در غارهای دریاهای عمیق چین گونهای عجیب از ماهی در کمین است که شباهت عجیب وغریبی به یک موجود خیالی و افسانهای دارد. طبق یک مطالعهی جدید، ماهیهای عجیبالخلقه جدیدی که محققان آنها را در قسمتی بسیار تاریک از غار به اندازه یک میز آشپزخانه مشاهده کردند، فاقد فلس و رنگدانهاند، چشمهای اولیه کوچکی دارند که احتمالا توانایی دیدن ندارند و یک شاخ بزرگ و غیرطبیعی دارند که از پیشانی آنها بیرون زده است.
محققان این گونهی استثنایی شبه یونیکورن را زمانی کشف کردند که در حال بررسی سرده سینوسایکلوکلیوس بودند.
ماهیهای این سرده فقط در چین و معمولا قسمتهای غرق در تاریکی یافت میشوند. ۷۶ گونه شناخته شده از سینوسایکلوکلیوسها وجود دارد، که بیشتر آنها ویژگیهای مشابهی با گونه جدید دارند، از جمله کاهش یا نبود حس بینایی و فقدان فلس و رنگدانه. اگرچه فقط بعضی از ماهیهای سینوسایکلوکلیوس دارای شاخ هستند و سایر آنها در فرآیندی به نام تکامل کاهنده بینایی خود را به طور کامل از دست دادهاند. در این فرآیند گونهها در طول چند نسل ویژگیهایی را کاملا از دست میدهند. همچنین گونههای زیادی از سینوسایکلوکلیوسها وجود دارند که در آبهای روشن زندگی میکنند و ویژگیهای غیرطبیعی پسرعموهای عجیب وغریب خودشان را ندارند.
محققان این ماهی جدید را در حال شنا در فضای کوچکی با پهنای ۱.۸ متری و عمق ۰.۸ متری، داخل غاری در استان کوهستانی گوییژو کشف کردند. گروه تحقیق تعدادی از ماهیها را برای بررسی و آزمایش به آزمایشگاه بردند، بیخبر از اینکه در حال جمعآوری گونه ای هستند که تا به حال دیده نشد. پس از مقایسه ماهی با گونههای شناخته شده دیگر و آنالیز DNA آنها، دانشمندان فهمیدند که چه اتفاق مهمی را رقم زدند.
در مطالعه جدیدی که در تاریخ ۱۷ ژانویه در مجله ZooKeys منتشر شد، گروه کاوشگر این گونه جدید به نام S.longicornus را توصیف کردند. این ماهی کور بین ۱۰.۵ تا ۱۴.۶ سانتیمتر طول دارند و دارای یک جفت حسگر سبیل مانند هستند که به وسیله آنها مسیر خود را در تاریکی پیدا میکنند. ولی شاید جالبترین ویژگی آنها شاخ بلند و غیرطبیعی آنهاست که کاربرد مشخصی نداشته و در گونههای نزدیک وجود ندارد. (کلمه longicornus از کلمات لاتین longus به معنی بلند و cornus به معنی شاخ گرفته شد).
این ساختارهای شاخ مانند در میان گونههای آبهای عمیق سینوسایکلوکلیوس متفاوتاند، اندازه آنها متفاوت است و ممکن است چنگالی یا غیرچنگالی باشند. از آنجایی که گونههای آبهای روشن و سطحی شاخ ندارند، این ویژگی احتمالا به زندگی در تاریکی و عمق ربط داشته باشد، ولی همانطور که محققان در این مقاله نوشتند علت آن هنوز مشخص نیست.
منطقیترین توضیح این است که این شاخها به ماهیها برای دیدن در تاریکی کمک میکنند، ولی به غیر از این، حسگرها هم به مسیریابی آنها کمک میکنند. چون محیط زندگی آنها کوچک است احتمالا توانایی مسیریابی کمی برای آنها مورد نیاز است. بیشتر گونههای سینوسایکلوکلیوس از جمله S.longicornus یک خط جانبی تکمیل شده هم دارند. خط جانبی اندامی ساخته شده از سلولهای بسیار حساس است که در قسمت جانبی بدن ماهی کور وجود دارد و تغییرات فشار، دما و شوری آب را تشخیص میدهد، پس به احتمال زیاد وجود شاخ به دلیل تشخیص این موارد نیست.
اگر چه طبق نوشته محققان، اندازه غیرطبیعی شاخ در S.longicornus همراه با این واقعیت که این گونه جدید ارتباط نزدیکی با سایر گونههای دارای شاخ بلند ندارد، نشان میدهد که شاخهای بلند حداقل در دو موقعیت جداگانه در این سرده ظهور کردهاند. بنابراین مقایسه شرایط محیطی S.longicornus با برخی از گونههای دیگر با شاخ بلند،در نهایت میتواند کارایی این ساختار رازآلود را مشخص کند.
۲۲۷۲۲۷
