حدود دو سال قبل، خبری مبنی بر سرنگونی پهپادهای ائتلاف سعودی در جنگ یمن توسط انصارالله منتشر شد، پس از انتشار تصاویر این عملیات، گمانه‌زنی‌ها درباره نوع این موشک و سامانه‌های کشف و رهگیری آن آغاز شد.این گمانه‌زنی‌ها ادامه داشت تا اینکه تصویری از لاشه یک موشک مرموز و ناشناخته منتشر شد که به موشک ۳۵۸ معروف است.
اواخر مهرماه سال گذشته، پایگاه‌های نیروهای تروریستی سنتکام در عراق و سوریه مورد حمله قرار گرفت، پایگاه التنف در سوریه شاهد حمله راکتی بود و پایگاه هوایی حریر در اقلیم شمال عراق شاهد حضور همان موشک مرموز ۳۵۸ بود که پهپادهای عربستانی را در آسمان یمن منهدم کرده بودند.
ابهام‌ها در مورد موشک ۳۵۸ ادامه داشت تا اینکه امسال و در جریان رژه انصارالله تعدادی از این موشک‌ها توسط نیروهای یمنی رونمایی و برخی مشخصات عملکردی آنها نیز اعلام شد. «صقر۱» نامی بود که یمنی‌ها برای موشک پدافندی جدید خود انتخاب کردند.
آن طور که انصارالله اعلام کرده است، این موشک ۲.۷ متر طول، ۵۸ کیلو وزن و ۱۵۰ میلی‌متر قطر دارد، به سر جنگی ۱۰کیلویی مجهز است و قادر است تا برد ۱۰۰کیلومتری و ارتفاع ۲۸۰۰۰ پا با شعاع کشندگی ۳۰متری اهداف خود را منهدم کند.
صقر ۱ در حقیقت یک موشک با پیکربندی موشک‌های کروز و به‌نوعی یک مهمات پرسه‌زن (Loitering munition) است که پس از کشف هدف توسط سامانه‌های اپتیکی و حرارتی، به‌سمت هدف روانه می‌شود و با گشت‌زنی در آسمان، هدف مورد نظر را پیدا و آن را منهدم می‌کند.
این موشک در سر جنگی خود مجهز به فیوزهای مجاورتی است که در نزدیکی هدف فعال می‌شود و موجب انفجار سر جنگی ۱۰کیلویی و در نتیجه انهدام هدف می‌شود.
چنین موشکی که در واقع نوعی ابداع در سیستم‌های پدافند هوایی به‌حساب می‌آید، جنگ‌افزاری مناسب برای هدف قرار دادن پهپادها و بالگردها در ارتفاع پایین است؛ اهدافی که تعداد زیادی از آنها در آسمان عراق و یمن توسط آمریکایی‌ها و عربستانی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و موشک صقر تا کنون موفق به انهدام لااقل سه فروند پهپاد عربستانی در آسمان یمن شده است.
موشک صقر۱ همچنین از طراحی خاصی در سازه خود بهره می‌برد. طراحی این موشک شامل سه بخش پیشران، هدایت و کنترل و سر جنگی موشک است. در بخش پیشران، این موشک از یک موتور میکروجت بهره می‌برد، این در حالی است که اکثر موشک‌های پدافند هوایی از موتورهای راکتی سوخت جامد بهره می‌برند و استفاده از موتورهای جت موضوعی مرسومی در موشک‌های پدافند هوایی نیست،
به همین دلیل این موشک به یک بوستر تقویت‌کننده در زیر بدنه مجهز است که با روشن شدن آن، نیروی لازم برای حرکت اولیه موشک تأمین می‌شود و پس از طی مسافتی و رسیدن به سرعت مورد نظر، این بوستر از موشک جدا می‌شود و با روشن شدن موتور جت موشک ادامه مسیر می‌دهد.
