قوانین مربوط به آزار جنسی کودکان در ایران و اسلام

امروزه یکی از غم انگیزترین اخبار که دل انسان را میلرزاند، افزایش آمار کودک آزاری و خود پدیده کودک‌آزاری است. در ایران نیز عوامل زیادی دست به دست هم داده‌اند تا روز به روز شاهد افزایش کودک‌آزاری در تمام ابعاد و جنبه‌های مختلف آن از جمله کودک‌آزاری جنسی باشیم.

مفهوم کودک از دیدگاه کنوانسیون جهانی و از دیدگاه دین اسلام

از نگاه قوانین بین المللی همچون پیمان‌نامه حقوق کودک، به بچه کمتر از ۱۸ سال، کودک اطلاق میشود. و در فقه نیز به فردی اطلاق میشود که به بلوغ شرعی نرسیده باشد. که سن بلوغ شرعی برای دختران ۹ سالگی و برای پسران ۱۵ سالگی است

کود‌آزاری جنسی چیست؟

منظور از آزار جنسی کودکان، وادار کردن کودک به فعالیت­هایی است که

1. وی آن را به‌طور کامل درک نمی‌کند؛ که کودک ناتوان از ابراز رضایت آگاهانه است
2. برای انجام آن به لحاظ رشدی آماده نیست
3. منجر به ارضای جنسی افراد بزرگسال می­شود.آزار جنسی معمولاً توسط افراد خانواده و نزدیکان و آشنایان و به ندرت توسط افراد بیگانه صورت می­پذیرد.

کودک‌آ‌زاری جنسی یک پدیده‌ی جهانشمول است که البته این پدیده در طول تاریخ بدون آنکه از آن بعنوان خشونت یاد شود انجام شده است البته در برخی موارد هم هدف از آن اعمال خشونت بوده است. از جمله در هنگام جنگ که کودکان بعنوان برده جنسی به کار گرفته میشدند.

کودک‌آزاری جنسی در اسلام:

در اسلام مفهومی به نام کودک به معنای درست کلمه وجود ندارد. کودک موجودی لاشعور و ضعیف مطلق است اما حقوق خاصی ندارد. در دوران جاهیلت عربستان کودک‌آزاری جنسی چه در قالب ازدواج کودکان مخصوصا دختران و چه در به اسارات درآوردن دختران و زنان دشمن اعمال میشد که جنبه قدرت‌نمایی و انتقام و سلطه‌گری داشت. در آن دوران کنیز به عنوان برده جنسی خرید و فروش میشد. با ظهور ادیان توحیدی انتظار می‌رفت بعضی از قوانین حذف و تقبیح و تحریم شوند اما ادیان با توجه به شرایط ارتجاعی و کلیشه‌ای آن دوران نمیتوانست کمر به نابودی همه فرهنگهای مضر ببندد. پس ادیان ناگزیر در برابر بعضی از این قانون سکوت کردند و حذف این قوانین را به عهده آیندگان گذاشتند اما بعضی از این قوانین را رسما تحریم و تقبیح کردند و بعضی را تغییر دادند و برخی را تکریم و قبول نمودند و حتی وارد دین کردند.

در قرآن به ازدواج کودکان اشاره شده است از جمله آیات ۴ سوره طلاق و ۶ و ۱۲۷ سوره نساء به ازدواج کودکان اشاره شده است برخی معتقد هستند که چه بسا هدف این آیات از ازدواج کودکان کودک‌آزاری جنسی نیست اما در نهایت به کودک‌آزاری جنسی منجر میشود.

کودک‌آزاری جنسی در ایران:

بعد از انقلاب قوانین ایران بر مبنای شریعت شکل گرفت. اما متناسب با جهان امروزی بطور کل و جامعه ایرانی بطور خاص کودک‌آزاری جنسی جرم‌انگاری شد بطوری که برای اولین بار در ماده ۱۰ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۱۳۹۹ به بررسی آزار جنسی کودکان و نوجوانان و تبیین کیفرهای مختلف پیرامون آن، اهتمام شده است. علی‌رغم اینکه قانون‌گذران در اسفند سال ۱۳۷۲ به کنوانسیون فوق الذکر پیوسته است اما در بسیاری از جنبه­های قوانین اطفال و نوجوانان نظام داخلی با خلأهایی همراه بوده است.

در سال ۱۳۹۹ با تصویب قانون جدید حمایت از اطفال و نوجوانان قانون ضمن تعریف و روشن نمایی بسیاری از اصطلاحات این حوزه، به تعیین مجازات برای کودک‌آزاری جنسی در مصادیق و شرایط مختلف پرداخت که یکی از نقاط عطف در حمایت کیفری از کودکان محسوب میگردد. هر چند که قانون جدید از جنبه‌های مثبت افتراقی­شدن حقوق کودکان و نوجوانان در ارتباط با بزه دیدگی جنسی کودکان برخوردار است؛ لیکن در برخی از جهات همچنان با خلأها و ضعف­هایی مواجه است؛ بطور مثال در این قانون به جرایم حدی پرداخته نشده است و در خصوص مجازات­های حدی موجود در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ مانند قوادی و قذف مجازاتهای کمتری نسبت به کودکان در نظر گرفته شده است. همچنین در خصوص بند ۷ ماده ۱۰ علی‌رغم ایجاد قانون خاص حمایتی برای کودکان و نوجوانان به قانون عام دیگری ارجاع داده شده است که مناسب به نظر نمی­رسد.

حال سوال این است که چرا علمایان اسلام اعم از شیعه و سنی با علم به اینکه بعضی از قوانین اسلام امضایی هستند و ریشه در اسلام ندارند یا بعبارتی اسلام پدیدآورنده آنها نیست (که ازدواج کودکان که منجر به کودک‌آزاری جنسی میشود یکی از آنها است) و چرا از تغییر و تعدیل و حذف بعضی از قوانین و احکام سرباز می‌زنند.

کودک و کودک‌آزاری جنسی از مفاهیم مدرن‌اند و حقوق کودکان یکی از دستاوردهای خوب بشریت هستند و منافاتی با دین ندارند و اگر احتمالا با فرهنگ ایرانی منافاتی هم داشت جامعه ایرانی در حال گذار به سوی مدرنیته است و پذیرش این مفاهیم برای آنها غیرقابل هضم نیست پس بایستی در قوانین بیشتر به آنها توجه نمود و راهکارهای جدیتر و امروزیتری علیه مضرات این پدیده لحاظ شود.

کامیل احمدی و همکاران در کتاب تابو و راز پیشگی “پژوهشی در باب آزار جنسی کودکان با تاکید بر زنای با محارم در ایران” از دیدگاه‌های مختلف به انواع کودک آزاری جنسی و کودک‌آزاری پرداخته است و راهکارهای بومی سازی شده و درخور فرهنگ و قوانین ایران ارائه داده است. (مشاهده پژوهش های مربوطه)