به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برگزیده های ایران، تصویر این هفته از تلسکوپ فضایی هابل، نمایی خیرهکننده از یک کهکشان مارپیچی به نام UGC 12295 را نشان میدهد که نزدیک به ۲۰۰ میلیون سال نوری از ما فاصله دارد. این کهکشان رو به رو از کره زمین ظاهر میشود به این معنی که میتوانیم نمای بسیار خوبی از ساختار و بازوهای مارپیچی آن داشته باشیم که در اینجا با استفاده از ابزار دوربین میدان گسترده هابل ۳ گرفته شده است.
کهکشان UGC 12295 محل یک ابرنواختر رصد شده در سال ۲۰۱۵ است؛ ابرنواختر زمانی رخ میدهد که یک ستاره پرجرمِ بسیار بزرگتر از خورشید، سوختش تمام شده و عمرش به پایان برسد.
اَبَرنُواَختَر یا سوپِرنوا (Supernova) یک انفجار عظیم و درخشان ستارهای است. این انفجار زمانی رخ میدهد که یک ستاره پرجرم در حال مرگ، شروع به خاموش شدن میکند. آنگاه بهطور ناگهانی منفجر شده و مقدار بسیار زیادی نور تولید میکند. انهدام انفجاری ستاره به آنچه ابرنواختر نامیده میشود، میانجامد (که بسیار نورانیتر از نواختر است) و باقیمانده ستاره را به صورت یک تپاختر ( پالسار)، یا ستاره نوترونی و یا شاید سیاهچاله برجای میگذارند.
طی این انفجار، ستاره، ماده خود را به سوی فضا پرتاب میکند و ممکن است درخشندگی آن، به مدت چند روز، از کل یک کهکشان هم بیشتر باشد. هنوز هم میتوان بقایای درخشان ستارههای منفجر شده را (که صدها یا هزاران سال پیش از هم پاشیدهاند) مشاهده کرد.
اما اغلب بقایای ابرنواختر نیز وجود خواهد داشت، که ساختاری است که توسط موج ضربهای ایجاد میشود و از مواد منفجر شده از ستاره به اضافه هر غبار یا گازی که در طول مسیر جمع میشود تشکیل شده است. این بقایای ابرنواختر میتوانند بسیار وسیع باشند و ساختارهای زیبایی مانند باقیمانده ابرنواختر معروف Vela را ایجاد کنند.
از هابل برای مطالعه این کهکشان با تمرکز ویژه بر ابرنواختری که میزبان آن بود استفاده شده است. دانشمندان هابل میگویند: دو تیم مختلف از اخترشناسان از دوربین ۳ میدان گسترده هابل برای رصد UGC 12295 و غربال کردن لاشههای این انفجار عظیم ستارهای استفاده کردند.
تیم دوم اخترشناسان همچنین پیامدهای ابرنواختر UGC 12295 را کاوش کردند. دید دقیق هابل میتواند ردپایی از این رویدادهای پرانرژی را آشکار کند و ماهیت سیستمهایی را که میزبان آنها هستند روشن کند.
/