کم خونی یک شرایطی است که در آن میزان RBC یا هموگلوبین پایینتر از حد طبیعی است، RBCها کمکی برای انتقال اکسیژن به تمام قسمتهای بدن هستند و هموگلوبین، یک پروتئین غنی از آهن در RBC است که رنگ قرمز را به سلولهای خونی میدهد. RBC همچنین کمک میکند تا اکسیژن بماند، با عفونت مبارزه میکند و از بروز خونریزی جلوگیری میکند. کم خونی باعث کم شدن اکسیژن در قسمتهای مختلف بدن میشود.
علائم و نشانههای کم خونی:
خستگی
ضعف
پوست رنگپریده
تنگی نفس
دستها و پاهای سرد
سردرد
سرگیجه
درد قفسه سینه
ریزش مو
ضربان قلب نامنظم
کاهش استقامت
دشواری در تمرکز
دلایل کم خونی:
کم شدن RBC یا هموگلوبین میتواند به یکی از سه علت زیر باشد:
بدن شما RBC کافی را تولید نمیکند.
ا RBCها توسط بدن شما تخریب میشوند.
از دست رفتن خون به علت قاعدگی، آسیب، یا سایر علل خونریزی.
انواع کم خونی:
نارسایی کمبود آهن:
کم خونی فقر آهن رایجترین نوع کم خونی است؛ آهن برای انسان بسیار ضروری است تا هموگلوبین تولید کند و از دست دادن خون، رژیم غذایی نامناسب و عدم توانایی بدن برای جذب آهن از غذا میتواند منجر به کمبود آهن شود. در نهایت، بدن شما قادر به تولید هموگلوبین کافی نیست، که منجر به کم خونی میشود.
کم خونی آپلاستیک:
این نوع کم خونی زمانی به وجود میآید که بدن شما گلبولهای قرمز (RBC) را به اندازه کافی تولید نکند. RBCها در مغز استخوان هر ۱۲۰ روز تولید میشوند. زمانی که مغز استخوان قادر به تولید RBC نیست، تعداد سلولهای خون کم میشود و منجر به کم خونی میشود.
کم خونی سلول داسی شکل:
بیماری سلول داسی شکل، یک اختلال جدی در خون است که باعث داسی شدن شکل سلولهای خونی میشود. سلولهای قرمز خون در این نوع کم خونی داسی شکل یا صاف غیرطبیعی میشوند. RBCها حاوی هموگلوبینهای غیر طبیعی هستند که به عنوان هموگلوبین سلول داسی شکل شناخته میشوند و شکل غیر طبیعی آن را به وجود میآورند. سلولهای داسی شکل چسبنده هستند و میتوانند جریان خون را ثابت نگه دارد.
کم خونی همولیتیک:
این نوع کم خونی زمانی ایجاد میشود که گلبولهای قرمز قبل از عمر طبیعیشان از تخریب بشوند. مغز استخوان قادر به تولید RBC جدید به اندازه کافی برای تقاضایش نیست.
کم خونی کمبود ویتامین:
مانند آهن، ویتامین B۱۲ نیز برای تولید مناسب هموگلوبین مورد نیاز است. اغلب محصولات حیوانی غنی از ویتامین b۱۲ هستند. اما گیاهخوار هستید، امکان دارد کمبود ویتامین B۱۲ داشته باشید. این میتواند باعث عدم تولید کافی هموگلوبین در بدن شما ایجاد شود و منجر به کم خونی میشود. این نوع از کم خونی نیز به عنوان کم خونی فقر آهن نیز شناخته میشود.
تالاسمی:
تالاسمی یک اختلال ژنتیکی ارثی است که در آن بدن به اندازه کافی سلولهای قرمز تولید نمیکند در نهایت افراد مبتلا به تالاسمی میتوانند کم خونی خفیف تا شدید داشته باشند.
کم خونی فانکونی:
کم خونی فانکونی یک اختلال ژنتیکی نادر است که باعث اختلال در عملکرد مغز استخوان میشود. کم خونی فانکونی مانع از تولید RBC توسط مغز استخوان میشود و همچنین میتواند باعث ایجاد RBC غیرطبیعی شود که سرطان را به همراه دارد و اندامها و بافتهای بدن شما را تحت تاثیر قرار میدهد. کودکانی که کم خونی فانکونی را به ارث میبرند، نقایص مادرزادی دارند.
کم خونی ناشی از خونریزی:
خونریزی بیش از حد در طی قاعدگی یا خونریزی ناشی از آسیب، جراحی، سرطان یا دستگاه ادراری یا اختلال عملکرد دستگاه گوارش میتواند منجر به کم خونی شود بنابراین زمانی که در شما هر یک از این انواع کم خونی تشخیص داده شد، چه اتفاقی میتواند رخ دهد؟
عوامل خطرناک کم خونی:
زنان و کودکان بیشتر ابتلا به کم خونی نسبت به مردان هستند.
کم خونی در دوران بارداری شایع است، اما نباید بدون درمان رها شود.
عفونت کاندیدا میتواند از جذب ویتامینهای B جلوگیری کند و کمبود ویتامین B۱۲ میتواند منجر به کم خونی شود.
مسائل گوارشی مانند بیماری کرون، زخم، و IBS میتواند باعث کم خونی شود.
مصرف داروهای پیاپی میتواند یک عامل خطرناک برای کم خونی باشد.
افراد بالای ۶۵ سال میتوانند کم خون شوند.
بیشتر بخوانید:
سالانه بیش از ۱۳۵ هزار ایرانی به سرطان مبتلا میشوند
ژاپن با ۳۴۳ قربانی در صدر جان باختگان کرونایی جهان
۲۳۳۲۳۶