علت توقف ساخت مترو در زمان جنگ تحمیلی چه بود؟

به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برگزیده های ایران، روز ۱۱ شهریورماه، سالروز آغاز مجدد عملیات اجرایی شبکه مترو تهران، پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به حساب می‌آید؛ در این روز از سال ۱۳۶۵ به موجب پیگیری‌های صورت گرفته در دولت وقت، فعالیت شرکت راه آهن شهری تهران و حومه بر مبنای ساخت دو خط درون شهری و یک خط برون شهری به سمت کرج از سر گرفته شد.

تهران به عنوان شهر پیشرو در احداث شبکه راه آهن زیرزمینی درون شهری کشور، سال ۱۳۴۷ در اولین طرح جامع شهری، بحث حمل و نقل ریلی دیده شد. سال ۱۳۵۰ شهرداری تهران، بررسی وضعیت حمل و نقل درون شهری را به شرکت فرانسوی سوفرتو واگذار کرد. این موسسه بر مبنای اطلاعات و آمار جمع‌آوری شده و پیش‌بینی‌های مربوط به توسعه و رشد پایتخت، در سال ۱۳۵۳ گزارش جامعی با عنوان “طرح ترافیک و حمل و نقل تهران” ارائه کرد. در این طرح جامع، سیستم “خیابان ـ مترو” بر اساس ایجاد خط ۷ خط مترو به طول ۱۴۷ کیلومتر پیشنهاد شد. بر اساس طرح مذکور بود که اردیبهشت ماه سال ۱۳۵۴ ، لایحه تاسیس شرکت راه آهن شهری تهران و حومه از طرف دولت وقت به مجلس ارائه شد و مورد تصویب مجلس شورای ملی و مجلس سنا قرار گرفت.

نخستین اساسنامه شرکت مترو تهران نیز در تیر ماه ۱۳۵۴ به تصویب رسید. در همان سال احداث ۴ خط مترو در فاز نخست مورد تصویب شهرداری، انجمن شهر و سازمان برنامه و بودجه قرار گرفت و اجرای آن توسط دولت وقت تایید شد. سال ۱۳۵۵ قرارداد جدید با همان شرکت سوفرتو جهت مطالعه، طراحی و نظارت بر ساخت متروی تهران منعقد شد. فعالیت‌های اجرایی قطعه نخست در اواخر سال ۱۳۵۶ شروع و تا سال ۱۳۶۰ زیر نظر مهندسین مشاور شرکت فرانسوی ادامه داشت. طی این سالها حدود ۲۳۰۰ متر تونل و بخشی از سازه ۳ ایستگاه در بخش حد فاصل بزرگراه شهید حقانی و خیابان شهید بهشتی فعلی به صورت تراشه باز احداث شد.

اما در بحبوحه سال‌های جنگ تحمیلی و به دلیل عدم احساس ضرورت تداوم کار در آن مقطع زمانی، هیئت وزیران در اسفند ماه سال ۱۳۶۰ توقف کامل طرح مترو را تصویب کرد. در نهایت پس از پیگیری‌های صورت گرفته در دولت وقت، راه‌اندازی مجدد طرح مترو در جلسه مورخ دهم فروردین ماه ۱۳۶۴ هیئت دولت تصویب شد و این مصوبه در تاریخ نهم مرداد ماه همان سال برای اجرا ابلاغ شد.

به این ترتیب و متعاقب انجام مقدمات کار، از سال ۱۳۶۵ فعالیت شرکت راه آهن شهری تهران و حومه مجدداً آغاز و نخستین ایستگاه‌ها در اسفندماه سال ۱۳۷۷ راه اندازی شد.

/