برگزیده های ایران – سعیده اسدیان: طی سال های اخیر قاب فرش های حرم رضوی به محصولی خاص برای هدیه تبدیل شده، یک یادگاری مذهبی که می تواند خاطره زیارت و حال و هوای حرم مطهر را در یک قاب کوچک جای دهد.
این قاب فرش ها همان فرش های استفاده شده در حرم رضوی است که پس از استهلاک، بسته به نوع و میزان خرابی ای که در آن ها وجود داشته کمی ترمیم شده و به تکههای کوچک تر تقسیم میشوند.
در برخی از این قاب فرش ها هم به جای تکه فرش، ترنج قالی جدا و به قاب فرشتبدیل میشود، اما مسألهای که خیلی از افراد با آن درگیر بوده اند این است که چگونه فرش های وقفی تبدیل به قاب فرش برای فروش می شوند؟ و اینکه با توجه به ورود ناگهانی و انبوه این محصول در بازار به ویژه در تهران، آیا تمامی قاب فرش ها اصل است یا نمونه های کپی یا غیراصلی هم در آنها یافت می شود.
موضوع دیگر تفاوت فاحش قیمت این محصول در بازار است، تا جایی که شما یک قاب فرش کوچک از فرش های حرم رضوی را با نرخ های متنوعی از ۳۵ هزار تومان تا ۸۰۰ هزار تومان میبینید.
قاب فرش های اصلی حرم رضوی تنها در اختیار دو مرکز است
در زمان تولیت آیت الله واعظ طبسی و بنا بر اعلام ایشان، هرگونه خرید و فروش فرش های حرم و تبدیل آن به قاب فرش برای فروش ممنوع بود و اهدای آن ها به صورت یادگاری تنها از طریق روابط عمومی آستان قدس رضوی صورت می گرفت اما پس از فوت ایشان، روند تولید قاب فرش ها آغاز شد.
بر اساس اعلام روابط عمومی آستان قدس رضوی به برگزیده های ایران، قاب فرش های حرم رضوی که هیچ کدام شامل فرش های وقفی نمی شوند، تنها از سوی مؤسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی و فروشگاه به نشر (انتشارات آستان قدس رضوی) عرضه می شود.
با توجه به استقبال مردم و احتمال سوء استفاده از این موضوع بهتر است تا خرید این قاب فرش ها صرفاٌ از این دو فروشگاه صورت گیرد.
برای اطلاع بیشتر از این ماجرا به سراغ حمید کارگر، مدیرعامل شرکت فرش آستان قدس رضوی رفتیم.
وی در گفتوگو با خبرنگار میراث فرهنگی و صنایع دستی برگزیده های ایران اظهار داشت: تولید و تأمین فرش برای حرم مطهر رضوی در همه ایام سال و همچنین فرشآرایی رواقهای حرم مطهر برای برگزاری نماز جماعت، جشنها، سوگواریها و مناسبتهای خاص برعهده «شرکت فرش آستان قدس رضوی» است.
وی افزود: این شرکت علاوه بر انجام همه مراحل تولید فرش از طراحی، رنگرزی، بافت و پرداخت، کارهایی همچون انبارداری و نگهداری تخصصی فرشها، غبارروبی، لکهگیری، شستوشو و مرمت مستمر فرشها را نیز برعهده دارد.
خروج ۳ هزار مترمربع فرش دستباف از حرم رضوی تا پیش از شیوع کرونا
با توجه به شمار بالای زائران بارگاه رضوی و پاخوردگی مکرر و مداوم فرشهای در این مجموعه، پس از مدتی فرشها نیاز به تعویض و جابهجایی پیدا میکنند و فرشهای مستعمل پس از چند سال از حرم خارج میشوند.
