به گزارش روز یکشنبه گروه آموزش برگزیده های ایران از پژوهشگاه ابن سینا، این پویش با عنوان «ناباروری و فرهنگ عمومی» از ۸ تا ۱۴ آبان برگزار می کند. هدف اصلی آن ارتقای آگاهی عمومی و اصلاح باورهای نادرست درباره ناباروری و فرهنگسازی در مواجهه درست با زوج های نابارور است. در تقویم این پویش، دوشنبه ۱۰ آبان با شعار «ناباروری فقط مسئله زنان نیست» نامگذاری شده است.
ناباروری از جمله چالشهایی است که طبق آمارهای کشوری، حدود ۲۰ درصد از زوجها با آن مواجه میشوند. ناباروری اگرچه در نگاه نخست یک مسئله پزشکی به نظر میرسد، اما ابعاد فرهنگی و اجتماعی گستردهای دارد.
دکتر بهرنگ آبادپور، جراح و متخصص اورولوژی و ناباروری مردان در این خصوص گفت: طبق آمارهای جهانی، حدود ۱۵ درصد از زوجها دچار مشکل ناباروریاند و البته طبق مطالعه کشوری که از سوی پژوهشگاه ابنسینا انجام شد، آمار ناباروری در ایران بالاتر از متوسط جهانی و حدود ۲۰ درصد است. اغلب موارد ناباروری در صورت درمان مناسب و بهموقع، قابل درمان است.
جراح و متخصص اورولوژی و ناباروری مردان افزود: بهطور تاریخی و سنتی این باور در عامه مردم وجود دارد که ناباروری یک مشکل زنانه است. به نظر میرسد دو دلیل برای شکلگیری این باور وجود دارد: نخست، از آنجا که بارداری و زایمان امری زنانه است، این ذهنیت ایجاد شده که ناباروری یا اختلالات باروری هم فقط مربوط به زنان است و اصطلاح «نازایی» نیز نشاندهنده همین رویکرد است.
وی تاکید کرد: دلیل دوم اینکه پذیرش ناباروری برای مردان دشوار بوده است؛ زیرا در فرهنگ عامه ناباروری مرد به معنای ضعف و نقصان او، نقضکننده مردانگی و عامل ننگ و شرمساری قلمداد میشده است. این دلایل باعث میشد زنان عامل یا مقصر ناباروری انگاشته شده و مجبور شوند بهتنهایی بهدنبال علاج و درمان باشند.
عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابنسینا درخصوص مطالعات انجامشده در این زمینه گفت: در یک مطالعه آماری نشان داده شد در ۱۷ تا ۲۸ درصد از زوجهای ناباروری که مدتها هم تحت درمان قرار داشتند، بررسیها و مداخلات درمانی فقط روی خانم انجام شده بود و آقا اصلاً بررسی و درمان نشده بود.
آبادپور با تأکید بر اینکه واقعیات زیستشناسی تولیدمثل بهخوبی نشاندهنده نقش برابر زن و برد در لقاح و تولید مثل است، بیان کرد: امروزه همه میدانیم جنین حاصل لقاح یک سلول تولید مثلی آقا یعنی اسپرماتوزوئید و یک سلول تولیدمثلی خانم، یعنی تخمک است. یعنی از منظر جنینشناسی، سهم مرد و زن در تشکیل جنین و تداوم نسل برابر است. از منظر علم ژنتیک نیز، نیمی از مواد ژنتیکی لازم برای تشکیل جنین از آقا و نیمی از خانم است. یعنی از نظر ژنتیکی نیز سهم مرد و زن در شکلگیری ژنتیک جنین و فرزند حاصل برابر است.
این متخصص اورولوژی یادآور شد: بر اساس مطالعات انجامشده روی زوجهای ناباروری که علت ناباروریشان تشخیص داده شده است، حدود ۴۰ درصد از موارد ناباروری ناشی از علل زنانه، حدود ۴۰ درصد ناشی از علل مردانه و حدود ۲۰ درصد ناشی از علل مشترک، یعنی ترکیبی از علل زنانه و مردانه است. بنابراین تمام مستندات علمی و مطالعات آماری بر سهم یکسان زن و مرد در باروری و ناباروری دلالت دارند.
وی ادامه داد: متأسفانه هنوز هم میبینیم همچنان برخی آقایان این واقعیتها را نمیپذیرند و حتی وقتی به مرکز ما مراجعه میکنند، میگویند خانم را برای درمان آوردهایم! بنابراین، اگرچه این باور نادرست تا حد زیادی در جامعه کمرنگ شده است، اما همچنان وجود دارد و اصلاح آن نیازمند فرهنگسازی و افزایش آگاهی عمومی است.
عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابنسینا خاطرنشان کرد: در پزشکی نوین و در مراکز مدرن درمان ناباروری، وقتی زوجی برای درمان ناباروری یا کاهش توان باروری مراجعه میکند، حتماً باید هر دو با هم و هم زمان مراجعه کنند و تیم درمان نیز باید هم خانم و هم آقا را بهموازات هم بررسی کنند تا بتوانند با تشخیص علت یا علل ناباروری، درمان مناسب را به زوج پیشنهاد کنند.
وی افزود: در مرکز درمان ناباروری ابنسینا نیز از ابتدا زن و شوهر با هم و هم زمان پذیرش میشوند و بهموازات هم در کلینیکهای تخصصی زنان و مردان بررسی میشوند. پس از انجام بررسیهای تشخیصی نیز، متخصصان زنان و مردان با به اشتراک گذاشتن نتایج بررسیهای تشخیصی خود، با هم فکری درباره مداخلات درمانی مناسب برای آن زوج تصمیم میگیرند. بنابراین، یکی از اهداف اصلی برگزاری این پویش نهادینه کردن این باور در فرهنگ عمومی است: ناباروری فقط مسئله زنان نیست.
