محمد صدر معاون عربی و آفریقایی وزارت خارجه دولت اصلاحات و یکی از کارشناسان ارشد منطقه گفت: «در انتقاد از رویکرد ایران در این موضوع به آقای رئیسی گفتم تمامیت ارضی کشور ما از انقلاب و جمهوری اسلامی و همه اینها مهم تر است. اگر ایران نباشد اگر یک تکه اش را گرفتند تکه های دیگر را هم میگیرند و دیگر ایرانی نیست که شما از اسلام انقلاب شیعه و این جور چیزها نام ببرید. بنابراین حفظ تمامیت ارضی بر همه چیز ترجیح دارد». او با ابراز تأسف از نبود حساسیت لازم در دولت و حکومت نسبت به موضع گیری رئیس جمهور چین اظهار میکند: «همین رویه بود که موجب شد رئیس جمهور کره جنوبی نیز در اقدامی ناشایست رویه مقامات چینی را تکرار کند».
وی افزود: معتقدم در این زمینه ابتدا باید به دو یا سه نکته اشاره کنیم و بعد از آن وارد بحث شویم. در همین زمینه ابتدا ما باید این ارزیابی را داشته باشیم که اصولا هدف از اجرای برنامه های حوزه سیاست خارجی چیست؛ یعنی سیاست خارجی باید چه روندی را دنبال کند؟ این سؤالی ضروری برای دنبال کردن اهداف و برنامه های یک کشور و از جمله جمهوری اسلامی ایران است. ببینید! سیاست خارجی سه یا چهار هدف مهم دارد. چرا من به این موارد اشاره میکنم؟ برای اینکه با پذیرش این موارد میتوانیم این ارزیابی را داشته باشیم که عملکرد و راهبردهای ما تا چه اندازه در چارچوب اهدافمان بوده است و در آن مسیر حرکت میکند به اعتقاد بنده هدف اول و بسیار مهم سیاست خارجی حفظ تمامیت ارضی کشور، حفظ نظام حکومتی و حفظ استقلال کشور است. البته اینها هر کدام توضیحات مفصلی دارد که من به جهت طولانی نشدن ،بحث تنها به عناوین آن اشاره میکنم در همین زمینه معتقدم هدف دوم تامین منافع ملی و امنیت ملی کشورمان است یعنی سیاست خارجی یکی از اهداف و شاید یکی از وظایف مهمش این است ۴ هم امنیت ملی و هم منافع ملی کشور را تأمین .کند هدف سوم ارتقای جایگاه جمهوری اسلامی ایران در جامعه بین الملل است. شما میدانید جایگاه بالاتر کشورها در عرصه بین الملل موقعیتهای ممتازتری را هم برای آنها ایجاد میکند که چه به لحاظ سیاسی چه به لحاظ اقتصادی و چه به لحاظ تکنولوژی در جهت منافع کشور است.
