به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری برگزیده های ایران، مطابق ماده ۷۹ قانون کار، «به‌کار گماردن افراد کمتر از ۱۵ سال تمام (پسر و دختر) ممنوع است. کارفرمایانی که افراد کمتر از ۱۵ سال را به کار بگمارند، مستوجب مجازات خواهند بود، ضمناً باید کودکان را به کاری گماشت که برای او زیان‌آور نباشد، البته طبق ماده ۱۸۸ قانون کار، «کارگران کارگاه‌های خانوادگی که انجام کار آنها منحصراً توسط صاحب کار، همسر و خویشاوندان نسبی درجه‌یک انجام می‌شود، مشمول مقررات قانون کار نمی‌باشد.»
در ماده بعدی این قانون هم آمده است: «کارگری را که بین ۱۵ تا ۱۸ سال سن دارد، کارگر نوجوان می‌نامد»، البته تأکید هم می‌شود که «چنین کارگری در بدو استخدام باید از سوی سازمان تأمین اجتماعی مورد آزمایش‌های پزشکی قرار گیرد.»، همچنین در ماده ۸۲ قانون کار، ساعات کار روزانه کارگر نوجوان را نیم ساعت کمتر از ساعت کار معمولی کارگران تعیین می‌کند و ترتیب استفاده از این امتیاز را موکول به توافق کارگر و کارفرما می‌سازد.
در ماده ۸۳ قانون کار به‌تأکید آمده است: «ارجاع هر نوع کار اضافی و انجام کار در شب و نیز ارجاع کارهای سخت و زیان‌آور و خطرناک و حمل بار با دست بیش از حد مجاز، استفاده از وسایل مکانیکی، برای کارگر نوجوان ممنوع است.»، و در نهایت ماده ۸۴ قانون کار یادآور می‌شود: «در ارتباط با مشاغل و کارهایی ک ه به‌علت ماهیت آن و یا شرایطی که کار در آن انجام می‌شود برای سلامتی یا اخلاق کارآموزان و نوجوانان زیان‌آور است، حداقل سن کار ۱۸سال تمام خواهد بود [نه ۱۵سال]، تشخیص این امر با وزارت کار و امور اجتماعی است.
البته با این که مواد ۸۲ تا ۸۴ قانون کار ، شرایطی برای کار کودکان قائل شده است که از آن جمله منع اضافه‌کاری، انجام کارهای سخت و زیان‌بار و شبانه است، اما بر اساس ماده ۱۸۸ قانون کار، کار کودکان در کارهای خانگی و به‌موجب ماده ۱۹۶، کار آنها در کارگاه‌های کوچک زیر ۱۰ نفر ممنوعیت ندارد، بنابراین قانون کار با استثنا کردن کودکان شاغل در کارگاه‌های کوچک و خانگی از اصل ماده ۷۹ و مواد ۸۲ و ۸۳ و ۸۴ قانون کار که اشتغال به کار کودکان زیر ۱۵ سال را منع کرده، زمینه استثمار کودکان را فراهم کرده است. از طرف دیگر همان طور که ماده ۸۴ به مشاغلی که برای سلامت، اخلاق کارآموزان و نوجوانان اشاره کرده، به این معنی است که اگر زمینه زیان‌باری برای کار کودکان و نوجوانان مرتفع شود، کارفرما می‌تواند از کار کودکان استفاده کند، در نتیجه این ماده هم زمینه استثمار کودکان را فراهم خواهد کرد.
* اعلام آمادگی برای شناسایی کارگاه‌های غیرقانونی کودکان کار
مدیرکل دفتر امور آسیب‌های اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از آمادگی ادارات کار استان‌ها برای شناسایی کارگاه‌های غیرقانونی کودکان کار خبر داد.
هادی بهداد, مدیرکل دفتر امور آسیب‌های اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: کودکان کار به دو دسته آشکار و پنهان تقسیم می‌شوند؛ یک دسته کودکان کار خیابان که در سطح شهرها دیده می‌شوند و دسته دیگر کودکانی که در بنگاه‌های غیرقانونی و زیرزمین‌ها مشغول به کار هستند، که این دسته گاهی به فراموشی سپرده می‌شود و برنامه‌ریزی برای حل بحران‌های این بخش معمولاً به تعویق می‌افتد.
وی افزود: مردم نقش مهمی در شناسایی بنگاه‌ها و کارگاه‌های غیرقانونی دارند، مردم می‌توانند پس از شناسایی، بنگاه متخلف را به ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان‌ها معرفی کنند.
مدیرکل دفتر امور آسیب‌های اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی خاطرنشان کرد: ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی در تمام استان‌های کشور آمادگی همکاری با سازمان‌های مردم‌نهاد در زمینه شناسایی و برخورد با متخلفان حوزه کار کودک را دارند.
بهداد گفت: مدیران و دست‌اندرکاران و حامیان حوزه کودک لازم است به‌منظور کنترل و پیشگیری از کار کودک، به‌منظور شناسایی وضعیت بنگاه‌های کار پنهان، انواع مشاغل این حوزه و همچنین شناسایی اصناف و کارگاه‌های فعال در این بخش از هیچ کوششی دریغ نکنند.
/+