وقتی آب‌نبات تبدیل به بمبی وحشتناک می‌شود!

پریسا عباسی– مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد که یک “منبع اشعه ایکس فوق درخشان” عجیب، که میلیون‌ها بار نورانی‌تر از خورشید است، قانون «حد ادینگتون» در علم فیزیک را زیر پا می‌گذارد.

اخترشناسان این قانون‌شکنان را منابع پرتو ایکس بسیار روشن(ULXs) می‌نامند و آنها تقریبا ۱۰ میلیون برابر بیشتر از خورشید انرژی از خود ساطع می‌کنند. این مقدار انرژی، یک قانون معروف فیزیک به نام حد ادینگتون را نقض می‌کند؛ این قانون تعیین می‌کند چیزی با یک اندازه معین، چقدر می‌تواند روشن باشد. دانشمندان انتظار دارند که اگر چیزی فراتر از حد ادینگتون بروند، منفجر شده و تکه تکه ‌شود. با این حال، طبق بیانیه ناسا، ULX ها “به طور منظم ۱۰۰ تا ۵۰۰ بار از این حد فراتر می‌روند و دانشمندان را متحیر کرده‌اند.”

مشاهدات جدید منتشر شده در نشریه The Astrophysical Journal از آرایه تلسکوپ طیف سنجی هسته‌ای ناساNuSTAR) )، که جهان را در پرتوهای اشعه ایکس پرانرژی می‌بیند، تأیید کرد که قطعاً یک ULX خاص به نام M82 X-2 وجود دارد که بسیار درخشان است. در تئوری‌های قبلی آمده بود که روشنایی شدید می‌تواند نوعی خطای دید باشد، اما این جسم جدید نشان می‌دهد که اینطور نیست و این ULX در واقع به نوعی محدودیت ادینگتون را زیر پا می‌گذارد.

به اعتقاد ستاره‌شناسان ULX‌ها می‌توانند سیاهچاله باشند، اما M82 X-2 جرمی است که به عنوان “ستاره نوترونی” شناخته می شود. ستاره‌های نوترونی هسته‌های باقی مانده و مرده از ستارگانی مانند خورشید هستند. یک ستاره نوترونی آنقدر متراکم است که جاذبه روی سطح آن تقریبا ۱۰۰ تریلیون بار قوی‌تر از جاذبه زمین است. این جاذبه شدید به این معنا است که هر ماده‌ای که جذب سطح این ستاره مرده شود، اثر انفجاری خواهد داشت.

بیشتر بخوانید:

• جیمزوب حلقه‌های دیده‌نشده اورانوس را به تصویر کشید

طبق گفته ناسا:« اگر یک آبنبات بر روی سطح یک ستاره نوترونی بیافتد، با انرژی برابر با هزار بمب هیدروژنی با آن برخورد خواهد کرد.»

مطالعه جدید نشان می‌دهد که M82 X-2، هر سال در حدود ۱.۵ برابر زمین ماده مصرف می‌کند، و این ماده را از یک ستاره در همسایگی خود دریافت می‌کند. زمانی که این حجم از ماده به سطح ستاره نوترونی برخورد کند، روشنایی زیادی که خارج از نمودار است را تولید می‌کند، و این همان چیز است که اخترشناسان دیده‌اند.

تیم تحقیقاتی بر این باور هستند که با توجه به شواهد موجود، باید چیزی در مورد M82 X-2 وجود داشته باشد که به آن اجازه می‌دهد تا قوانین را تغییر داده و محدودیت ادینگتون را بشکند. در حال حاضر نظر آنها این است که میدان مغناطیسی قوی ستاره نوترونی، شکل اتم‌های آن را تغییر داده و به ستاره اجازه می‌دهد حتی با روشن و روشن‌تر شدن آن، به یکدیگر بچسبند.

ماتئو باچتی، اخترفیزیکدان رصدخانه نجومی کالیاری در ایتالیا و نویسنده اصلی این مطالعه می‌گوید:«این مشاهدات به ما اجازه می‌دهند تا اثرات این میدان‌های مغناطیسی بسیار قوی که با فناوری‌های فعلی روی زمین، هرگز قادر به بازتولید آن نیستیم را ببینیم. این از زیبایی‌های نجوم است. ما واقعا نمی‌توانیم برای دریافت پاسخ‌های سریع، آزمایش‌هایی را ترتیب دهیم؛ و باید منتظر بمانیم تا کیهان رازهای خود را به ما نشان دهد.»

منبع: livescience

۵۸۵۸