرح حفاظت مشارکتی با سازمان محیط زیست در حال انجام می باشد پیرامون بافت گیاهی و پوشش این منطقه و شباهت آن به منطقه تپال شاهرود که محل زنده گیری بوده و حدود ۴۰۰ کیلومتر با این محل فاصله دارد گفت: پوشش گیاهی اینجا دشتی ودر دامنه ها شبیه منطقه تپال شاهرود می باشدو بسیاری از گیاهان بصورت مشترک در این دو منطقه مانند درمنه،کما،کاروان کش وجود دارد و از نظر آب و هوایی هم معتقدم تفاوت درجه در فصول گرم سال حدود ۱۰ درجه اختلاف می باشد و در اینجا هم مانند تپال از شب های سرد که قابل تحمل این حیوانات می باشد برخوردار بوده ودر مجاور این منطقه قوچ و میش های منطقه طبس تحمل تا ۵۰ درجه گرما را هم دارندو تغییرات آب و هوایی برایشان مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
نجفی که سابقه ریاست اداره محیط زیست طبس را در کارنامه خود دارد به وجود ۳ چشمه دایمی در این منطقه جهت تامین آب حیات وحش اشاره کرده وافزود: این چشمه ها معمولا آب دارند همچنین سه آبشخور دست ساز با ظرفیت پانزده هزار لیتردر اینجا مهیا بوده و در طول ۹ ماه از سال هیچ شتری پروانه چرا در این منطقه را ندارد.
نجفی که مدیریت کاروان یوز پلنگ آسیایی را عهده دار بوده افزود: مشکلی به لحاظ آب فعلا وجود ندارد واین البته دلیلی نمی باشد که برای موضوع آب کاری نکنیم همین الان لایروبی چشمه ها در دستور کار است و نصب تلمبه های بادی در فصل خشکسالی نیاز آبی وحوش منطقه را تامین خواهد کرد.
این محیط بان در خصوص عدم شکار قوچ و میش های منتقل شده از تپال شاهرود به این منطقه از پارک ملی توران توسط شکارچیان محلی گفت: با شکارچیان محلی و معتمدین محیط زیست در منطقه صحبت شده و آموزش هایی هم در دستور کار داریم برای اهالی و روستاهای اطراف و از همان افراد برای حفاظت استفاده خواهیم کرد در این راستا ۵ همیار محیط بان با حقوق و مزایا بکار گیری شده است و ۲ موتور سیکلت و کلیه امکانات حفاظتی محیا گردیده است.
نجفی با تأکید براینکه در محل فنس کشی اقدامات لازم برای حفظ بهتر و عدم برخورد حیوانات با فنس صورت گرفته افزود: منبع آب بزرگی نصب گردیده و آب به صورت یک چشمه شناور تمام وقت عمل کرده است همچنین علوفه دهی به صورت دستی تامین شده است و همه آموزش های لازم برای کسانی که با این پروژه مرتبط می باشند صورت پذیرفته است و اینجانب هم صرفا به عنوان همکار موقت در جهت راه اندازی تلاش خواهم کردو بعدا بعنوان مشاور در خدمت خواهم بود.
نجفی با رد شایعاتی مبنی بر ایجاد شکارگاه خصوصی در این محدوده گفت: دراین سایت قوچ و میش ها به صورت موقت نگهداری می شوند و پس از حدود دو ماه همه آنها در منطقه جهت طعمه احتمالی یوزپلنگ آسیایی رها سازی خواهند شد و اگر غیر از این باشد اینجانب اعتبار خدمت صادقانه ۳۲ساله خود در محیط زیست را هرگززیر سوال نخواهم بردوحتی اگر یکی از اینها بعد انتقال رها سازی نشود ما جان خودمان را هم تقدیم خواهیم کرد.
وی با تأکید مجدد که اصلا بحث قرق اختصاصی مطرح نیست گفت: مگر می‌شود در منطقه حفاظت شده مجوز قرق اختصاصی داد ،قانون چنین اجازه ای را نمی دهدو مطمئن باشید درمحدوده چشمه کرباسی هیچ وقت چنین اتفاقی نخواهد افتاد.
وی پیرامون نحوه زنده گیری قوچ و میش های تپال شاهرود و دادن این اطمینان که این زنده گیری ها آسیبی به حیوانات نخواهد زد وتلفاتی در حین زنده گیری و انتقال نخواهد داشت،افزود : من مسئولیتی در مورد زنده گیری و انتقال در این پروژه ندارم ولی در گذشته این کار به سختی انجام می شد ولی در حال حاضر با وجود تور های مناسب آسیب ها و تلفات خیلی کم شده است و با کمترین مشکل انجام می شود و حمل حیوانات نیز بسیار کم خطر می باشد و قابل مقایسه با حمل گور خر نبوده و هیچ مشکلی در زمان حمل با توجه به شرایطی که ایجاد می شود به وجود نخواهد آمد.
این محیط بان ارشد و بازنشسته محیط زیست در جواب این سوال که با توجه به فصل آبستنی قوچ و میش های تپال،آیا این زنده گیری و انتقال، آسیبی به جنین نخواهد زد گفت: اگر زنده گیری و انتقال در همین ماه بهمن صورت گیرد با اقدامات جانبی صورت گرفته هیچ آسیب و مشکلی برای حیوان ایجاد نخواهد کرد و امیدواریم با توجه به هزینه ها و مشارکت های که صورت گرفته زنده گیری و انتقال به فوریت در همین ماه انجام شود و امیدواریم مردم شاهرود و دوست داران محیط زیست به کار سازمان اطمینان کنند و برای احیا این قسمت از پارک توران که جز حوزه سرزمینی شهرستان شاهرود بوده و با انجام این مهم اسباب برگشت یوز پلنگ آسیایی به منطقه فراهم گردد .
