به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری برگزیده های ایران، بررسی آمارهای نشر در دولت سیزدهم یعنی از شهریور ماه ۱۴۰۰ که محمدمهدی اسماعیلی به عنوان وزیر ارشاد دولت سیزدهم وارد ساختمان بهارستان شد تا امروز، نشان می‌دهد که در دولت سیزدهم ۳۲۳ هزار و ۵۱۳ عنوان کتاب منتشر شده است که از این میان ۲۳۳ هزار و ۹۹ عنوان تالیفی و ۹۰ هزار و ۴۱۴ عنوان ترجمه بوده‌اند.
ناشران تهرانی ۲۲۶ هزار و ۲۰۳ عنوان کتاب و ناشران شهرستانی ۹۷ هزار و ۳۱۰ عنوان کتاب منتشر کرده‌اند. ۱۹۸ هزار و ۹۰ عنوان کتاب منتشره چاپ اول و ۱۲۵ هزار و ۴۲۳ عنوان کتاب تجدید چاپ بوده‌اند.
شمارگان ۱۰۰۱ نسخه‌ای کتاب در دولت سیزدهم
در دولت سیزدهم ( از شهریور ماه ۱۴۰۰ تا امروز) هم‌چنین ۳۲۴ میلیون و ۳۹ هزار و ۷۲۵ نسخه کتاب منتشر شده است و میانگین شمارگان کتاب به هزار و یک نسخه رسیده است. میانگین شمارگان کتاب در شهریور ماه دولت سیزدهم زمام امور را به دست گرفت، هزار و ۳۲ نسخه بوده است.
رشد ۱۵۹ درصدی قیمت کتاب
ارزش ریالی کتاب‌های منتشر شده در این سه سال ۳۰۶ میلیارد و ۱۱۲ میلیون و ۷۶ هزار و ۶۴۰ ریال بوده است و میانگین قیمت کتاب نیز ۹۴ هزار تومان بوده است. البته میانگین قیمت کتاب در شهریور ماه ۱۴۰۰، ۶۲ هزار تومان و در تیرماه جاری به ۱۶۳ هزار تومان رسیده است. به عبارت دیگر قیمت کتاب از ابتدای دولت سیزدهم تا امروز ۱۵۹ درصد رشد داشته است.
کودک و نوجوان در صدر انتشار کتاب
در میان رده‌های دیویی نشر، در ۳ سال دولت شهید رئیسی حوزه کودک و نوجوان بیشترین عناوین منتشره را با ۶۱ هزار و ۶۶۰ عنوان به خود اختصاص داده است، از میان ۶۱ هزار و ۶۶۰ عنوان کتاب منتشره در این بخش، ۳۷ هزار و ۴۸۵ عنوان تالیفی و ۲۴ هزار و ۱۷۵ عنوان ترجمه بوده‌اند. ناشران تهرانی ۴۵ هزار و ۲۱۹ عنوان و ناشران شهرستانی ۱۶ هزار و ۴۴۱ عنوان کتاب منتشر کرده‌اند.
۲۶ هزار و ۶۷۵ عنوان کتاب چاپ اول و ۳۴ هزار و ۹۸۵ عنوان کتاب نیز تجدید چاپ بوده است. رشد تجدید چاپی‌ها در کنار بازار گرم کتاب‌های ترجمه یکی از آسیب‌های نشر کودک و نوجوان در یک دهه اخیر است که در سال‌های اخیر نیز به خوبی در آمارهای نشر هویداست و شرایط اقتصادی این روزهای نشر نیز آن را تشدید کرده است. پیش‌بینی‌هایی برای رهایی از این موضوع در سال آخر فعالیت دولت انجام شد مانند راه‌اندازی جایزه کتاب کودک و نوجوان که البته هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.
در حوزه کودک و نوجوان در دولت سیزدهم ۱۰۵ میلیون و ۲۰۴ هزار و ۴۸۵ نسخه کتاب در حوزه کودک و نوجوان منتشر شده است. میانگین شمارگان در این حوزه نیز ۱۷۰۰ نسخه بوده است.
اما ارزش ریالی کتاب‌های منتشر شده در این حوزه ۵۹ میلیارد و ۲۹۳ میلیون و ۴۶۰ هزار و ۲۷۱ ریال بوده است و میانگین قیمت کتاب نیز به ۵۶ هزار تومان رسیده است، این در حالی است که در شهریور ماه ۱۴۰۰ که دولت سیزدهم زمام امور را به دست گرفت، قیمت کتاب در این حوزه ۳۳ هزار تومان بوده است. امروز نیز یعنی در تیرماه ۱۴۰۳ میانگین قیمت کتاب کودک به ۱۱۳ هزار تومان رسیده است.
به نظر می‌رسد افزایش یا کاهش قیمت کتاب، در سال‌های اخیر حداقل در دو دهه اخیر پدیده‌ای نبوده که دولت‌ها بتوانند آن را کنترل کرده یا تغییری در آن ایجاد کنند، چرا که ورود دولت شهید رئیسی به موضوع کاغذ و کنترل بازار کاغذ و ایجاد ثبات نسبی در قیمت کاغذ هم نتوانسته مانعی برای رشد تصاعدی قیمت کتاب در سال‌های اخیر باشد.
حوزه ادبیات نیز با ۵۶ هزار و ۶۳ در رده بعدی پرعناوین‌ترین گروه‌های نشر قرار دارد، از میان ۵۶ هزار عنوان کتاب منتشره در رده ادبیات، ۳۹ هزار و ۲۲۸ عنوان تالیفی و ۱۶ هزار و ۸۳۵ عنوان ترجمه بوده است، ۳۶ هزار و ۶۵۲ عنوان چاپ اول و ۱۹ هزار و ۴۱۱ عنوان نیز تجدید چاپ بوده‌اند.
میانگین شمارگان کتاب‌های ادبیات، ۹۱۳ عنوان و میانگین قیمت نیز ۸۸ هزار و ۵۰۰ عنوان بوده است.در حوزه ادبیات میانگین قیمت در شهریور ماه ۱۴۰۰، ۵۴ هزار تومان بوده است و امروز در تیرماه ۱۴۰۳ به ۱۱۹ هزار تومان رسیده است.
میانگین شمارگان کتاب در حوزه ادبیات در شهریور ماه ۱۴۰۰، ۷۸۵ نسخه بوده که امروز به ۴۶۵ نسخه کاهش داشته است.
مقایسه آمارهای نشر در دولت سیزدهم با دولت دوازدهم به دلیل پایان زودهنگام دولت سیزدهم نمی‌تواند مقایسه‌ای منصفانه باشد، بنابراین در این گزارش تلاش کردیم تا کمتر به مقایسه پرداخته و تنها مقایسه‌ای بین آغاز دولت و پایان فعالیت آن داشته باشیم.
/