به گزارش برگزیده وی با اشاره به موقعیت استان گلستان افزود: این استان با مساحت حدود ۲۰ هزار کیلومتر مربع در شمال شرقی کشور قرار دارد و به دلیل تنوع زیستی، زیستگاههای مهمی را در خود جای داده است. در سالهای اخیر، هفت منطقه شکار ممنوع و تالابهای بینالمللی تحت مدیریت و برنامهریزی قرار گرفتهاند.
مدیریت منابع آبی و چالشهای تأمین آب تالابها
خیرآبادی گفت: یکی از مهمترین مشکلات ما در این حوزه، نوسانات سطح آب تالابها و تأمین پایدار منابع آبی است. وزارت نیرو تاکنون ۴۰ کیلومتر کانال آبرسان برای تأمین آب تالابهای استان احداث کرده، اما برخی تغییرات در مسیر رودخانه اترک و سدسازیهای خراسان شمالی و رضوی تأثیراتی بر منابع آبی ما گذاشته است.
وی ادامه داد: برای حل این مشکل، لایروبی مستمر کانالهای آبرسان و همکاری بین دستگاهی ضروری است. در کنار این اقدامات، باید به نقش رودخانههای بالادست نیز توجه شود، زیرا بسیاری از این تالابها به طور مستقیم از جریانهای ورودی رودخانهها تغذیه میشوند. متأسفانه برخی پروژههای سدسازی و انحراف مسیر آب، میزان ورودی به این مناطق را کاهش داده و به همین دلیل شاهد خشک شدن تدریجی برخی تالابها هستیم.
تأثیرات گردوغبار بر منطقه
معاون محیط زیست طبیعی گلستان در ادامه اظهار داشت: مطالعات نشان دادهاند که حدود ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی استان در معرض فرسایش بادی قرار دارند و این موضوع به دلیل کاهش سطح آب تالابها تشدید شده است. در شهریور ۱۴۰۱، افزایش گردوغبار در استان بهگونهای بود که بسیاری از شهروندان با مشکلات تنفسی مواجه شدند.
وی افزود: با اقدامات حفاظتی و احیای تالابها میتوان از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد. در حال حاضر، برنامههای مختلفی در دست اجرا داریم که شامل تثبیت خاک، جلوگیری از تغییر کاربری غیرمجاز زمینها و کنترل بهرهبرداریهای غیرمجاز از منابع طبیعی است. همکاری مردم و مسئولین در اجرای این برنامهها بسیار حائز اهمیت است.
مقابله با تصرفات غیرقانونی و برنامههای حفاظتی
خیرآبادی در مورد تصرفات غیرقانونی در حریم تالابها گفت: خوشبختانه با پیگیریهای انجامشده، گزارشهای اخیر نشان میدهند که تصرفات غیرقانونی کاهش یافته و برنامههای حفاظتی در حال اجرا هستند. یکی از چالشهای مهم در حفاظت از این مناطق، بحث مالکیت زمینها و تعیین حریم اکولوژیکی است که نیاز به تعامل نزدیک با سایر دستگاههای مرتبط دارد.
وی خاطرنشان کرد: برنامه تعیین حریم اکولوژیکی تالابها بهصورت پایلوت در حال انجام است و در کنار آن، تعامل با جوامع محلی و تدوین برنامههای معیشتی جایگزین نیز در دستور کار قرار دارد. تأمین معیشت جوامع محلی بهگونهای که وابستگی به بهرهبرداری بیرویه از منابع طبیعی کاهش یابد، یکی از اصلیترین راهکارها برای جلوگیری از تخریب بیشتر تالابهاست.
توسعه گردشگری و طبیعتگردی پایدار
خیرآبادی در مورد گردشگری طبیعتمحور در منطقه گفت: تالابهای استان گلستان، بهویژه آلماگل، آجیگل و آلاداغ، ظرفیت بالایی برای جذب گردشگران دارند. ما به دنبال ایجاد فرصتهای گردشگری پایدار هستیم که علاوه بر حفظ محیطزیست، به اقتصاد محلی نیز کمک کند.
وی در ادامه افزود: یکی از اقدامات انجام شده در این راستا، ایجاد مسیرهای مشخص برای بازدیدکنندگان و پرندهنگرهاست که باعث کاهش اثرات مخرب بر اکوسیستم میشود. همچنین، در حال برنامهریزی برای برگزاری رویدادهای آموزشی و فرهنگی در این مناطق هستیم تا آگاهی عمومی درباره اهمیت حفاظت از تالابها افزایش یابد.
نقش مردم و سازمانهای محلی در حفاظت از تالابها
وی تصریح کرد: جوامع محلی نقش اساسی در حفاظت از محیطزیست دارند. بدون مشارکت و همراهی مردم، هیچ برنامه حفاظتی به نتیجه مطلوب نخواهد رسید. ما تلاش کردهایم تا از طریق آموزش و برنامههای ترویجی، جوامع محلی را به اهمیت تالابها و ضرورت حفظ آنها آگاه کنیم.
وی در پایان تأکید کرد: تالابهای استان گلستان نهتنها از نظر زیستمحیطی، بلکه از نظر اقتصادی و سلامت عمومی نیز حائز اهمیت هستند. اجرای برنامههای حفاظتی و همکاریهای بینبخشی میتواند آیندهای پایدار برای این مناطق رقم بزند.
وی افزود: در کنار تلاشهای دولت و سازمانهای محیط زیستی، مشارکت عمومی نیز نقش کلیدی در حفظ این اکوسیستمهای ارزشمند دارد. با حمایت مستمر از این مناطق و ایجاد بسترهای مناسب برای گردشگری پایدار، میتوان به توسعهای متوازن و پایدار در استان گلستان دست یافت.
