به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برگزیده های ایران، از آنجایی که کنترل و نظارت اماکن عمومی واحدهای صنفی و شرکت‌های خصوصی در راستای ایجاد نظم و امنیت جامعه و همچنین پیشگیری از جرائم و تخلفات صنفی و آشنائی آنان با حقوق شهروندی از اهمیت و ویژگی های خاصی برخوردار است، نظارت بر اماکن عمومی برابر قانون بر عهده “فراجا” گذاشته شده است.
پلیس نیز بر مبنای قانون برای انجام وظیفه مذکور “اداره نظارت بر اماکن عمومی” را که یکی از مجموعه های پلیس اطلاعات و امنیت عمومی فراجا است را در ساختار خود پیش‌بینی کرده است که وظیفه نظارت و بازرسی و کنترل بر اماکن عمومی را برابر قوانین و مقررات بر عهده می‌گیرد.
به منظور آشنایی بیشتر با این پلیس به سراغ سردار علی نوروزی؛ رئیس پلیس نظارت بر اماکن عمومی فراجا رفتیم و با این مقام انتظامی به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه مشروح این مصاحبه را می‌خوانید:
برگزیده های ایران: پلیس اماکن از چه زمانی ایجاد شده است؟
پلیس نظارت بر اماکن از زمان پیدایش پلیس در کشور تشکیل شد و در قالب‌های مختلف فعالیت می‌کرده است؛ این پلیس برابر ماده ۴ قانون فراجا بند ۱۴ بر تمامی امکنه‌های عمومی نظارت دارد.
برگزیده های ایران: وظیفه اصلی پلیس نظارت بر اماکن عمومی به صورت مشخص چسیت؟
همان طور که از اسم پلیس نظارت بر اماکن عمومی مشخص است، این پلیس بر تمامی امکنه‌هایی که عمومی محسوب می‌شوند همانند هتل‌ها، واحدهای صنفی، تالارها، خانه مسافر، سالن اجتماعات، سالن همایش، مراکز تولیدی و .. (چه خصوصی و چه عمومی) نظارت دارد.
برگزیده های ایران: پلیس اماکن بر چه واحدهایی نظارت دارد؟
در واقع پلیس نظارت بر اماکن عمومی وظیفه “آشکار‌سازی” دارد؛ گرچه قانون وظیفه شناسایی واحدهای صنفی یا هر کسب و کار غیرمجاز دیگر را بر عهده “تشکل‌های صنفی” گذاشته است اما پلیس نظارت بر اماکن عمومی بر اساس وظایفی که دارد بر تمامی کسب و کارها این نظارت را انجام می‌دهد.
برگزیده های ایران: نظارت پلیس بر واحدها به چه صورت است؟
پلیس بر اساس ضوابط دو نوع نظارت “پیشین” و “پسین” دارد؛ نظارت پیشین مربوط به صنوفی است که تاییده‌های لازم را برای کسب و کارشان گرفته‌اند و نظارت پسین مربوط به تمامی کسب و کارها می‌شود.
برگزیده های ایران: آیا پلیس اماکن بر کسب‌وکارهای مجازی هم نظارت می‌کند؟
بله؛ نظارت پلیس اماکن در فضای مجازی دو نوع است؛ یک نظارت بر کسب و کارهای اینترنتی و دو نظارت بر تبلیغات کسب و کارها در فضای مجازی؛ برخی از کسب و کارها هستند که به صورت حقیقی در حال فعالیت هستند و مجوز دارند و از فضای مجازی برای تبلیغات محصولاتشان استفاده می‌کنند که پلیس در اینجا جدا از نظارت محل کسب به تبلیغات‌های فضای مجازی این کسب و کارها هم نظارت دارد.
همچنین برخی از کسب و کارها ذاتاً مجازی و اینترنتی هستند که پلیس اماکن در اینجا هم به خود این کسب و کارها و محصولاتی که به فروش می‌رسانند، نظارت دارد.
برگزیده های ایران: آیا پلیس اماکن به محصولی که در مغازه‌ها هم به فروش می‌رسد نظارتی دارد؟
بله؛ قانونگذار در بحث نظارت بر واحدهای فعال صنفی که به مردم خدمات می‌دهند مشخص شده کرده است که پلیس بر اساس این قانون باید بر محصولات این مغازه‌ها نظارت کند.
برگزیده های ایران: پس چرا در برخی از مغازه‌ها شاهد فروش “پوشاک نامتعارف” و خلاف عرف جامعه هستیم؟
در رابطه با پوشاک چند مشکل اساسی وجود دارد که البته بارها هم اعلام کردیم تا افرادی که متولیان امر هستند این موضوع را پیگیری کنند؛ متولیان پوشاک در ایران متعدد است و گفتمان واحد در این زمینه وجود ندارد.
به عنوان مثال برای پوشاک یک تشکل بزرگ مثل اتحادیه پوشاک وجود دارد و قانون برای این اتحادیه یک وظایفی تعیین کرده است اما مشاهده می‌کنیم که در کنار این اتحادیه، یک انجمن دیگر به اسم تولیدکنندگان، یک انجمن صادرکنندگان، یک اتحادیه کش‌بافان و … که در مجموع ۷ تشکل یا کانون می‌شود هم فعال هستند و در این حوزه صاحب نظرند.
در نتیجه وقتی بازیگران متعدد می‌شود یک گفتمان واحد برای نظارت بر این لباس وجود ندارد و چندگانگی به وجود می‌آید! برخی از فعالان در این صنف هم با استفاده از همین خلاها، تولیداتی را انجام می‌دهند که در کف بازار مشاهده می‌کنیم.
برگزیده های ایران: چرا پوشاک و لباس‌های نامتعارف در مغازه‌ها را پلیس جمع‌آوری نمی‌کند؟
پلیس نظارت بر اماکن عمومی مسوولیت دارد کالایی که قاچاق، غیراستاندارد و نامتعارف است را جمع آوری کند اما باز در قانونی می‌بینم که قانونگذار گفته است در صورت مشاهده توزیع لباس‌های نامتعارف در مغازه ها یا حتی اصلاح ویترین‌ها پلیس به عنوان پشتیبان عمل کند.
یعنی در ابتدا صنف و اتحادیه مربوطه باید به آن واحد صنفی متخلف تذکر دهند و از او بخواهند تا طبق قانون عمل کند. اگر مغازه به اخطار صنف مربوطه تمکین نکرد در آنجا صنف به پلیس موضوع را اطلاع داده و از پلیس می‌خواهد تا به موضوع ورود کند!
یعنی پلیس نظارت بر اماکن عمومی طبق قانونی نمی‌تواند مستقیم و یکباره با صنوف متخلف برخورد کند مگر آنکه آن تخلف “دربرگیری بسیاری داشته باشد” و نیاز باشد تا پلیس به صورت مستقیم به آن ورود کند؛ در واقع پلیس اماکن سرریز کوتاهی دستگاه‌ها و تشکل‌ها را باید جواب دهد.
برگزیده های ایران: آیا پلیس اماکن بر تبلیغات اصناف هم نظارت دارد؟
بله؛ تمامی تبلیغات اصناف چه در فضای مجازی و چه در فضای حقیقی رصد می‌شود؛ به عنوان مثال یک شرکت تبلیغات زیرزمینی شناسایی شده است که تبلیغات نامتعارف برای برخی از صنوف تولید کرده است که پلیس آنها را شناسایی و با آنها برخورد لازم را انجام داده است.
/