گروه اجتماعی برگزیده های ایران – هر ساله در نیمه دوم سال پایتخت با آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کند. سالانه تعداد از شهروندان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند.
منابع متحرک از متهمین اصلی آلودگی هوا هستند. توسعه حمل و نقل عمومی می‌تواند به کاهش آلودگی هوا و ترافیک کمک کند.
در چهار سال گذشته حمل و نقل عمومی به خوبی توسعه پیدا نکرده است و عقبماندگیهایی را در این زمینه شاهدیم. مدیریت جدید شهری تأکید بر توسعه حمل و نقل عمومی دارد و مدیران معتقدند که باید در این زمینه اقدامات کلیدی صورت گیرد.
در خصوص آخرین وضعیت سیستم حمل و نقل عمومی، افزایش سفرهای درون‌شهری، بودجه شهرداری در زمینه توسعه حمل و نقل عمومی، طرح ترافیک، اوراق مشارکت و … با سیدجعفر هاشمی تشکری رئیس کمیسیون حمل و نقل ترافیک شورای اسلامی شهر تهران به گفت‌وگو نشستیم.
هر ساله در نیمه دوم سال با موضوع آلودگی هوا روبه‌رو هستیم. چندی روزی باران بارید اما باز تهران در مرز آلودگی است. در دوره گذشته مدیریت شهری سیستم حمل و نقل عمومی نه تنها توسعه نیافت بلکه عقبماندگیهایی را هم شاهد بودیم. قرار است در این دوره مدیریت شهری چه اقداماتی در جهت توسعه حمل و نقل عمومی و رفع آلودگی هوا صورت گیرد؟
مشکل آلودگی هوا را نمی‌توانیم در یک مقطع کوتاه حل و فصل کنیم/یکی از مهم‌ترین دلایل آلودگی هوا منابع متحرک هستند
پدیده آلودگی هوا را نمی‌توانیم در یک مقطع کوتاه حل و فصل کنیم بلکه برای رفع معضل آلودگی نیازمند برنامه هستیم تا بتوانیم در طول سال‌ها کار متمادی این مشکل را برطرف کنیم. در صورتی که بتوانیم برنامه‌ریزی درستی داشته باشیم می‌توان بستر هوای پاک را برای تهران فراهم کرد. البته رفع این معضل با داشتن برنامه حل و فصل می‌شود.
یکی از مهم‌ترین دلایل آلودگی هوا منابع متحرک هستند. ذرات معلق زیر ۲.۵ میکرون در هوا منتشر و باعث آلودگی می‌شود. منشأ این ذرات هم عمدتاً منابع متحرک است. براساس گزارشی که چند سال پیش داشتیم ۸۰درصد ذرات معلق زیر ۲.۵ میکرون از طریق منابع متحرک تولید می‌شود.
حال منابع متحرک چیست. خودروهای دیزلی و بنزینی که متأسفانه عمر بالایی دارند و حجم زیادی از آلاینده‌ها را تولید می‌کنند.
راه کارهای رفع آلودگی هوا/خودروهایی با سطح استاندارد بالا تولید کنیم/خروج خودروهای فرسوده و نوسازی ناوگان/افزایش کیفیت سوخت/در فصل سرد سال برخی از کارخانه‌ها مازوت‌سوزی می‌کنند و
چند اقدام باید انجام دهیم تا مشکل آلودگی برطرف شود. یکی از این اقدامات این است که خودروهایی با سطح استاندارد بالا تولید کنیم. همچنین باید برنامه‌ریزی کنیم که خودروهای فرسوده از رده خارج شوند و بتوانیم در این زمینه نوسازی داشته باشیم و سومین اقدام این است که کیفیت سوخت را بهبود ببخشیم حال این کیفیت سوخت در بخش منابع متحرک و یا کارخانه‌ها است. در فصل سرد سال برخی از کارخانه‌ها مازوت‌سوزی می‌کنند و همین امر باعث آلودگی هوا می‌شود.
