سفر اربعین؛ سبک زندگی تمدن‌محور

حجت الاسلام مرتضی رجائی در گفت‌وگو با گروه حوزه و روحانیت خبرگزاری برگزیده های ایران در خصوص ظرفیت‌های تمدنی اربعین اظهار داشت: به نظر مهم‌ترین ظرفیت تمدنی همان چیزی است که رهبر معظم انقلاب سالها قبل، حتی قبل از وقوع انقلاب اسلامی به آن معتقد بوده و به آن اشاره کرده؛ وقتی که هنوز این فضاهای اربعین رونق نداشته و پیاده‌روی‌هایی با این عظمت نبوده ایشان مساله را تبیین کرده است.

دانش آموخته دکتری اخلاق و تربیت افزود: معظم‌له سالها قبل با استناد به حدیث امام حسن عسکری(ع) مبنی بر اینکه مومن پنج علامت دارد و زیارت اربعین یکی از این موارد است؛ برداشتی را مطرح کرده و توضیح داده که تنها برداشت نیست و با نگاه و فهم تمدنی که ایشان داشته به توضیح آن می‌پردازد.

وی بیان کرد: معظم‌له در این باره توضیح می‌دهد که در بستر اربعین کسانی که ظرفیت‌ها و امکاناتی برای جریان‌سازی و راهبری دارند و بتوانند رهبری عده‌ای از مومنین را به سمت ظهور به دست بگیرند در این جا فرصت پیدا می‌کنند که بتوانند در این اجتماع و کنگره عظیم دور هم جمع شوند و افراد مختلف را ببینند و گفتگو کنند و برای آن حرکت عمومی طرح موضوع و زمینه سازی کنند.

حجت‌الاسلام رجائی عنوان کرد: این حرکت عمومی کلید واژه‌ای است که در سالهای مختلف ایشان معتقد و روح‌اش بر ایده خودش حاکم بوده است؛ ایشان این واژه را در یک دهه اخیر زیاد استفاده کرده به خصوص بعد از گام دوم انقلاب تاکید شده که باید حرکت عمومی به سمت اهداف داشته باشیم.

وی تصریح کرد: این زمانی ممکن است که بتوانیم از یک سری ابزارها و ظرفیت‌هایی استفاده کنیم و اساسا حکومت اسلامی تشکیل می‌شود تا بتواند با تکیه بر ابزارهای حکمرانی خودش این حرکت عمومی را شتاب دهد، وگرنه قبل از انقلاب اسلامی حتی در سده‌های نخست بعد از غیبت حضرت مهدی(عج) این حرکت به سمت بهینه شدن جامعه اسلامی و به سمت زمینه سازی ظهور بوده ولی این حرکت عمومی و گسترده و شتابنده نبوده است.

عضو دبیرخانه حکمرانی اسلامی در قم خاطرنشان کرد: وقتی حکومت اسلامی تشکیل می‌شود، این امکان فراهم می‌شود، برای این که ابزارهایی به وجود بیاید که به آن ابزارهای حکمرانی می‌گویند برای اینکه بتوانند در این فرصتی که ایجاد شده این حرکت را شتابنده کنند.

وی ادامه داد: یکی از ابزارهای حکمرانی اسلامی همین زیارت اربعین است که در این فضای زیارت اربعین کارهایی که برای نمونه یک حکومت اگر بخواهد خودش انجام دهد بسیار هزینه می‌برد و زمان زیادی صرف می‌کند در این بستر مناسب بسیار راحت انجام می‌شود.

حجت الاسلام رجائی اظهار داشت: هماهنگ شدن مردم و هم نگاه و هم‌افق‌شدن‌شان با یکدیگر و فرصت برای اینکه با یکدیگر گفت‌وگو و سبکی از زندگی را تجربه کنند و ببینند که می‌شود طور دیگری نیز زندگی کرد که همین را اگر قرار باشد حکومتی یا حکومت‌هایی برای مردم خودشان محقق و مردم این را تجربه کنند و به این درک برسند باید زمان و هزینه زیادی صرف شود.

وی گفت: اما در بستر اربعین و به تعبیر یکی از عزیزان در این بازی‌واره اربعین که خود خدا آن را طراحی کرده همه افراد وقتی وارد می‌شوند همه چیز را بسیار طبیعی درک می‌کنند و یک تربیت و یک اخلاق متفاوت را می‌بینند و یک اقتصاد متقاوت را درک می‌کنند.

استاد حوزه و دانشگاه افزود: به طوری که تعداد زیادی از دوستان در حوزه اقتصاد و اقتصاد اسلامی و الگوکردن و مدل کردن این اقتصاد اربعینی دارند تلاش و نظریه‌پردازی می‌کنند تا ثابت نمایند که اقتصاد، فقط اقتصاد بازار نیست که همه یکدیگر را به دیده پول و اسکناس ببینند، بلکه می‌شود طور دیگری اقتصاد را تعریف کرد که در آن ایثار باشد و افراد تلاش و بیشتر گذشت و اموال خود را بذل کنند؛ نه اینکه به دست بیاورند.

وی بیان کرد: در مجموع فضای زیارت اربعین؛ ظرفیت ایجاد و زمینه سازی یک حرکت عمومی برای حرکت به سمت تمدن اسلامی و ظهور است و نخبگان نیز در این فضا مهم ترین کاری که می‌توانند انجام دهند این است که از قافله عقب نمانند و همراه باشند.

حجت‌الاسلام رجائی عنوان کرد: اتفاقا جریان اربعین به دلیل اینکه با فطرت و روح معنویت مردم عجین است و گویا خداوند و اهل بیت(ع)، آن را طراحی و هدایت می‌کند، خیلی نیاز نیست کسی کاری برای آن انجام دهد جز اینکه همراه باشند و نخبگان عقب نمانند و تلاش کنند از این بستر نیز بهره مند شوند.

وی تصریح کرد: خیلی وقت‌ها مردم دارند از فضاهای مطلوب و ظرفیت‌های اربعین بهره‌مند می‌شوند و در سبک‌های زندگی‌شان از آن اثر می‌گیرند و خیلی وقت‌ها دارند دوستی‌های جدید و سبک‌هایی از روابط را تعریف می‌کنند و خودشان دارند حرکتی را انجام می‌دهند و فقط نخبگان باید بیایند و عقب نمانند و این جریان‌ها را صورت‌بندی کنند.

پژوهشگر حوزه مقاومت و اندیشه امامین انقلاب اظهار داشت: نخبگان می‌توانند در قالب عبارت‌هایی که به آن نظریه‌های علمی می‌گویند مقالات و یادداشت و سخنرانی و پادکست تولید کنند و برای آن دسته از افرادی که در فضای ادبیات علمی و در چارچوب فضای علم محصور هستند و همه چیز را از آن زاویه و با آن ابزار می‌بینند تبدیل به یک سری مطالب قابل انتقال و قابل فهمی کنند و این را وارد فضای گفتمان علمی کرده تا افراد بیشتری در سراسر دنیا با این فضا آشنا شوند.

وی خاطرنشان کرد: باید براین اساس معلوم شود که اگر می‌شود در طول ۲۰ روز یک جور دیگری زندگی کرد احتمالا بتوان آن را تبدیل به ۳۰ روز و ۴۰ روز کرد و آرام آرام با نظریه پردازی برای همه سال این سبک از زندگی را تجویز و عمومی کرد و این مهم‌ترین کاری است که نخبگان در این فضا می‌توانند انجام دهند.

خبرنگار: حمیده زند

/