غزال زیاری: وقتی در شهربازی سوار بر یک وسیله بازی شدهاید و میچرخید، این چرخش را حس میکنید و به سمت بیرون کشیده میشوید و تنها کاری که میتوانید انجام دهید این است که صبوری کنید. نکته جالب توجه اینجاست که سیاره ما با سرعت به مراتب بیشتری در حال چرخیدن به دور خورشید است؛ پس چرا ما چرخش کره زمین را حس نمیکنیم؟
این موضوع دو دلیل اصلی دارد: یکی از آنها این است که چرخش کره زمین نرم و روان است. استفانی دپ، ستارهشناس و استراتژیست محتوا در رصدخانه Vera C.Rubin شیلی در این باره گفته:« اگر در ماشین باشید و با سرعت ثابتی در بزرگراه حرکت کنید، کافی است چشمانتان را ببندید و سر و صدای جاده را نادیده بگیرید. در این شرایط حس میکنید که در حالت سکون هستید. اگر راننده ماشین دائما گاز و ترمز بگیرد، متوجه میشوید که در حال حرکت هستید؛ ولی اگر ماشین با سرعت ثابتی حرکت کند، شما احساس بیحرکتی خواهید کرد.»
نیوتن و گالیله هم تائید میکنند!
گرگ گبور، استاد فیزیک و علوم نوری در دانشگاه کارولینای شمالی دراین باره می گوید:« ما میدانیم که چیزی به نام حرکت مطلق وجود ندارد و تنها چیزی که اهمیت دارد، حرکت نسبی است. افرادی مثل نیوتن و گالیله به این موضوع اشاره کردهاند. گالیله آزمایش معروفی دارد که در آن به تجربه حضور در یک کشتی اشاره میکند. یک کشتی را تصور کنید که در آب آرام در حرکت است و کشتی دیگری که در اسکله لنگر انداخته است. طبق قوانین فیزیک، شما هیچ تفاوتی را در این دو کشتی احساس نخواهید کرد.»
دقیقا مثل قرار گرفتن در ماشین یا کشتی، همه چیز برروی کره زمین هم با ما حرکت میکنند. اگر شما در اتوبان، شیشه ماشین را پائین بکشید، حجم زیادی باد به صورت شما برخورد خواهد کرد و میلیونها مولکول هوا وارد ماشین میشوند. اما در داخل ماشین، با شیشههای بالا، هوا با شما حرکت میکند و شما باد را حس نمیکنید.
اتمسفر کره زمین هم با سرعت خود ما و زمین، در حال حرکت است؛ در نتیجه نسبت به ما ثابت است.
دلیل دیگری که ما چرخش زمین را حس نمیکنیم، جاذبه است. دپ در این باره میگوید:« نیروی گرانشی که ما را برروی زمین نگاه میدارد، خیلی خیلی قویتر از نیرویی است که ما را به سمت بیرون به پرواز در میآورد.»
حس بیرون کشیده شدن از یک وسیله شهربازی یا ماشینی که به دور خود میچرخد، شتاب مرکزگرا نامیده میشود. گبور دراین باره ادامه داد:« این حس، اینرسی است. بدن شما میخواهد به حرکت در مسیر مستقیم خود ادامه دهد؛ ولی اگر در داخل ماشین باشید، ماشین سعی میکند تا شما را در یک دایره بکشد.»
چرخش زمین همه چیز را به همان روش به بیرون میکشد؛ اما نیرویی که همه چیز را به زمین چسبیده نگه میدارد، بر این کشش غلبه میکند. گبور دراین باره گفت:« شتاب گرانش حدود ۹.۸ متربر مجذور ثانیه برروی سطح زمین است و کاهش آن به دلیل چرخش زمین در خط استوا، جایی که اشیا سریعترین سرعت را دارند که حدود ۰.۰۳ متر برمجذور ثانیه است که قابل اندازهگیری است؛ اما در مقایسه با آنچه ما از خود گرانش احساس میکنیم، بسیار کوچک است. بنابراین ما آن را حس نمیکنیم.»
منبع: livescience
۲۲۷۲۲۷