اویس کسائیان مرتع دار و دامدار منطقه ای که در محل مراتع اش فنس کشی جهت راه اندازی سایت تکثیر دراسارت و رها سازی صورت گرفته است نیز در گفتگو با خبرنگار ما پیرامون انجام فنس کشی جهت انتقال قوچ و میش های تپال گفت: این منطقه هم جز حوزه سرزمینی شهرستان شاهرود بوده و همیشه دنبال چنین فرصتی بوده ام که در خدمت محیط زیست و حیات وحش جهت احیای زیست گاه یوزپلنگ ایرانی باشم.
این مرتع دار با تأکید براینکه اینجا منطقه امنی می باشد و جز بهترین زیستگاه های یوز پلنگ در گذشته مطرح بوده است ،افزود:عرصه ای که در اختیار داشتیم را به حیات وحش اختصاص داده ایم و با بکارگیری بهترین نیروهای باتجربه و علاقمند و مورد اعتماد سازمان محیط زیست در انجام این مهم گام برداشتیم و تعداد ۵ نیروی همیار محیط زیست را از ۴ ماه پیش بکار گیری کرده ایم.
وی افزود: یک دستگاه خودرو نیسان پیکاپ و ۲ دستگاه موتورسیکلت و کلیه امکانات رفاهی جهت حفاظت بهتر را اختصاص داده ایم و تمام تلاش و نیت ما صرفا درجهت احیای مرتع و بازگشت یوز پلنگ ایرانی می باشد.
کسائیان با بیان اینکه انجام این کار صرفا براساس علاقمندی به طبیعت در حال انجام می باشد افزود: امیدواریم با برگشت یوزها به این زیستگاه امن یک اثر ماندگار وسهم کوچکی در جهت حفظ این حیوان به عنوان یک ثروت ملی داشته باشیم.
وی افزود: تمام توان خودمان را در جهت انجام این مهم بکار خواهیم گرفت و انتظار همراهی مردم و دوستداران محیط زیست شهرستان شاهرود را داریم و این اتفاق را به فال نیک می گیریم تا این پروژه را به سرانجام برسانیم
وی پیرامون شایعاتی مبنی بر راه اندازی این پروژه بعنوان شکارگاه خصوصی با رد این سخنان تصریح کرد: در منطقه حفاظت شده قانون به هیچ عنوان مجوز شکارگاه خصوصی نمی دهد و ما هم به دنبال این موضوع اصلا نبوده و نیستیم و صرفا نیت مان احیا زیستگاه یوز و کمک به محیط زیست بوده و در این خصوص صرفا تفاهم نامه ای با سازمان محیط زیست در جهت همکاری و مشارکت در حفاظت منعقد شده است که مراتع جنوب توران که جز مناطق آبا و اجدادی ما بوده را حفاظت نماییم.
در این راستا معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست کشور گفت: در مجموعه توران و زیستگاه‌های اطراف آن، هرگونه نقل و انتقال و یا تفاهم‌نامه‌ای که سازمان منعقد کند، هدف اصلی و مهم آن تقویت طعمه‌های یوزپلنگ و تامین امنیت زیستگاه‌های آن در منطقه است و با توجه به وضعیت بحرانی یوزپلنگ، هرگونه تاخیر در تقویت حفاظت از زیستگاه‌های همجوار توران و یا تقویت طعمه‌های آن، امید به نجات این گونه از ورطه انقراض را به شدت کاهش می‌دهد.
اکبری افزود: در بازدیدهای کارشناسی از جنوب شرقی توران شرایط زیستگاهی مناسب ارزیابی شد و مطلع شدیم که مرتع‌دار اصلی منطقه که مرتع وسیعی دارد، تمایل به همکاری و مشارکت با سازمان در حفاظت و احیای طعمه‌های یوز نیز دارد. در این خصوص پیشنهادات جمع‌بندی و در کمیته‌های تخصصی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و مشخص شد درمنتهی‌الیه جنوب شرقی توران (اطراف چشمه کرباسی) تپه ماهورهایی وجود دارد که کاملاً خالی از طعمه شدند.
اکبری تصریح کرد: همینطور دشت جنوب شرقی توران که ادامه آن منتهی به دشت‌های منطقه حفاظت شده لاغری می‌شود، فاقد آهو بوده یا تعداد آهو در آن ناچیز شده است. لذا با توجه به این که دامدار اصلی منطقه این فرد بود، حاضر شد در راستای حفاظت از یوز، تعداد دام و تعداد سگ‌های گله را کاهش دهد. بنابراین تفاهم‌نامه‌ای با ایشان امضا شد و تصمیم بر این شد که امکان انتقال تعدادی قوچ و میش به محدوده چشمه کرباسی در منتهی الیه جنوب شرقی توران فراهم شود تا پس از طی دوره قرنطینه و کاهش استرس به طبیعت رها شوند.
گزارش و عکس:محمدعلی عباس نژاد از خبرگزاری برگزیده استان سمنان
۴۶