کارگر تصریح کرد: تا پیش از شیوع کرونا و کاهش جمعیت زائران، به طور تقریبی سالانه نزدیک به ۳ هزار مترمربع فرش دستباف و حدود ۵۰ هزار مترمربع فرش ماشینی از حرم مطهر رضوی خارج شده، این فرشهای مستعمل پس از قیمتگذاری و ارزیابی تخصصی، به سایر اماکن متبرکه، هیآت مذهبی یا مساجد واگذار میشوند و بخشی نیز به دیگر متقاضیان و خریداران عرضه میشود.
وی درباره ماجرای قاب شدن تکههای فرش و فروش آن ها به مردم گفت: در یکی دو سال اخیر برخی از اشخاص حقیقی یا شرکتهای فعال در بخش خصوصی با خرید این فرشها اقدام به قطعه قطعه کردن آنها کرده و با قاب کردن قطعات، آنها را تحت عنوان «قاب فرشهای متبرک» به فروش میرسانند، این سبک از فروش قطعات یا قاب های فرش متبرک در فضای مجازی هم گسترش یافته است.
طبیعی است که اشتیاق شهروندان به داشتن قطعهای متبرک از فرشهایی که سالها در حرم مطهر رضوی مفروش بودهاند موجب رونق چنین کسب و کاری شده است.
ناهنجاری در عرضه قاب فرش های متبرک
مدیرعامل شرکت فرش آستان قدس رضوی ادامه داد: متأسفانه با گسترش این اقدام، آن هم در شکل و شمایلی که نه شأن و شئون بارگاه مطهر رضوی را رعایت میکند و نه حرمت مشتاقان و علاقهمندان به داشتن تکه فرشها را در نظر میگیرد، با وضعیت ناهنجاری در عرضه این محصولات رو به رو شدیم.
در نتیجه شرکت فرش آستان قدس رضوی و برخی مجموعههای وابسته به آستان قدس از جمله مرکز آفرینشهای هنری و شرکت بهنشر خود اقدام به تولید و عرضه این گلفرشهای متبرک کردند.
«قاب فرش های متبرک»در فضای مجازی واقعی نیست!
وی در پاسخ به این سؤال که آیا می توان به قاب فرشهایی که در فضای مجازی و دیگر فروشگاهها عرضه میشود اعتماد کرد؟ گفت: به هیچ عنوان! شما در نظر بگیرید که حدود یک سال است با توجه به محدودیتهای کرونایی و کمتر استفاده شدن از فرشهای حرم مطهر، فرشی از حرم خارج نشده، مگر این شرکتهای خصوصی در سالهای گذشته چه میزان فرش خریداری کرده بودند که همچنان مشغول فروش این قاب ها در تیراژ وسیع هستند؟!
البته برخی از این شرکتها برای صحتسنجی موضوع و نشان دادن سندی بر اصالت کارشان و تعلق داشتن فرش به حرم مطهر اقدام به انتشار فاکتور خرید فرش از شرکت فرش آستان قدس میکنند اما نمیتوان اطمینان داشت که از آن فاکتور برای چند فرش استفاده میکنند و آیا فاکتور واقعاً متعلق به همان تکه فرش متبرک است یا خیر.
قیمت اصلی قاب فرش ها چقدر است؟
وی تأکید کرد: به همین جهت خرید مستقیم از شرکت فرش آستان قدس رضوی و دو نهاد وابسته به این آستان از جمله مرکز آفرینشهای رضوی و شرکت بهنشر و فروشگاههای این مجموعهها، مطمئنترین راه برای در اختیار گرفتن قطعات متبرک از فرشهای حرم مطهر رضوی است.
مدیرعامل شرکت فرش آستان قدس رضوی در خصوص قیمت این محصولات هم گفت: قطعات فرشهاى ماشینى را ارزان و معمولاً از ۵۰ هزار تومان تا ۲۰۰ هزار تومان (بسته به اندازه) مى فروشند اما قطعات فرشهاى دستباف که منحصراً در اختیار مجموعه هاى وابسته به آستان قدس است قیمتهاى بالاترى دارند.
انتهای پیام/
