هرچند حضور آنها در آسمان هر کشوری نیاز به طی فرایند دریافت مجوز دارد. پس از ماهوارههای استارلینک از شرکت اسپیس ایکس، حالا یک شرکت انگلیسی به نام OneWeb مستقر در لندن بهعنوان یک اپراتور ماهوارهای، ۴۰ ماهواره اینترنتی در فضا نصب کرد.
به این ترتیب تعداد ماهوارههای این شرکت در مدار به بیش از ۵۸۰ رسید. با یک پرتاب دیگر در هفتههای آینده، وان وب برای ارائه اتصال به اینترنت به کل جهان، به اندازه کافی ماهواره خواهد داشت.
شرکت وان وب در پی بحران همهگیری کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۰ دچار ورشکستگی شده بود اما مدتی بعد دولت بریتانیا و شرکت هندی Bharti آن را از ورشکستگی نجات دادند و کمی بعد ۸۰ فضاپیما از این شرکت به فضا پرتاب شد. نیل مسترسون، مدیرعامل شرکت، گفت که آنها اکنون در ۱۵ کشور در شمال ۵۰ درجه عرض جغرافیایی، که شامل بریتانیا نیز میشود، خدماترسانی میکنند: ما در حال گسترش فعالیت خود در سراسر جهان هستیم و این نشان میدهد که این سیستم شبکه چه کاری میتواند انجام دهد.
گسترش لحظه به لحظه
مدتی طول میکشد تا ماهوارههای تازه پرتابشده به درستی در موقعیت ۱۲۰۰کیلومتری بالای زمین قرار گیرند،آنگاه آزمایش و سپس آنلاین شوند. خوشهای از این ماهوارهها که سال گذشته افزایش یافتند تا پایانماه مه به ۴۸ایالت در آمریکا و شمال دریای مدیترانه و تا پایان تابستان به مکزیک، آفریقای شمالی و هند گسترش خواهد یافت. راهاندازیهای نهایی تا پایان سال به کاربران در خط استوا اجازه اتصال پهنای باند میدهد. این الگو برای نیمکرهشمالی و مناطق اصلی خشکی در نیمکرهجنوبی، حتی قطب جنوب، تکرار میشود.
رقابت اینترنتهای ماهوارهای
وان وب قصد دارد تا پایان سال ۲۰۲۳ حدود ۴۰ نود راهاندازی و اجرا کند. تنها یک سازمان دیگر در جهان رقیب آنهاست که امروزه فضاپیماهای فعالتری را در مدار دارد، استارلینک متعلق به ایلان ماسک. این یک تعهد نرم افزاری عظیم است. فرانچسکو ساکونی، مدیر عملیات ماهوارهای توضیح داد: شما نمیتوانید تک تک ماهوارهها را در هر گذر بررسی کنید. بنابراین ما بهشدت به اتوماسیون متکی هستیم. ماهوارهها عموما رفتار خوبی دارند، اما اگر مشکلی وجود داشته باشد، سیستم به ما هشدار میدهد.
به روشی مشابه، اتصالات پهنای باندی که از طریق ماهوارهها اتفاق میافتد نیز دائما رصد میشود.
مت هال، مدیر وان وب گفت: ما میتوانیم بستههای مصنوعی (دادهها) را به شبکه تزریق کنیم. میتوانیم چیزهایی مانند از دست دادن بستهها، تأخیر، لرزش و هر چیزی که ممکن است عملکرد سرویس را کاهش دهد ببینیم.
استقبال به شرط پذیرش قوانین
شرکتهای فناوری دنیا در حال تسخیر مدارهای مناسب برای استقرار منظومههای ماهوارهای خود هستند. ایران هم البته ضمن استقبال از اینترنت ماهوارهای به شرط پذیرش قوانین سرزمینی(landing rights) از سوی ارائهدهندگان اینترنت ماهوارهای، طی برنامههایی که در دست اجراست، برای ساخت اینترنت ماهوارهای برنامههایی دارد. آنگونه که مسئولان این حوزه عنوان میکنند اگرچه ساخت منظومههای ماهوارهای در اولویت نیست، اما با تشکیل یک کنسرسیوم بینالمللی این پروژه در حال پیگیری است.
عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات چندی پیش در واکنش به فعال شدن اینترنت ماهوارهای در ایران با اشاره به اینکه ما مقررات سرزمینی یا «لندینگ رایت» خود را تهیه، مصوب و به اپراتورهای منظومههای ماهوارهای ابلاغ کردیم، ادامه داد: «آنها درصورتی که میخواهند در ایران فعالیت قانونی داشته باشند، ملزم به رعایت قواعد سرزمینی جمهوری اسلامی ایران هستند.»
تفاوت استارلینک و وان وب
برخلاف سرویس استارلینک، وان وب اتصالات پهنای باند را مستقیما به کاربر نمیفروشد. مشتریان آنها، اصولا شرکتهای مخابراتی هستند که این سرویس اینترنتی را ارائه میدهند. آنها همچنین ممکن است از اتصال برای تکمیل یا گسترش زیرساخت در شبکههای تلفن همراه خود استفاده کنند. یک برنامه خدمات معمولی میتواند چیزی در حدود ۷۵مگابیت در ثانیه دانلود و ۱۵مگابیت در ثانیه بارگذاری باشد. اما یکی از جنبههای کلیدی که اینترنتهای ماهوارهای وان وب و استارلینک را برجسته میکند تأخیر کم یا کاهش زمان رفتوآمد دادههاست. برای ماهوارههای ارتباطی زمین ثابت (GEO) که همان اینترنت سنتی است این زمان پینگ ممکن است ۷۰۰میلی ثانیه باشد. برای ماهوارههای جدید در مدار پایین زمین (LEO)، ممکن است یک دهم آن باشد، مثلا ۸۰میلی ثانیه. دیوید فولر، مهندس ارشد فروش وان وب، گفت: سرعت بالای این اینترنت به شما اجازه میدهد کارهایی مانند تماسهای گروهی، اجرای ویدئوها و صداها را در زمان واقعی انجام دهید. شما میتوانید با استفاده از برنامههای Office یک کار تیمی روی یک سند انجام دهید. انجام این کار در زمان واقعی با اینترنت GEO نشدنی است ما با اینترنت LEO و وان وب امکانپذیر است.
۲۲۷۲۲۷