وی ادامه داد: ارزیابی من از اوضاع سیاست خارجی کشور خوب نیست البته این ارزیابی تنها در حوزه سیاست خارجی نیست سیاست داخلی نیز همین است مسائل اقتصادی نیز هست مسائل فرهنگی هم هست چرا میگویم که وضعیت سیاست خارجی خوب نیست؟ برای اینکه اگر نگاهی به برجام مـ مسئله FATF مسائل منطقه مسائل اروپا مسائل ،آمریکا مسائل حقوق بشر و مسائل اوکراین بیندازیم در می یابیم که چشم انداز امیدبخشی وجود ندارد. اجازه بدهید بعضی از این شرایطی را که در حال حاضر با آنها مواجه هستیم برایتان بازگو کنم که ببینیم چرا اعتقاد دارم سیاست خارجی در وضعیت خوبی نیست تشدید تحریمها برای خرد کردن اقتصاد ایران که لازم نیست بگوییم تحریم ها چه بلایی بر سر ایران آورده است، اجماع جهانی علیه جمهوری اسلامی ایران با استفاده از موضوعات حقوق بشری به ویژه بعد از نحوه برخورد با معترضان و بعضی از اعدامهای صورت گرفته هماهنگی دولت های خارجی و افکار عمومی آنها همراه با ایرانیان خارج از کشور در ۴۰ سالی که من در حوزه سیاست خارجی مشغول فعالیت بوده ام دو اتفاق هیچ گاه رخ نداده بود با وجود اینکه همیشه آمریکا دشمن ایران بوده و هست اما اروپا صد درصد عملکردهای آمریکا را در ارتباط با ایران تایید و پیروی نمی کرد ولی در حال حاضر به شرایطی رسیده ایم که آنها در کنار هم قرار گرفته اند مهمتر از آن هیچ گاه افکار عمومی و مردمی اروپا و آمریکا این گونه همراه با دولتهایشان علیه جمهوری اسلامی در یک راستا قرار نداشتند و البته به این موضوع ایرانیان خارج از کشور را نیز اضافه کنید. منظورم این است که در ۴۰ سال گذشته در هیچ مقطع زمانی تا این اندازه ایرانیان خارج از کشور همراه با دولتهای غربی علیه ایران موضع گیری نمی کردند میخواهم در اینجا خاطره ای را برایتان تعریف کنم خاطره ای که آقای خاتمی خود برای من تعریف کرده اند.دومین سال روی کار آمدن دولت اصلاحات بود ایشان گفت در سفری که به آمریکا برای حضور در نشست مجمع عمومی سازمان ملل داشتم در کنار انجام امور مربوط به سازمان ملل و فعالیتهای دیپلماتیک قرار شد جلسه ای هم با ایرانیان مقیم آمریکا داشته باشیم ایشان میگفت سالنی که برای حضور ایرانیان در نظر گرفتند یک سالن سه هزار نفره بود اما ۱۰ هزار نفر برای حضور در این جلسه ثبت نام کرده بودند؛ یعنی هفت هزار نفر به دلیل کمبود جا نتوانستند به این سالن بیایند. درباره برخوردهای محبت آمیز ایرانیان مقیم خارج از جمله مقیم آمریکا در این سفر نیز تاکنون موارد متعددی بیان شده است اینکه گفته شده با روی کار آمدن دولت اصلاحات ما ایرانیان در آمریکا احساس شخصیت بیشتری میکنیم و موقعیتمان بالاتر رفت شما موقعیت آن زمان ایرانیان خارج از کشور را با وضعیت فعلی ایرانیان خارج از کشور مقایسه کنید فکر نمیکنم احتیاجی به توضیح داشته باشد یکی از موارد دیگری که لازم میدانم درباره آن صحبت کنم موضوع برجام است موضع گیری هایی بسیار زیادی در این زمینه شده است. اما بشخصه دیدگاههایی را که پاپ فرانسیس رهبر کاتولیکهای جهان راجع به برجام بیان و از توقف اجرای آن اظهار نگرانی کرد بسیار مهم تلقی میکنم میدانید که پاپ معمولا مواضع سیاسی نمیگیرد و بیشتر در رابطه با موضوعات انسانی صحبت میکند و مقداری» هم ریش سفیدی ،بنابراین این را که در رابطه با موضوعی همچون «برجام» به بیان دیدگاه و نقطه نظر خود پرداخت امری بسیار مهم می دانم در همین زمینه امکان مجدد ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل و قرار گرفتن کشور ذیل مواد ۴۱ و ۴۲ منشور ملل متحد را نیز بسیار نگران کننده میدانم میدانید این موضوع یعنی چه؟ یعنی زمینه سازی برای چه اقدامی؟ امیدواریم به آنجا نرسیم. خوشبختانه هنوز تا رسیدن به این مرحله فاصله داریم اما اگر این روند سیاست خارجی که تا اینجا رسیده همچنان دنبال شود به این مرحله هم میرسیم.
