واکاوی تعلل در اجرای یک سد پس از ۱۴ سال/ گیر سد پلرود کجاست؟

به گزارش خبرگزاری برگزیده های ایران از رودسر، سد سازه‌ای است که بر روی یک رودخانه یا بدنه آبی برای نگهداری، منحرف کردن یا کنترل آب ساخته می‌شود. سدها سیلاب‌ها را مهار کرده و با ذخیره و یا انحراف آب در پشت خود از آن برای برای فعالیت‌هایی مانند آبیاری، مصارف انسانی، استفاده‌های صنعتی، پرورش آبزیان و کشتیرانی استفاده می‌شود و عموماً هدف اصلی ساخت سدها نگهداری آب است. 

یکی از مهم‌ترین دلایل احداث سد، تامین آب شرب، کشاورزی و صنعت است. سدها با ذخیره آب باران و سیلاب‌ها، می‌توانند کمبود آب را در مناطق خشک و کم‌آب برطرف کنند و در استان گیلان نیز سدهای زیادی برای تامین آب مزارع کشاورزی و تامین برق و غیره استفاده می‌شود. 

سد پلرود سدی مخزنی بر روی رودخانه پلرود در شهرستان رودسر استان گیلان است، این سد که در ۳۰ کیلومتری مرکز شهر رودسر به سمت اشکورات واقع شده، با هدف ذخیره و تنظیم آب رودخانه پلرود که دومین رودخانه بزرگ استان گیلان است که در حال احداث می‌باشد. 

عملیات اجرایی سد پلرود از سال ۱۳۸۹ آغاز شده بود که پس از ۱۴ سال و طبق آخرین بازدید وزیر نیرو از این سد در اوایل آذرماه سال گذشته، ۸۴ درصد پیشرفت فیزیکی در ساختمان سازه دارد. 

تامین آب شرب هفت شهر بزرگ شرق گیلان (رحیم آباد، رودسر، لنگرود، واجارگاه، کلاچای، املش و کومله) به میزان ۴۰ میلیون مترمکعب در سال و تامین آب کشاورزی ۲۷ هزار هکتار از اراضی شالیکاری و باغات شهرستان‌های رودسر و املش و همچنین تولید برق آبی به میزان ۷۰ گیگاوات در سال از اهداف ساخت این سد است که می‌تواند موجب کنترل سیلاب‌های رودخانه پلرود، جلوگیری از هدررفت آب در ماه‌های غیرزراعی، رونق کشاورزی در منطقه و موجب ایجاد فرصت‌های شغلی در زمینه‌های گردشگری و صنعت شود. 

 *وعده استاندار گیلان برای بهره برداری از سد پلرود تا پایان سال ۱۴۰۳

اسدالله عباسی استاندار گیلان در ۳۰ آبان ماه سال گذشته و در جریان سفر به شهرستان رودسر و بازدید از وضعیت سد پلرود، از آبگیری آزمایشی سد پلرود تا پایان سال ۱۴۰۲ خبر داد و گفته بود که طبق پیش‌بینی پیمانکار تا پایان سال ۱۴۰۳ شاهد تحویل سد خواهیم بود که ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیز برای تکمیل سد پلرود تخصیص یافته است. 

استاندار گیلان در این سفر با اشاره به داشتن تعدادی معارض برای سد پلرود اعلام کرد که برای حل مشکل معارض زمین‌های سد دستور داده شد که هر چه زودتر این مساله تعیین تکلیف شود، موضوعی که در این خصوص نیز تاکنون اقدامی عملی صورت نگرفته است! 

*عدم تخصیص اعتبار، سد پلرود را تعطیل کرد

طبق بررسی‌های انجام شده وضعیت این سد در چند ماه گذشته راکد بوده که یکی از دلائل آن عدم تخصیص اعتبار به پیمانکار بوده است که محمد حیدری فرماندار رودسر هفته گذشته در نشست خبری با اصحاب رسانه با تاکید بر لزوم رفع موانع بر سر راه بهره‌برداری از سد پلرود رودسر اظهار کرد: برای از سرگیری پروژه سد پلرود و رفع موانع اجرای این پروژه ۱۷۰ میلیارد تومان اعتبار در سال جاری به این پروژه اختصاص یافته است. 

