به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری برگزیده های ایران، در فرازی از دعای ماه رجب می خوانیم «فَاِنَّهُ غَیْرُ مَنْقُوصٍ ما اَعْطَیْتَ»، «وَ زِدْنی مِنْ فَضْلِکَ یا کَریمُ»؛ معنای عامیانه این جمله اینطور می شود که خدایا تو هرچه عطا کردی نقصی ندارد، منتها از باب کرامت خودت برای من از فضلت اضافه کن.
این جمله حداقل دو معنا دارد:
آنچه که ما در اختیار داریم عطای خداست و بی نقص است.
آنچه که بر ما اضافه می شود از معنویت تا مادیات، همگی از باب کرامت و فضل خداست و اساساً نوع بشر محتاج این دو ویژگی خداوند است.
اما درباره معنای «کریم»: این واژه از ریشه «کَرَم» و مصدرش «کرامت» است. این صفت در عربی صفت مشبهه نام دارد؛ به خاطر آنکه معنی آن شبیه اسم فاعل است، به آن صفت مشبهه می‌گویند و مهم‌ترین کارکردش این است که ویژگی خاصی را به یک اسم نسبت دهد، به طوری که آن ویژگی همیشگی به نظر برسد. بنابراین کریم بودن، صفت دائمی و غیر قابل تفکیک از خداست. حال باید پرسید «کریم» چه خصلتی دارد؟ شخصی درباره معنای کرامت از امام حسن مجتبی علیه السلام پرسید که «کرم» چیست؟ «فَمَا الْکَرَمُ» امام فرمود: «(۱) آغاز به بخشش پیش از درخواست کردن (۲) و اطعام دادن در وقت ضرورت و قحطى؛ الِابْتِدَاءُ بِالْعَطِیَّهِ قَبْلَ الْمَسْأَلَهِ وَ إِطْعَامُ الطَّعَامِ فِی الْمَحْلِ» (تحفالعقول، ص۲۲۵).
/