مهسا مژدهی: کشورهای روسیه، چین و ژاپن در ماه‌های اخیر همراهی زیادی با کشورهای عربی در مساله جزایر سه‌گانه از خود نشان داده‌اند. این در حالیست که ارتباط ایران با هر سه این کشورها از سر دوستی و محترمانه است. با این حال به‌نظر می‌رسد مسائلی فراتر از دوستی‌های بین کشورها، در این زمینه تصمیم‌گیرنده هستند. اخیرا در بیانیه نشست مشترک وزیران خارجه کشورهای عربی و ژاپن آمده بود: “وزیران از همه تلاش های مسالمت آمیز از جمله ابتکار و تلاش های دولت امارات عربی متحده برای دست یابی به راه حل مسالمت آمیز برای مسئله جزایر سه گانه تنب بزرگ و تنب کوچک و ابوموسی از طریق مذاکرات دو جانبه همسو با مبانی حقوق بین المللی و منشور سازمان ملل متحد حمایت می کنند”. امضای ژاپنی‌ها پای این بیانیه تهران را خشمگین کرد. اما اوضاع در مورد روسیه و چین هم بر همین منوال است و این دو کشور بارها در زمینه جزایر سه‌گانه با امارات هم‌صدا شده‌اند.
علی بیگدلی کارشناس مسائل بین الملل در مورد همراهی دو کشور چین و ژاپن با کشورهای عربی در مورد جزایر سه‌گانه گفت: ایران در یک انزوای سیاسی و اقتصادی قرار گرفته و نشست جی ۲۰ هم ما را در انزوای بیشتری قرار داد. اگر این خط کشی از هند به سمت عربستان و اردن بیاید و به اسراییل و اروپا برود ما در یک انزوای اقتصادی شدیدتر قرار می‌گیریم. از طرف دیگر نگاه ما به سیاست خارجی ایدئولوژیک است و قواعد بین المللی را رعایت نمی‌کنیم. از طرف دیگر جامعه سرمایه‌داری به دنبال بازار می‌گردد و ما در سیاست چیزی به نام دوستی نداریم و سیاست دنبال منافع ملی است. طبیعی است که چین و ژاپن و حتی کره جنوبی توجه را به شیخ‌نشین‌های خلیج‌فارس داشته باشند. سرمایه جایی می‌رود که امنیت وجود داشته باشد و نهادهای حقوق بشری دنیا ما را محکوم کرده‌اند. سرمایه‌گذاری جایی می‌رود که محکومیتی نداشته باشد و ضریب امنیتی آن بالاتر باشد. روسیه هم همین کار را کرده است. الان روابط نزدیک و صمیمانه بین بن سلمان و پوتین در اوپک پلاس طوری است که با قیمت‌های نفت بازی می‌کنند و قیمت را کاهش داده‌اند تا غرب در فشار قرار گیرد. ریاض با اینکه به طور سنتی طرفدار غرب است، به خاطر محکوم شدنش به دلیل قتل خاشقچی روابطش را به شکل قبل در نیاورده است.
ما نتوانسته‌ایم آن امنیت لازم را برای سرمایه‌گذاری خارجی تامین کنیم. برای آنها مهم نیست که جزایر سه‌گانه مربوط به ایران است. آنها می‌خواهند دل کشوری که سود اقتصادی برایشان دارد را به دست بیاورند.
او در مورد اینکه این ماجرا چطور می‌تواند روابط ایران با ژاپن و چین تحت تاثیر قرار دهد گفت: ما ارتباط انچنانی اقتصادی با کره و ژاپن و دیگر کشورهای صاحب سرمایه‌ای که باعث شکوفایی اقتصادی ما شود نداریم. روابط ما با آنها به خصوص ژاپن چندان هم خوب نیست. وقتی نخست‌وزیر ژاپن به ایران امد اختلافات مشخص شد. ژاپن کشورهای وابسته به امریکا و جزو گروه هفت است و ارتباطات نزدیکی به واشینگتن دارد. ایران نمی‌تواند از روی دیدگاه ایدئولوژیک خود عبور کند و با این دیدگاه با فضای بین‌المللی در ارتباط باشد تا مشکلاتش را پیگیری کند. ما منافع ملی را فدا کرده‌ایم و این کارمان را مشکل کرده است.
او تاکید کرد: مساله برجام کماکان موضوع مهمی است و این گفتگوهایی که با امریکا رخ داده هیچ ربطی به برجام ندارد. تا این اتفاق نیفتد نمی‌توانیم منتظر همراهی کشورها باشیم. روسیه و چین و ژاپن به دنبال بازار برای خود هستند و لاوروف هم با اماراتی‌ها در مورد جزایر سه گانه همراهی داشته است. این کشورها تا زمانی که ایران نتواند با دنیا همراهی کند و ارتباطاتش را بهبود ببخشد، در موضوعاتی مانند جزایر سه‌گانه طرف ایران را نخواهند گرفت.
۳۱۱۳۱۲