علی‌اصغر عباسی امروز درباره آخرین وضعیت جمعیت ایران و خطرها و بحران‌هایی که ما را تهدید می‌کند در گفت‌وگو با خبرنگار برگزیده های ایران در شهرستان ساری، اظهار کرد: براساس مطالعات اجتماعی جمعیتی، بحث آینده ساختار جمعیتی در ایران به‌گونه‌ای پیش می‌رود که پدیده پیری جمعیت و کاهش شاخص جایگزینی جمعیت نگران‌کننده است.
وی افزود: در کنار اینکه مقدمات کار باید برای جمعیت مسن فراهم شود باید مشوق‌های جوان‌سازی جمعیت نیز درنظر گرفته شود.
دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل با بیان اینکه موضوع مهم دیگر جایگزینی جمعیت است، اضافه کرد: تمام دغدغه ما در کشور در این زمینه است، اگر نگاهی به روال تاریخی داشته باشیم از سال ۶۵ به بعد فرآیند کاهشی نسبت جمعیت را شاهد بودیم تقریبا شاخص رشد جمعیتی ما در سال ۶۵ ، ۳.۲ درصد بوده که در سال ۹۹ تقریبا به ۰.۷۳ رسیده است.
این کارشناس ادامه داد: این میزان کاهش از هر دیدگاهی فارغ از ساختار جمعیت و جایگزینی برای هر سیستم اجتماعی نگران‌کننده است.
عباسی تصریح کرد: آنچه برای کشور نیاز است این بوده که شاخص جمعیت ۲.۸ تا ۳ درصد باید باشد؛ به این معنا که هر بانویی در دوران باروری از ۲۰ تا۴۵ سال تا سه فرزند بیاورد تا این اتفاق بیفتد ولی در حال حاضر ضریب جانشینی جمعیت در ایران ۱.۲ درصد است.
وی با اشاره به اینکه اتفاق خوبی در طرح هفت ساله این بوده که ستاد ملی جمعیت شکل گرفته است، اظهار کرد: موضوع جمعیت تاکنون متولی نداشته اینکه براساس نقشه مهندسی فرهنگی در قالب طرح هفت ساله دارد دنبال می‌شود از اهمیت بسزابی برخوردار است.
دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان بابل اضافه کرد: تصور می‌کنم هدف محوری این برنامه، بحث جوان‌سازی جمعیت باتوجه به افزایش نرخ باروری است که باتوجه به اینکه اساسا ارتقای پویایی، بالندگی و جوانی جمعیت هدف هر جامعه‌ای مهم بوده و همچنین مقام معظم رهبری نیز بارها بر این مهم تاکید داشتند نهاد متولی در قالب ستاد ملی جمعیت دارد متمرکز کار می‌کند.
عباسی به حدود ۳.۵ میلیون زوج نابارور در کشور اشاره کرد و گفت: این اعداد پیام مهمی دارد اینکه ستاد جمعیت تصمیم گرفته که قصد دارد این حفره‌ها را پر کند حائز اهمیت است؛ به عنوان نمونه اگر بخواهیم نگرش‌ها را مطالعه کنیم افرادی که در آستانه ازدواج هستند و یا زوج‌هایی که نسبت به تعداد فرزندان دلخواه‌شان دارند صحبت می‌کنند این رویکرد روانی وجود دارد که این ستاد روی این مسائل کار کند.
وی ادامه داد: در کنار مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می‌شود روی نقطه قوت این مهم کار کرد؛ فرض کنیم اگر روی ۳.۵ زوج نابارور کار کنیم خود افزایش مزیت را برای ما ایجاد خواهد کرد اگر هدف‌مان این است که این نرخ از ۱.۲ به ۳ بالا ببریم.
این کارشناس اجتماعی با اعلام اینکه طرح جمعیت دیده شده و جزییات این طرح را مطالعه کردم، بیان کرد: پرداختن به مشوق‌ها در بحث اقتصادی و یا تسهیلاتی که ممکن است به فرزند سوم داده شود همه اینها با هوشمندی دیده شده است.
عباسی یاداور شد: در ارتباط با اخبار برخی رسانه‌ها مبنی بر اینکه همه دلایل کاهش جمعیت از سال ۶۵ به بحث اقتصادی برمی‌گردد به نظر من خیلی این موضوع اثرگذار نبوده است، حتی مراکز تحقیقاتی در این زمینه تحقیقاتی انجام دادند که حاکی از این است خیلی از اینها اقبال در این راستا کم بوده به‌نوعی مستلزم فرهنگ‌سازی دال بر اینکه مساله را باید شکل واقعی نه سیاسی دیده شود.
وی با تاکید بر اینکه پدیده جمعیت فارغ از بحث‌های سیاسی باید دنبال شود، خاطرنشان کرد: من تصور می‌کنم نقاط قوتی که در این طرح ایجاد شده ازجمله تسهیلاتی که برای گروه‌های هدف ازجمله زوج‌های نابارور، افراد در سن ازدواج، زوج‌های سن‌های اولیه ازدواج و یا زوج‌هایی فرزندآوری را در سال‌های نخست ازدواج به تاخیر می‌اندازند ایجاد شده، همه اینها در این طرح دیده شد و می‌توان به آن پرداخت که درواقع به‌عنوان نقاط قوت کار است.
دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل با اشاره به پرداختن به یکسری پیمایش‌ها و نگرش‌سنجی‌های کلی، بیان کرد: باید رسانه‌ها در ارتبا با عوارض پدیده سالمندی و تاخیر در فرزندآوری هشدار دهند.
عباسی با اشاره به اینکه نگرش‌سازی و رغبت‌سازی در کنار رغبت‌های اقتصادی می‌تواند کمک کند تصریح کرد: در کنار اینها باید روی باورها و نگرش‌ها کار کنیم که متعادل شود و این جمعیت و بدنه اجتماعی باید ساز و کار جانشینی جمعیتی را در شکم خود بپروراند که در این طرح دیده شده است.
وی با هشدار اینکه رویکرد تجرد نهایی به‌ویژه در بانوان و ازطرف دیگر میل به ازدواج کمتر در پسران بدنه باروری کم می‌کند که نشان می‌دهد باید طرح هوشمندانه‌تر اجرا کنیم، گفت: واقعا سازمان‌های درگیر هوشمندانه و متعهدانه پله به پله رصد شود در غیر این صورت با عوارض جبران‌ناپذیری همراه خواهد بود.
انتهای پیام/۸۶۰۳۴/غ/م