شارکی: استفاده از مکمل آلوده، مسئولیت دوپینگ را از ورزشکار ساقط نمیکند/ وادا مخالف استفاده از مکملهاست
شارکی: استفاده از مکمل آلوده، مسئولیت دوپینگ را از ورزشکار ساقط نمیکند/ وادا مخالف استفاده از مکملهاست
دکتر فرزاد شارکی در گفتوگو با خبرنگار ورزشی خبرگزاری برگزیده های ایران درباره اینکه آیا حکمی درباره دو کشتیگیری که اخیراً در مسابقات داخلی و خارجی تستشان مثبت بوده، صادر شده است یا خیر، اظهار داشت: در جریان این موضوع نیستم.
«اغلب تستهای مثبت در کشتی گفته میشود بر اثر استفاده از مکملهای آلوده است. این مکملها چطور وارد چرخه ورزش قهرمانی میشود؟»، وی در پاسخ به این پرسش یادآور شد: در مورد ورود که نمیدانم، ولی گاهی خود مکمل که تولید میشود از همان مبدأ مشکل دارد مثلاً یا خط تولید مشترک با دارو دارد و یا یک چیز ممنوعه در خط تولید آن استفاده شده است و گاهی هم به عمد چیزی اضافه میکنند، اما در ایران بیشتر این آلودگی در بحث زیرزمینی، قاچاق و مکمل تقلبی است. ضمن اینکه وادا (آژانس جهانی ضددوپینگ) معتقد است ورزشکار اساساً نیازی به مکمل ندارد و باید خود را براساس تغذیه و تمرین به لول بالای رقابت برساند و اگر مکمل استفاده کند با قبول ریسک آن باید باشد. در واقع اگر ورزشکاران مکمل تهیه میکنند از جای معتبر باشد، محتویات تشکیلدهنده این مکمل را هم چک کنند که حاوی مواد ممنوعه نباشد. حالا در آمریکا و اروپا مکملهایی که از کارخانههای خاص تولید میشوند شماره سریال دارند که آنها را در آزمایشگاهها چک میکنند تا آلودگی نداشته باشند. چند شرکت آمریکایی هستند که مکملهای آنها کاملاً تست شده و مجوز و تأییدیه دارند. مثل همان کاری که مثلاً شرکت غذا و دارو انجام میدهد.
قائم مقام دبیرکل ستاد ملی مبارزه با دوپینگ با تأکید بر اینکه ورزشکار اولین و مهمترین رکن در موضوع مبارزه با دوپینگ است، گفت: ورزشکار خودش باید محتویات مکمل را بررسی کند که محتوی مواد ممنوعه نباشد، اما اگر تستی به این خاطر مثبت شد، وادا هرگز این توجیه را نمیپذیرد. در موارد خاص شاید بعد از مثبت شدن تست، مکمل به آزمایشگاه مورد تأیید وادا، همان آزمایشگاههای معتبری که نمونهها را بررسی میکنند، فرستاده شود. یکی بسته استفاده شده و دیگری بستهای پلمپ از همان مکمل که به صورت همزمان خریداری شده است تا آزمایشگاه بتواند آزمایش کند. تازه اگر آن چیزی که ورزشکار در مورد مکمل آلوده ادعا کرده هم از طریق آزمایشگاه مورد تأیید وادا، تأیید شود، باز هم کمیته مدیریت نتایج در وادا چنین حقی را برای ورزشکار قائل نشده است که اگر مکمل آلوده بود، تبرئه شود، این در کد دیده نشده است که تأیید آلوده بودن مکمل، مسئولیت را از ورزشکار ساقط میکند. مسئولیت دوپینگ با ورزشکار است و در هر صورت ورزشکار مقصر اصلی است. ورزشکار به هیچ عنوان نمیتواند ادعا کند دکتر تجویز کرده، مکمل آلوده بوده است و یا هر چیز دیگری، اصلاً هیچ راه فراری وجود ندارد. گاهی مواردی بوده است که باید چهار سال حکم میدادیم، اما به خاطر آلوده بودن مکمل، دو سال، یک سال و شش ماه حکم داده شده، در حالی که مسئولیت این موضوع کاملاً برعهده ورزشکار است و در قدم اول خودش باید حواسش جمع باشد.
شارکی با اشاره به اینکه بسته به خاص و غیرخاص بودن مواد ممنوعه رأی صادر میشود، تصریح کرد: موادی که کاربرد درمانی دارند و میشود برایشان معافیت درمانی گرفت، جزو داروهای خاص هستند و غیرخاصها بیشتر مصرف دوپینگ داشته و کاربرد درمانیشان محدود است و محرومیت آنها چهار ساله هست. البته داروهایی هم هست که جزو داروهای خاص است که دو سال محرومیت میگیرد، اما در رشتهای چون کشتی درباره کاهش وزن به کار میرود، این هم در کشتی حکم محرومیت چهار ساله دارد.
وی در مورد اینکه اعلام کرد اساساً ورزشکار از نظر وادا نیازی به استفاده از مکمل ندارد، اما در همه رشتهها و همه کشورها تقریباً در ورزش حرفهای از آن استفاده میشود، اظهار داشت: بله تقریباً همه استفاده میکنند، ولی در ایران اکثراً مکملها را چشم بسته میخرند و اغلب هم تأثیر چندانی ندارند، اینجا اکثر مکملها بالای ۸۰ درصد بیشتر جنبه روانی دارند و ورزشکار فکر میکند با آن شرایط بهتری پیدا میکند، در حالی که اینطور نیست و علاوه بر اینکه هوشمندانه مصرف نمیشود، یک خطر آلودگی را هم به جان میخرند. این پول دور ریختن است. یکسری از مکملها هم ممکن است مضر باشند. یعنی اگر آرد را داخل آب بریزند و فرد مصرفکننده نداند چه چیزی است و به اسم مکمل استفادهاش کند، همان موضوع روانی را برایش برطرف میکند. این وسط تعدادی هم در پی استفاده از این مکملهای آلوده گیر میافتند. این اتفاق در رشته بدنسازی کولاک میکند.
وی ادامه داد: هر کسی هم که تستش مثبت میشود، جز آنهایی که از دارو در بحث درمانی استفاده کردند، که اکثراً هم استروئید هستند، کسی گردن نمیگیرد که اشتباه کرده است، در حالی که اگر اقرار کنند و مشخص شود از کجا تهیه شده، لااقل برخورد قضایی اتفاق بیفتد و یا قاچاقچی مربوطه پیدا شود، این به سود جامعه است. مخاطب اصلی اغلب اینها، جوانان هستند و جنبه اصلی مبارزه با دوپینگ حفظ سلامت ورزشکار و در نهایت جامعه است. استفاده از این ممنوعهها برای سلامت جامعه خطر دارد، در واقع زمانی که وادا شکل گرفت و کشورها متعهد به کد شدند، اصل مبارزه از دوپینگ از سازمان بهداشت جهانی نشأت گرفته و وادا مجری آن شد و در ایران نادو مسئولیت کار را برعهده گرفت، اما در واقع فدراسیون پزشکی کشور و دولت ایران که این کنوانسیون را امضا کردند، متعهد شدند همه دستگاهها در این زمینه کمک کرده و بودجه مشخص در نظر گرفته شود، نه اینکه صرفاً کار نادو به نمونهگیری و صدور رأی محدود باشد.
/