موتورخانه‌ها باید گواهینامه معاینه فنی داشته باشند
اگر بتوانیم این چند اقدام شاخص را انجام دهیم بخشی عمده‌ای از مشکل آلودگی هوا برطرف می‌شود. در همه جای دنیا هم این اقدامات انجام شده است و با انجام این کارها می‌توانیم ۸۰ درصد منابع تولید آلاینده را کنترل کنیم. مثلاً مصوبه داریم که موتورخانه‌ها باید گواهینامه معاینه فنی داشته باشند. اگر فکر کنید با گرفتن گواهی معاینه فنی برای موتورخانه‌ها مشکل حل می‌شود باید بگویم قطعاً اینطور نیست چرا که ۸۰ درصد منابع آلودگی هوا متحرک است.
سیستم حمل و نقل عمومی درسال های گذشته مورد بی‌مهری قرار گرفت/استفاده از خودروی شخصی باعث شدت آلودگی هوا می‌شود
در سال‌های اخیر سیستم حمل و نقل عمومی مورد بی‌مهری قرار گرفته است نه تنها سیستم حمل و نقل عمومی توسعه پیدا نکرده بلکه بسیار کوچک و فرسوده شده است و پاسخگوی نیاز مردم نیست. با توجه به شرایط پیش آمده توسط کرونا هم مردم ترجیح می‌دهند به جای استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی از خودروی شخصی استفاده کنند خوب استفاده از خودروی شخصی باعث شدت آلودگی هوا می‌شود. در نیمه دوم سال با وارونگی هوا روبه‌رو هستیم. طبیعتاً هر روزی که وزش باد داشته باشیم مشکلی ایجاد نمی‌شود اما در سایر روزها قطعاً آلودگی هوا را داریم.
سال‌ها پیش قانون هوای پاک تصویب شد. وظایف دستگاه‌های مختلف در این زمینه مشخص شد اما هنوز مشکل آلودگی هوا برطرف نشده است. دستگاه‌های مسئول در این زمینه چقدر به وظایف خود در زمینه کاهش آلودگی هوا عمل کرده‌اند.
جلسه در وزارت کشور/ از تمام دستگاه‌های مسئول خواسته شد که گزارشی از اقدامات ارائه کنند/ دستگاه‌های ذی‌ربط سرعت بالایی در حل مشکل آلودگی هوا ندارند
چند روز گذشته در وزارت کشور جلسه‌ای بود و از تمام دستگاه‌های مسئول در این زمینه خواسته شد که گزارشی از اقدامات انجام شده را ارائه کنند. چیزی که ما در جلسه مشاهده کردیم عقب‌ماندگی‌های زیادی داریم و دستگاه‌های ذی‌ربط سرعت بالایی در حل مشکل آلودگی هوا ندارند. البته مهلتی تعیین شد تا دستگاه‌ها گزارش عملکرد خود را ارائه کنند.
نقش مهم برخی دستگاه ها/ وزارت نفت در تولید سوخت و وزارت صمت در تولید خودرو
البته باید براساس قانون هوای پاک دستگاه‌ها به وظایف خود عمل کنند. برخی از دستگاه‌ها نقش مهمی دارند مانند وزارت نفت در تولید سوخت و وزارت صمت در تولید خودرو و همچنین سازمان محیط زیست هم به عنوان ناظر نقش دارد. حال باید ببینیم که دستگاه‌های مختلف چه اقداماتی انجام داده‌اند. البته عقب‌ماندگی‌های جدی در این زمینه وجود دارد.
