هشدار به بزرگان ATP؛ فونسکا میآید!
هشدار به بزرگان ATP؛ فونسکا میآید!
به گزارش خبرگزاری برگزیده های ایران، قهرمان فینال نوجوانان ATP از دفاع از عنوان قهرمانی خود سر باز زد؛ نه از سر بیمیلی، بلکه به این دلیل که دیگر از سطح این مسابقات عبور کرده است.
ژائو فونسکای ۱۹ ساله با سرعت و قدرتی چشمگیر در مسیر پیوستن به جمع نخبگان تنیس بزرگسالان قرار گرفته است؛ تا جایی که حتی کارلوس آلکاراس نیز ضربههای سنگین و بیرحمانه او را تحسین میکند.
سال گذشته، فونسکا با بازیهایی خیره کننده عنوان فینال نوجوانان ATP را از آن خود کرد. او آخرین بازیکنی بود که جواز حضور در این رقابتها را به دست آورد و از میان تمام شرکتکنندگان کمترین رتبه جهانی را داشت. در آن زمان، فونسکا در جایگاه ۱۴۵ جهان قرار داشت؛ در حالی که آرتور فیس، نفر اول جدول یکی از ۲۰ بازیکن برتر دنیا بود. با این حال، ژائو در هر پنج مسابقه خود سه دیدار مرحله گروهی و دو دیدار پلیآف پیروز شد و در ۱۸ سال و ۳ ماهگی به قهرمانی رسید؛ رکوردی که تنها یانیک سینر، قهرمان ۲۰۱۹، با ۱۸ سال و دو ماه از او جوانتر بوده است.
اکنون یک سال گذشته و فونسکا ۱۹ سال دارد؛ از نظر سنی هنوز هم میتوانست از عنوانش دفاع کند. با این وجود، تصمیم دیگری گرفت. سرویس رسانهای مسابقات در حساب رسمی خود در شبکه اجتماعی X خبر داد: ژائو فونسکا از حضور در فینال ATP ۲۰۲۵ انصراف داده است. او همچنان دوران ریکاوری پس از مصدومیت پایان فصل را طی میکند. برای او در مسیر بازگشت و آمادهسازی جهت فصل ۲۰۲۶ آرزوی موفقیت داریم.
با وجود غیبت قهرمان، ستارگان آیندهداری همچنان در این رقابتها حضور خواهند داشت؛ از جمله یاکوب منشیک و لونِر تین، دو بازیکنی که با قرار گرفتن در رتبههای ۱۹ و ۲۸ جهان نگاهها را به خود جلب کردهاند.
فینال نوجوانان ATP، جده ۲۰۲۵؛ فهرست شرکتکنندگان
غیبت فونسکا که اکنون در رتبه ۲۴ رنکینگ ATP است، حتی اگر مصدومیت را کنار بگذاریم، چندان هم غیرمنتظره نیست، زیرا این برزیلی جوان دیگر از سطح این تورنمنت عبور کرده است. او در سالی که گذشت، فصل شگفتانگیزی را پشتسر گذاشت و دو عنوان حرفهای را کسب کرد. نخستین قهرمانی او در فوریه و در مسابقات آزاد آرژانتین بود؛ رویدادی نزدیک به صدساله که در بوئنوسآیرس برگزار میشود. فونسکا در فینال این رقابتهای ATP-250 رسی، فرانسیسکو سروندولو، ستاره محبوب آرژانتینیها را با نتایج ۴-۶ و ۶-۷ (۱-۷) شکست داد.
نقطه اوج او در فصل، قهرمانی در تورنمنت ATP-250 بازل در ماه اکتبر بود؛ جایی که در دیدار نهایی، آلخاندرو داویدوویچ فوکینا، یکی از بزرگترین ناکامان مسابقات نهایی (با رکورد ۵ باخت در فینالها) را با نتایج ۳-۶ و ۴-۶ مغلوب کرد.
فورهند؛ سلاح مرگبار فونسکا
بزرگترین قدرت ژائو، بیتردید فورهند سهمگین اوست. طبق آمار ATP در بهار گذشته، میانگین سرعت توپ پس از فورهند این بازیکن برزیلی ۱۳۰ کیلومتر بر ساعت است، در حالی که میانگین تور چیزی حدود ۱۲۲ کیلومتر است. گردش توپ او هنگام فورهند نیز با ۳۰۱۹ دور در دقیقه از متوسط ۲۸۴۴ دور در دقیقه بالاتر است.
آرتور فیلس، که سال گذشته در مرحله گروهی فینال نوجوانان ATP مغلوب فونسکا شده بود، توضیح میدهد که چرا فورهند ژائو چنین ویرانگر است. به گفته او زمانبندی ضرباتش فوقالعاده است. حتی اگر توپ را با سرعت بالا به سمت فورهندش بفرستید، او نه تنها واکنش سریع نشان میدهد، بلکه ضربهای سریعتر میزند. او بدون تلاش زیاد میتواند قدرت تولید کند و وقتی این قدرت را با زمانبندی بینقصش ترکیب میکند، ضربهاش به سطح کاملاً متفاوتی میرسد.