وی همچنین گفته بود که با پیگیری‌های موثر و سازنده، موفق شدیم روند اجرای پروژه را از حالت راکد بودن خارج و به سمت فعال‌سازی ببریم و طبق پیش‌بینی پیمانکار، تا سال آینده، شاهد تحویل این سد برای مدیریت بهتر منابع آبی منطقه شرق گیلان خواهیم بود، این در حالی است که استاندار گیلان در بازدید سال گذشته خود از این سد اعلام کرده بود که سد پلرود تا پایان سال ۱۴۰۳ به بهره برداری می‌رسد ولی فرماندار رودسر زمان اتمام این پل را یک سال دیگر تمدید کرد! 

*اختلاف اهالی و آب منطقه ای، مانع بهره برداری از سد پلرود

با توجه به حساسیت موضوع، رئیس کل دادگستری گیلان نیز از وضعیت این سد بازدید کرد و یکی از مشکلات موجود در شهرستان رودسر را پروژه سد پلرود دانست که در این خصوص نیز موانعی همچون اختلاف بین اهالی روستا با آب منطقه‌ای وجود دارد که مانع بهره‌برداری آن شده است. 

حجت‌الاسلام صادقی نیارکی تاکید کرد که شرکت آب منطقه‌ای باید نسبت به تملک اراضی مورد نیاز اقدام قانونی را انجام داده تا مشکلات اجرایی پروژه با حفظ حقوق مالکین (مردم) برطرف شود. 

*بازرس گیلان: پیمانکاران باید سر کار حاضر شوند

سجاد ده‌ده‌جانی بازرس کل گیلان نیز ۲۱ خردادماه جاری در حاشیه بازدید از پروژه سد پلرود در شهرستان رودسر گفته بود که سد پلرود از سال ۸۹ آغاز شده و در ابتدا اعتبار ۸۹ میلیارد تومانی داشته است. 

وی با اشاره به پیشرفت حدود ۶۰ درصدی سد پلرود افزود: این پروژه باید در سال ۹۵ به بهره برداری می‌رسید ولی اکنون در سال ۱۴۰۳ هستیم و متاسفانه کار به اتمام نرسیده و برای بهره برداری نیازمند اعتبارات قابل توجهی است. 

بازرس کل گیلان با بیان اینکه بایستی اعتبارات پرداخت شده برای ساخت سد پلرود طی سال‌های گذشته را بررسی کنیم، افزود: هرگونه قصور مسؤولان مربوطه که در دوران مسئولیت خود داشته‌اند را بررسی کردیم، زیرا بایستی اقدامات لازم را به موقع انجام می‌دادند تا منجر به پرداخت مبالغ اضافه نشود. 

ده‌ده جانی با تاکید به اینکه پیمانکاران باید سر کار حاضر شوند و پروژه را تکمیل کنند، گفت: پیمانکار فقط به خاطر ۶۰ میلیارد تومان کار را متوقف کرده بود؛ این در حالی است که پروژه بسیار بزرگ بوده و اعتبارات زیادی هم دارد و لذا این موضوع را نمی‌پذیریم و نباید چنین اتفاقی می‌افتاد. 

وی تاکید کرد که اگر بازرسی استان در جریان بررسی پروژه سد پلرود، قصور و کم کاری و سهل انگاری احتمالی که منجر به تضییع اموال عمومی و وجوه شده باشد، به جرم و تخلف برخورد کند، اعمال جرم می‌شود و تا حصول نتیجه و رای مقتضی، پیگیری قانونی خواهد کرد.

