به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برگزیده های ایران، تصویر هوایی جدید رصدخانه زمین ناسا که توسط یک فضانورد در ایستگاه فضایی بین‌المللی هنگام گردش بر فراز قزاقستان گرفته شده است، شرایط رو به زوال دریاچه آرال را نشان می‌دهد .
دریاچه آرال که توسط رودخانه آمودریا تغذیه می‌شود، قبلاً چهارمین دریاچه بزرگ جهان از نظر مساحت بود اما روند خشکی آن که از سال ۱۹۶۰ شروع شده است، اکنون به مرحله‌ای رسیده که تنها حدود ۱۰ درصد این دریاچه باقی مانده است.
بر اساس تصویری که ناسا منتشر کرده، منطقه جنوب شرقی دریاچه آرال دستخوش بیابان‌زایی شدیدی شده که باعث پیدایش صحرای آرالکوم به عنوان یکی از جدیدترین بیابان‌های جهان با مساحت ۶۲۰۰۰ کیلومتر مربع شده است. این منطقه صحرایی اکنون تبدیل به یکی از کانون‌های اصلی توفان‌های مکرر شن و گرد و غبار در منطقه شده که کشورهای قزاقزستان، ازبکستان و حتی افغانستان را تحت تأثیر قرار داده است.
دریاچه آرال زمانی به دلیل صنعت ماهی‌گیری که سنگ بنای اقتصاد محلی به ویژه در قزاقستان و ازبکستان بود، شناخته می‌شد، به طوری که در دهه ۱۹۵۰، دریاچه آرال با صید سالانه حدود ۴۰،۰۰۰ تا ۵۰،۰۰۰ تن ماهی، بازار ماهی‌گیری پر رونقی داشت و گونه‌های مختلفی از ماهی‌ها از جمله کپور، سوسک، ماهی و هالتر آرال در آب‌های آن رشد می‌کردند.
با این حال، این صنعت در دهه ۱۹۶۰ و زمانی که دولت شوروی سابق پروژه‌های آبیاری عظیمی را آغاز کرد، سقوط صنعت ماهی‌گیری در دریاچه آرال رقم خورد. در آن زمان دولت شوروی رودخانه‌های آمودریا و سیر دریا که آرال را تغذیه می‌کردند برای آبیاری مزارع پنبه از دریاچه دور کرد و این شروعی برای فروپاشی آرال بود.
از این نظر می‌توان سرنوشت آرال را به ارومیه نیز تعمیم داد چرا که سطح زیرکشت دریاچه ارومیه در سال‌های اخیر افزایش ۲۷۰ هزار هکتاری را به خود دیده است و برای تأمین آب مورد نیاز کشاورزی، طی دو دهه گذشته بیش از یکصد سد و سازه کنترلی روی رودخانه‌های تنظیمی که به دریاچه ارومیه ختم می‌شدند، احداث شده و همزمان سطح زیرکشت بیش از ۱۲۰ درصد توسعه پیدا کرد و صنایع آب‌بر در حوضه آبریز مستقر شد که همه اینها حقابه دریاچه را بلعیدند و باعث شدند به این بحران فعلی و خشکی شدید دریاچه ارومیه برسیم.
/