کمی جلوتر از ورودی‌های هوای موتور جت، چهار بالک ثابت ذوزنقه‌ای‌شکل مایل به‌سمت عقب قرار گرفته‌اند. نوع طراحی این بالک‌ها به این دلیل است تا هم مقاومت کمتری در مقابل جریان هوا ایجاد کنند و هم مانع ورود جریان هوا به موتور موشک نشوند. این بالک‌ها وظیفه پایدارسازی موشک را هم به‌عهده دارند. بال‌های اصلی موشک نزدیک به میانه بدنه قرار دارد و وظیفه تأمین نیروی برآ یا لیف را به‌عهده دارد.
دایره قرمز آنتن دیتا لینک / دایره سبز حسگرهای لیزری فیوز مجاورتی / دایره آبی آنتن GPS / مستطیل بنفش بوستر تقویتی
بخش دوم، در حقیقت بخش هدایت و کنترل این موشک است. در بخش هدایت و کنترل موشک صقر با توجه به اینکه با نوعی مهمات پرسه‌زن روبه‌رو هستیم، انتظار می‌رود خلبان خودکار، دیتا لینک و GPS در آن تعبیه شده باشد تا این موشک بتواند علاوه بر اجرای مانورهای مناسب برای رسیدن به هدف، توان گشت‌زنی هوایی را نیز داشته باشد.
در بخش سر جنگی نیز موشک صقر۱ از حسگرهای مجاورتی ۳۶۰ درجه بهره می‌برد تا به‌محض نزدیک شدن به هدف از هر جهاتی حسگرهای این فیوز سر جنگی را فعال کنند و موجب انفجار ۱۰ کیلوگرم ماده منفجره در سر جنگی ترکش‌شونده این موشک شوند.
همچنین این موشک به یک حسگر تصویرساز حرارتی در قسمت جلویی سر جنگی خود مجهز است تا بتواند براساس ردگیری تصویری، از هر سمتی به اهداف حمله کند.
مرداد ماه امسال اما سردار حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حاشیه جشنواره مالک اشتر موضوعی را مطرح کرد که دوباره نظرها را به‌سمت این موشک جلب کرد.
سرار حاجی‌زاده با اشاره به توانمندی‌های پهپادی سپاه گفت: «قدرت پهپادی قدرت جدیدی است که متولد شده است و شاخه‌های گوناگونی دارد، برخی بخش‌های آن هم اختراع ایرانی است. موشک‌های زمین به هوای پدافندی با پایه پهپادی اختراع ایرانی است و از این نمونه‌ها فراوان وجود دارد.
تاکنون تنها موشکی که مشخصات آن ـ از جهت نوع موتور مورد استفاده ـ با اظهارات سردار حاجی‌زاده تطابق دارد، موشک صقر۱ یمنی است و این موضوع احتمال استفاده از تکنولوژی ایرانی در این موشک را تقویت می‌کند، هرچند هنوز هیچ نشانه مستدلی دال بر این مسئله در دست نیست و این احتمال وجود دارد که اظهارات سردار حاجی‌زاده درباره موشک دیگری باشد که تا کنون مورد استفاده قرار نگرفته است.
اما اگر این گمانه‌زنی درست باشد، می‌توان گفت ایران به فناوری پیشرفته‌ای در حوزه پدافند هوایی ارتفاع پست دست یافته است که می‌تواند تهدید جدی برای پهپادها و بالگردهای مهاجم باشد.
این احتمال در حالی مطرح می‌شود که تاکنون تسلیحات زیادی توسط نیروهای مسلح یمن به‌خصوص در حوزه موشکی و پهپادی مورد استفاده قرار گرفته است، که مشابه آنها در ایران نیز وجود دارد.
بیشتر بخوانید:
-
فرمانده هوافضای سپاه: خبر موشک «هایپرسونیک» متعلق به خیلی وقت‌پیش است / شهید طهرانی مقدم بارها تکرار می‌کرد ما نباید مشت ولی‌فقیه خود را خالی بگذاریم
-
سردار نقدی: بازدارندگی دشمنان در «بمب اتم» است، بازدارندگی ما «موشک بالستیک نقطه‌زن»
۲۱۲۲۰