در فینال بوئنوسآیرس، فونسکا تایبریک ست دوم را با نتیجه ۷ بر یک برد. کیفیت فورهندش در آن لحظه به ۹.۸ از ۱۰ رسیده بود. مارک پتچی، بازیکن و مفسر پیشین تنیس تحت تأثیر این سطح از توانایی قرار گرفت. او در Tennis Channel گفت: به نظرم او وارد مرحلهای کاملاً تازه شده. شاید اغراقآمیز به نظر برسد اما سال گذشته در Next Gen واقعاً شگفتزده شدم که چقدر راحت ضربههای برنده میزد. نیازی نداشت برای زدن وینر خطر کند یا به لبه خطوط نزدیک شود. این نشانهای از آن است که چیزی متفاوت در وجود او هست.
پتچی همچنین فونسکا را از جهاتی شبیه آلکاراس دانست: همه چیز هنوز برای او تازه است. در حال کشف این است که چه چیزهایی جواب میدهد. چیزی که من در او تحسین میکنم، همان بیباکی است که در آلکاراس هم دیده میشود؛ شجاعت در لحظههای بزرگ. امیدوارم این ویژگی را از دست ندهد. البته باید گاهی در لحظههای حساس کمی سرعت ضرباتش را مدیریت کند.
الکساندر بوبلیک نیز با طعنهای تحسینآمیز گفته است که فونسکا بهترین فورهند را در میان تمام کسانی دارد که «خدا نیستند».
پیروزی برابر بازیکن برتر جهان
فونسکا تاکنون یک برد برابر بازیکنی از جمع ۱۰ نفر برتر جهان دارد. در دور نخست مسابقات آزاد استرالیا ۲۰۲۵، وقتی هنوز در رتبه ۱۱۲ رنکینگ بود، آندری روبلف شماره ۹ جهان را با نتایج ۶:۷ (۱:۷)، ۳:۶ و ۶:۷ (۵:۷) شکست داد؛ آن هم بدون واگذاری حتی یک ست. پتچی درباره این پیروزی گفت: روبلف یکی از قدرتمندترین فورهندهای جهان را دارد. این که ببینید جوانی مثل فونسکا فورهند روبلف را معمولی جلوه میدهد، واقعاً شگفتانگیز است.
بسیاری از بزرگان دنیای تنیس تحت تأثیر او قرار گرفتهاند. یوگنی کافلنیکوف، قهرمان دو دوره گرنداسلم پیشبینی کرده که ژائو ظرف چند سال آینده به فینال بزرگسالان خواهد رسید. او میگوید: با عملکردی که امسال داشت، باید او را زیر نظر داشت. اگر همین روند را ادامه دهد، دیر یا زود او را در فینال خواهیم دید.
کافلنیکوف همچنین شخصیت فونسکا را تحسین میکند: او از خانوادهای مشکلدار نمیآید اما در برزیل باید برای جایگاهت بجنگی؛ درست مثل گوستاوو کوئرتن. او هدفمند است، شخصیت خوبی دارد و سبک بازیاش را واقعاً دوست دارم.
گیلهرمه تیشیرا، مربی او نیز به روحیه تطبیقپذیر شاگردش اشاره میکند: از تواناییاش در سازگار شدن با هر محیطی که در آن قرار میگیرد شگفتزدهام. او آرام، خونسرد و مطمئن است؛ میداند که به این سطح تعلق دارد.
آندره آغاسی هم پس از گفتوگو با ژائو تحت تأثیر آرامش و بلوغ ذهنی او قرار گرفت: بیش از هر چیز، نگرش او چشمگیر است. نیازی به تأیید دیگران ندارد. ترسی از محیط ندارد. میداند که چه میخواهد و جایگاهش کجاست. مشتاق رشد است و ذهنی گشوده دارد.
پاتریک موراتوغلو، مربی سابق سرنا ویلیامز معتقد است که فونسکا از معدود بازیکنانی است که میتواند آلکاراس و سینر را به چالش بکشد. خود آلکارا نیز میگوید: او بازیکنی خاص است؛ قدرت فوقالعادهای دارد، سرویس عالی میزند و فورهندش بینظیر است. تنها چیزی که باید بهتر کند، حرکت در زمین است اما آن هم با تجربه بهتر خواهد شد. اینکه در ۱۹ سالگی به جمع ۲۵ نفر برتر رسیده، باورنکردنی است. من فکر میکنم او میتواند در آینده به جمع ۳ نفر برتر صعود کند.
ریک ماکی، مربی آمریکایی و یکی از کشفکنندگان استعدادهای بزرگی چون شاراپووا و خواهران ویلیامز معتقد است: فونسکا برای بزرگی ساخته شده است. او همه چیز تمام است؛ همهکاره، قدرتمند و از نظر ذهنی بالاتر از بسیاری از همنسلانش. با این پتانسیل، به زودی جایگاه خود را تثبیت خواهد کرد. او حتی پیشبینی کرده است که ژائو در سال ۲۰۲۶ «مانند موشک» وارد جمع ۱۰ بازیکن برتر جهان میشود.
سرانجام، نواک جوکوویچ نیز در نشست خبری مسابقات آزاد آمریکا ۲۰۲۵ در اظهار نظری طنزآمیز گفت: برنامه من پس از بازنشستگی، مربیگری ژائو فونسکا است. مربی بسیار ارزشمندی برای او خواهم بود! شاید این سخن فعلاً شوخی باشد، اما چه کسی میداند؛ شاید در چند سال آینده به واقعیت تبدیل شود.
/