وی تصریح کرد: یکی از خطرهای دیگر احتمال حمله اسرائیل به تاسیسات هسته ای ایران است به ویژه با روی کار آمدن نتانیاهو که فردی فاشیست با دیدگاه های تند است. او افکارش را یک لحظه از حمله به جمهوری اسلامی ایران منحرف نمیکند و دائم حالا چه در داخل اسرائیل و چه در مسافرتهایی که با لابیگری در آمریکا و اروپا انجام میدهد این هدف را دنبال میکند در کنار این موضوع باید به موردی که شما نیز به آن اشاره کردید بپردازیم. یعنی اسرائیل الان با ما تا مرحله حمله به مراکز هسته ای مان پیش رفته است و از آن سو هم گسترش رابطه با کشورهای جنوبی خلیج فارس را در قالب همان پیمان «ابراهیم که شما اشاره کردید دنبال میکند البته به عنوان یک کارشناس معتقدم با وجود اینکه خود اسرائیل در این کار حمله به ایران جدی است اما هنوز موافقت آمریکا را جلب نکرده است و من به شما بگویم اسرائیل جرئت نمیکند بدون گرفتن موافقت آمریکا به ایران حمله کند؛ چون میداند اگر آمریکا از این حمله حمایت نکند خودش توان مقابله با واکنشهای ایران را ندارد و بنابراین دائما دنبال این است که توافق آمریکا را بگیرد که تا این لحظه هم آمریکا موافقت نکرده است یکی دیگر از مواردی که متاسفانه باید در اینجا به آن اشاره کنم اخراج ایران از کمیسیون مقام زنان سازمان ملل .است شما این موضوع را در کنار عدم دعوت از جمهوری اسلامی ایران برای شرکت در اجلاس داووس و اجلاس امنیت مونیخ ارزیابی کنید. البته بهتر است بگوییم نه تنها از ایران دعوت کنند بلکه مخالفان جمهوری اسلامی را هم به این نشست ها دعوت نمی میکنند؛ چه دسته گلهایی بحث دیگر صدور قطع نامه حقوق بشری علیه جمهوری اسلامی ایران است که خودتان در جریان هستید از آن ،بدتر تشکیل کمیته حقیقت یاب است یعنی این مرحله بعد از محکومیت است که کمیته حقیقت یاب در واقع تحت همان شورای حقوق بشر تشکیل شده که بیایند و بررسیهای خود را انجام دهند. در کنار این قضیه طرح موضوع کمک ایران به روسیه را که از سوی کشورهای غربی بیان شده است کشورهای اروپایی نوعی اعلان جنگ به خودشان و نه اوکراین قلمداد میکنند یعنی ایران علیه اروپا و ناتو اعلان جنگ کرده است. شما تصور کنید الان این اتهام برای جمهوری اسلامی ایران مطرح است که علیه اروپا و ناتو بزرگترین قدرت نظامی ائتلافی (دنیا اعلان جنگ کرده است اتهام شراکت ایران در جنایت جنگی ای که روسیه در اوکراین انجام میدهد نیز موضوع دیگری است و چه بسا روزی بخواهند جمهوری اسلامی را هم مورد سؤال قرار دهند مسئله بعدی که دل آدم را به درد می آورد. این است که به جز آمریکا که از اول انقلاب تا حالا با تمام وجود علیه ایران دشمنی کرده است حالا اروپا و کانادا نیز به صورت فزاینده ای علیه ایران موضع گیری میکنند جاستین ترودو نخست وزیر کانادا، از بعد از سقوط هواپیمای اوکراینی بارها علیه ایران موضع گیری کرده است. البته نه تنها نخست وزیر کانادا، بلکه رئیس جمهوری آلمان و رئیس جمهوری فرانسه هم بارها با اپوزیسیون ایران در یک راستا قرار گرفته اند که از بعد از انقلاب تا حالا سابقه نداشته که این کشورها چنین اقداماتی انجام دهند.
۳۱۱۳۱۱