چقدر از قانون هوای پاک تاکنون اجرایی شده است؟
برخی از سازمان‌ها وظایف خود را تا حدودی انجام داده‌اند/چند کار کلیدی برای رفع آلودگی هوا/فقط تشکیل جلسه و کارگروهی خروجی برای رفع آلودگی هوا نیست
بخش‌های از قانون هوای پاک تاکنون اجرا شده است. دبیر کارگروه گزارشی در جلسه‌ای که با وزیر کشور بود ارائه کرد. برخی از سازمان‌ها وظایف خود را تا حدودی انجام داده‌اند اما باید چند کار کلیدی صورت گیرد. مانند توسعه حمل و نقل عمومی، افزایش کیفیت سوخت و نوسازی ناوگان فرسوده؛ در واقع انجام این تکالیف در کاهش آلودگی هوا نقش تعیین‌کننده‌ای دارند. فقط تشکیل جلسه و کارگروهی خروجی برای رفع آلودگی هوا نیست و باید اقدامات کلیدی صورت گیرد و همچنین اقدامات باید مستمر باشد و دستگاه‌هایی که به تکالیف خود عمل نکرده‌اند و ترک فعل انجام داده‌اند با آنها برخورد شود.
با توجه به اینکه در دوره فعلی مدیریت شهری توسعه حمل و نقل عمومی در اولویت است چه برنامه‌ای برای افزایش بودجه در این زمینه دارید؟
افزایش بودجه و کمک مجلس/فعالیت بخش خصوصی
به هر حال باید به بحث توسعه حمل و نقل عمومی توجه کرد باید همچنین به بخش نگهداشت هم توجه ویژه‌ای داشت. قطعاً در بودجه سال آینده به این بخش توجه خواهیم کرد اما به نظر می‌رسد که باید مجلس متقاعد شود که در بودجه ۱۴۰۱ برای توسعه حمل و نقل عمومی بودجه خوبی در نظر گرفته شود به موازات این کار امکان فعالیت بخش خصوصی هم فراهم شود به نظر می‌رسد اگر این موارد در کنار هم قرار گیرد می‌توانیم برنامه‌ها را به خوبی پیش ببریم.
با توجه به بازگشایی بخشی از مدارس میزان مسافران در سیستم حمل و نقل عمومی افزایش یافته است. در برخی از ایستگاه‌ها از جمله ایستگاه‌های تقاطعی شاهد ازدحام جمعیت هستیم. با توجه به شرایط کرونا ازدحام جمعیت برای سلامت شهروندان خطرناک است چه برنامه‌ای در این زمینه دارید؟
در گذشته اینقدر وضعیت سیستم حمل و نقل عمومی بد نبود/افزایش سفر
زمانی که کرونا نبود همزمان با بازگشایی مدارس سفرهای آموزشی به سفرهای معمولی اضافه می‌شد و همین امر تأثیر زیادی بر جریان ترافیک داشت حال با توجه به شرایط کرونا مدتی بسیاری از کارمندان دورکار بودند اما در حال حاضر دورکاری‌ها به اتمام رسیده از طرفی سفرهای آموزشی هم اضافه شده و با توجه به وضعیت نامناسب حمل و نقل عمومی مشکلاتی ایجاد شده است. ببینید در گذشته اینقدر وضعیت سیستم حمل و نقل عمومی بد نبود. ما مشکلات زیادی در زمینه حمل و نقل داریم و عارضه‌ها نقطه‌ای و لحظه‌ای نیست بلکه نتیجه استمرار برخی نقایص است که در ایام پیک ترافیک آثار آن را در شهر می‌بینیم. البته تلاش می‌کنیم مشکلات را برطرف کنیم البته به موازات اقدامات شهرداری با دولت هم صحبت‌هایی شده تا آنها هم کمک کنند. زمانی که ناوگان حمل و نقل عمومی تقویت شود مردم کمتر از خودروهای شخصی استفاده می‌کنند.