*پیش‌بینی ۱۴۰ میلیارد تومان از محل تملک دارایی‌های استانی

محمد حیدری فرماندار رودسر نیز در جریان بازدید هفته گذشته رئیس کل دادگستری و بازرس کل گیلان از آخرین وضعیت سد پلرود گفته بود که مردم از شرکت آب منطقه‌ای و شرکت سپاسد انتظار دارند که به پروژه سد پلرود بیش از گذشته توجه شود، ساختمان سد پیشرفت ۸۴ درصدی دارد و شاهد درصدی از پیشرفت در مابقی پروژه‌های مرتبط با سد هستیم لذا کارگران مورد نیاز تا ۱۵ روز آینده به کار بر می‌گردند. 

وی همچنین اعلام کرد یک فقره اعتبار ۳۰ میلیارد تومانی برای این سد تخصیص یافته و ۱۴۰ میلیارد تومان دیگر را از محل تملک دارایی‌های استانی پیش بینی کردیم و موافقت نامه‌ها در آستانه مبادله بوده و با تزریق این اعتبار، بخش اعظمی از مشکل پیمانکار حل می‌شود. 

*چشم انتظاری ۱۴ ساله مردم و سرگردانی کارگران

کشاورزان و مردم منطقه بیش از یک دهه است که در انتظار بهره برداری از سد پلرود هستند ولی با تغییر چند دولت و مسوولان استانی و شهرستانی، هنوز این سد، درگیر حل مشکل به دلیل داشتن معارض و به ویژه تامین اعتبار است! 

در حال حاضر ساختمان سد ۵۶ درصد و وضعیت کل پروژه احداث سد پلرود ۸۶ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، نکته‌ای قابل تامل اینکه از زمان آغاز به کار این سد و بعد از گذشت بیش از ۱۰ سال، مردم منطقه نه تنها از وجود این سد بهره‌مند نشده‌اند بلکه مشکلاتی نیز برای آنان به وجود آمده و از سوی دیگر علی رغم تامین و تخصیص اعتبارات برای سد پلرود، احداث این سد از برنامه پیش بینی شده بیشتر شده و نیازمند تخصیص اعتبار شده است، البته این نکته را نیز باید در نظر گرفت که مسوولین استانی و شهرستانی نیز به نظر می‌رسد درخصوص حل مشکلات معارض در خصوص سد پلرود و تملک زمین توسط آب منطقه‌ای کم کاری صورت گرفته است، با این حال با توجه به حضور رئیس دادگستری و بازرس کل استان گیلان، مردم و کارگران این سد دلگرم هستند که به زودی ادامه کار آغاز شود تا در آینده نزدیک این سد به بهره برداری برسد. 

*300 کارگر چشم انتظار تحقق وعده مسؤولان

با توجه به بازدیدهای مسئولان از سد پلرود، کارگران این سد امیدوارند با وعده‌های مطمئن داده شده از سوی مسؤولان استانی با راه‌اندازی پروژه مشکلات شغلی آن‌ها بهبود یابد، این کارگران گفتند؛ مسئولان در بازدیدهاوعده کرده‌اند حداکثر تا یک ماه آینده مشکلات پروژه سد پلرود را مرتفع و کارگران دوباره بازگشت به کار می‌شوند. 

طبق اظهارت آن‌ها؛ دستکم ۳۰۰ کارگر در پروژه سد مخزنی پلرود رحیم آباد رودسر در استان گیلان مشغول کارند که در انتظار وعده مسئولان برای بازگشت به کار خود هستند. 

سد مخزنی پلرود در شهرستان رودسر یکی از طرح‌های بزرگ تامین آب گیلان است که با هدف تنظیم آب رودخانه پلرود به عنوان دومین رودخانه بزرگ استان و استفاده از آن برای تامین نیاز آبی بالغ بر ۳۳ هزار و ۵۰۰ هکتار اراضی منطقه (پلرود و شلمان رود) در حال اجرا است.

/.