نهج حیات| قیمت واقعی یک بخشش در روزگار دشوار

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری برگزیده های ایران، در میان تلاطم روزگار که سایه سنگین مشکلات اقتصادی بر شانه جامعه سنگینی می‌کند، حس فردگرایی به طور طبیعی تقویت می‌شود. این شرایط، نه تنها قدرت مالی افراد را کاهش می‌دهد، بلکه ممکن است نگاه آن‌ها را نسبت به جامعه‌ی وسیع‌تر محدود کند؛ زیرا ظاهراً هرگونه سخاوت یا کمک مالی، به معنای کاستن از ذخیره‌ای است که مستقیماً بر امنیت و رفاه نزدیکانش تأثیر می‌گذارد.

درست در همین بستر دشوار است که اصل مفهوم ایثار و بخشش واقعی خود را نشان می‌دهد. سخاوت در روزگار فراوانی، امری پسندیده اما ساده است؛ زیرا فرد با بخشش، زیان چندانی متحمل نمی‌شود. اما هنگامی که منابع اندک و نیازها بسیار است، هر بخشش یا صدقه‌ای نیازمند گذشتن از یک ضرورت شخصی یا خانوادگی است. اینجاست که انفاق، صرفاً یک عمل مالی نیست، بلکه تبدیل به نمایشی ملموس از تعهد اخلاقی و همبستگی انسانی می‌شود.

بنابراین، صدقه و انفاق در شرایط سخت اقتصادی، نه فقط یک عمل خیر، بلکه یک نوع سرمایه‌گذاری اجتماعی و معنوی با ارزش فوق‌العاده است. این اعمال، موتور محرکه‌ای هستند که از فروپاشی کامل پیوندهای اجتماعی در دوران بحران جلوگیری می‌کنند و یادآور می‌شوند که کرامت انسانی فراتر از دارایی‌های مادی است. این سطح از سخاوت، به طور قطع، در روزهای آسایش و آرامش هرگز به این میزان وزن و اعتبار نخواهد داشت.

هر دلی که در این ایام سخت با بخشش ما به نرمی گراید، و کانون هر خانه‌ای که با اندک انفاق ما به گرمایی دوباره دست یابد، در حقیقت، سرمایه‌ای ارزشمند برای فردای ما اندوخته است. این دستگیری در اوج نیاز، نه تنها رضایت مخلوق را در پی دارد، بلکه در منظر معنوی، سبب جلب رضایت بی‌نهایت خالق می‌شود. این سرمایه‌گذاری اخلاقی، تضمین‌کننده‌ی حضوری آرام در مسیر پرپیچ‌وخم دنیا و آسودگی در برزخ و قیامت خواهد بود. هنگامی که فرد در تنگنا قرار می‌گیرد، این اعمال نیک، مانند بذرهایی هستند که در زمان قحطی پاشیده‌ایم؛ خداوند در زمان نیاز ما، با وسعت بی‌کران خود، آن‌ها را به ما باز خواهد گرداند، چه در قالب گشایش‌های دنیوی و چه در قالب آمرزش و آرامش ابدی.

امیر المومنین علیه‌السلام فرمود «مِنْ کَفَّارَاتِ الذُّنُوبِ الْعِظَامِ، إِغَاثَهُ الْمَلْهُوفِ وَ التَّنْفِیسُ عَنِ الْمَکْرُوبِ»؛ از کفاره هاى گناهان بزرگ، به فریاد رسیدن ستمدیدگان است و شاد کردن غمگینان.

این بیان نورانی به وضوح می‌گوید که یاری رساندن به فردی که در اوج اضطراب (ملهوف) یا گرفتاری (مکروب) است، نه تنها یک عمل نیکو، بلکه یک مُطهِّر و پاک‌کننده برای گناهان بزرگ است. این نشان می‌دهد که ارزش اعمال، گاهی با توجه به شرایط نیاز گیرنده تعیین می‌شود؛ بخشش در اوج نیاز، وزن اخلاقی و معنوی مضاعفی پیدا می‌کند که توانایی پاک‌سازی دارد.

زمانی که ما با تمام توان خود برای تسکین درد دیگری قدم برمی‌داریم، در حقیقت در مسیر الهی برای «رحمت للعالمین» بودن گام برداشته‌ایم. این تسکین‌بخشی، مستقیماً دروازه رحمت الهی را به سوی ما می‌گشاید و سبب می‌شود خداوند در زمان نیاز ما به پاس این امداد، ما را مورد لطف و غفران خویش قرار دهد. پس بخشش در شرایط بحران، عمل به این اصل است که «آنچه را امروز می‌بخشیم، فردای ما را می‌سازد». ما با کمک به دیگران در سختی، در واقع برای خودمان در سختی‌های آینده، پناهگاهی ایمن بنا می‌کنیم که تکیه‌گاه آن نه دارایی‌های فانی، بلکه مهر و لطف الهی است.

انتهای‌پیام/