مدتی است در صبح و عصر شاهد ترافیک سنگینی در معابر و خیابان‌های شهر هستیم. شنیده شد که شورا از شهرداری خواسته است آماری در این زمینه ارائه کند؛ علت این ترافیک چیست؟
ببینید حجم سفرها را نمی‌توان نادیده گرفت و نباید فقط به دنبال یک عنصر خاص بود . قبلاً ساعات طرح ترافیک کاهش پیدا کرده بود و مردم از خودروهای شخصی استفاده می‌کردند که البته همین امر هم تأثیرگذار بود. البته چند روزی است ساعت طرح افزایش یافته است. حمل و نقل عمومی به تعداد کافی نیست ما باید حمل و نقل را توسعه دهیم تا ترافیک و آلودگی کم شود.
براساس قانون دولت باید برای توسعه حمل و نقل عمومی هزینه پرداخت کند اما در ادوار گذشته دولت به وظایف خود به درستی عمل نکرده است اما شنیده شده در دوره جدید مدیریت شهری رایزنی‌های صورت گرفته در این باره توضیح دهید؟
بله، خوشبختانه رایزنی‌هایی صورت گرفته و ۱۱۰ دستگاه اتوبوس وارد چرخه شد و البته قول ۱۲۰۰ اتوبوس داده شده است به زودی تعداد دیگری اتوبوس هم وارد می‌شود.
دولت بخشی از کمک‌های خود را به صورت اوراق مشارکت داد اما هنوز بخشی از اوراق مشارکت ۹۸ و ۹۹ وصول نشده است. البته این امر چیست؟
به دلیل پاره‌ای از مشکلات بخشی از پول وصول نشده است اما شنیده‌ام شهرداری پیگیر است و به زودی مشکلات برطرف می‌شود.
برخی مسوولان اعلام کردند در حال حاضر ظرفیت مسافران حمل و نقل عمومی یک سوم قبل از کرونا است یعنی دو برابر ظرفیت فعلی هم می‌توان مسافر سوار کرد با توجه به شرایط کرونا قطعاً شاهد ازدحام جمعیت خواهیم شد در این زمینه توضیح دهید.
نیازمند ۶ هزار دستگاه اتوبوس هستیم/افزایش ۱۶ درصدی سفرهای آموزشی/هر یک درصدی که به سیستم اضافه شود شاهد چالش خواهیم بود
در حال حاضر ۲ هزار و خورده‌ای اتوبوس فعال است و ما حداقل نیازمند ۶ هزار دستگاه اتوبوس هستیم. تعداد سفرهای ما ۱۵ تا ۱۶ درصد اضافه شده است. ما در وضعیت فوق اشباع با توجه به شرایط حمل و نقل عمومی هستیم و هر یک درصدی که به سیستم اضافه شود شاهد چالش خواهیم بود. وضعیت اشباع کار پیچیده‌ای است. در حال حاضر بسیاری از افراد جامعه واکسن زده‌اند اما من باز هم می‌گویم شهروندان با رعایت مسائل بهداشتی از سیستم حمل و نقل عمومی استفاده کنند.
چند لایحه جدید در کمیسیون حمل و نقل ترافیک تأیید شده و به صحن شورا می‌آید.
لوایح جدیدی داریم از جمله تغییر طرح ترافیک و بحث مربوط به توسعه حمل و نقل عمومی است.
یعنی طرح ترافیک تغییر می‌کند؟
ورود غیرمجاز برخی افراد به طرح ترافیک/ظرفیت مرکزی شهر جوابگوی این حجم از خودرو نیست
در حال حاضر افراد زیادی به صورت غیر مجاز وارد طرح ترافیک می‌شوند آن هم به دلیل شناور شدن است و شاهد تخلفات هستیم که این اقدام ریشه در مصوبات قبلی شورا دارد. افراد وارد طرح می‌شدند و فقط عوارض می‌دادند. ظرفیت مرکزی شهر جوابگوی این حجم از خودرو نیست به همین دلیل شبکه قفل می‌شد ما به دنبال تغییراتی در طرح ترافیک هستیم و همچنین برنامه‌هایی هم برای توسعه پارکینگ داریم.
انتهای پیام/