به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری برگزیده های ایران ، “کلینیک حیات وحش پارک پردیسان” تخصصی‌ترین مرکز بازپروری حیوانات در کشور است که درمان و بازپروری انواع گونه‌های شاخص حیات وحش در این مرکز صورت می‌گیرد.
این کلینیک که زیر نظر سازمان حفاظت محیط زیست فعالیت می‌کند، درحال حاضر پذیرای گونه‌هایی ازجمله خرس سیاه بلوچی، آهو، کل، گرگ، شاهین، بالابان، شاه بوف، گربه ماهی‌گیر و… است و با تخصیص بودجه برای توسعه و مرمت این کلینیک در دوره ریاست جدید سازمان، این مرکز توانایی نگهداری و تیمار از سایر گونه‌های حیات وحش را نیز دارد.
در بازدیدی که روز گذشته از این مرکز داشتیم، توسعه امکانات اتاق جراحی، تجهیزات رادیولوژی و رادیوگرافی، ساماندهی محل نگهداری حیوانات و استفاده از تیمارگران و دامپزشکان با تجربه به چشم می‌آمد. به گفته دکتر محمود مرعشی؛ دامپزشک کلینیک حیات وحش، تیمارگرانی که در این مرکز مشغول به فعالیت هستند بیش از ۲۰ سال تجربه کار با حیوانات مختلف را دارند.
به محض وارد شدن به کلینیک، فضایی که مربوط به نگهداری “۲ توله خرس سیاه بلوچی” است، بیش از همه به چشم می‌آید؛ جایی که “نیما” و “نیکا” ۴ ماهه مشغول بازگوشی هستند. این خواهر و برادر بیش از یک ماه پیش در شهرستان گناباد و زمانی که قاچاقچیان قصد خروج آنها از کشور را داشته‌اند، توسط پلیس کشف شده‌اند. به گفته دکتر بابک باستانی؛ مدیر کلینیک حیات وحش، نیما و نیکا در ابتدا شرایط خوبی نداشتند و به دلیل عفونت در لسه و دندان‌ها حتی هنگام غذا خوردن نیز با مشکل مواجه می‌شدند اما اکنون مسیر بهبودی آنها به خوبی طی شده و شرایط مناسبی دارند.
نکته جالب درخصوص توله خرس‌ها حس برادرانه نیما به خواهرش است؛ به گفته محمدعلی باقری؛ تیمارگر مرکز، زمانی که کسی بخواهد به توله مادر نزدیک شود، خرس برادر که گمان برده کسی می‌خواهد برای خواهرش مشکل ایجاد کرده به سمت او رفته و سعی می‌کند از خواهرش دفاع کند. این ارتباط خواهر و برادری میان نیما و نیکا با وجود اینکه تنها ۴ ماه دارند و به سبب جدا شدن از مادر بسیاری از رفتارها را نیاموخته‌اند، شگفت‌انگیز است!
رفتار جالب دیگر زمانی بود که تیمارگر برای غذا دادن به توله‌ها وارد قفس شد و نیکا بلافاصله برای گرفتن غذا روی ۲ پا ایستاد و از پای تیمارگر آویزان شد! در حالی که نیما گوشه‌ای نشسته و منتظر بود تا برایش غذا بیاورند. علت این تفاوت رفتار را از دکتر مرعشی جویا شدیم و وی پاسخ داد: این رفتار به این دلیل است که اصطلاحاً توله نر(نیما) تلاش برای گرفتن غذا را کسر شأن خود می‌داند در صورتی که این رفتار در توله ماده دیده نمی‌شود.
مرعشی با بیان اینکه خرس سیاه بلوچی از نظر درجه حفاظتی مانند یوزپلنگ است، گفت: جمعیت این گونه در کشور ما به شدت کاهش یافته که یکی از دلایل این اتفاق قاچاق توله خرس‌ها توسط سودجویان است. متأسفانه این افراد برای گرفتن توله‌ها از مادر، خرس مادر را می‌کشند.
نیما و نیکا تنها خرس‌های بلوچی ساکن پردیسان نبودند و لالین نیز که اکنون یک سال و چهار ماه دارد، در محدوده نگهداری خود بود و شرایط خیلی خوبی داشت.
در قسمتی دیگر یک توله “آهوی ایرانی” را دیدیم که یکی از دست‌های خود را از دست داده بود؛ مرعشی در این خصوص توضیح داد که فردی ناآگاه توله آهو را در خانه نگهداری کرده و دست آهو زمانی که روی سرامیک بوده، شکسته است و به این دلیل که استخوان‌های آهو نازک‌تر از آن است که پاسخ مثتبی به گچ گرفتن بدهد، چاره‌ای ندارد جز اینکه با یک دست زندگی کند.
در قسمتی از کلینیک یک توله “کل” و یک توله “روباه” را مشاهده کردیم که به گفته دکتر باستانی هر دو توسط افراد ناآگاه از طبیعت جدا شده بودند. دکتر باستانی در این مورد هشدار داد که عده‌ای به گمان اینکه مادر توله او را رها کرده توله حیات وحش را برداشته و گمان می‌کنند که در حق آن لطف کرده‌اند در صورتی که این کار به معنای حذف آن گونه از طبیعت است.
دکتر مرعشی نیز ضمن انتقاد از این رفتار خطاب به طبیعت‌گردان و محلیان گفت: بهترین کاری که می‌توان در حق نوزاد حیات وحش کرد این است که به آنها نزدیک نشویم.
قفس دیگر مربوط به نگهداری “میمون رزوس” بود که حالت پرخاشگرانه میمون از همان درون قفس نیز مشخص بود. دکترمرعشی نگهداری این گونه به عنوان حیوان خانگی را اشتباه‌ترین کار دانست و گفت: زمان نوزادیِ میمون رزوس، این گونه را به عنوان حیوان خانگی انتخاب می‌کنند اما زمانی که بزرگ‌تر شده و رفتار پرخاشگرانه آن را می‌بینند یا به ما تحویل می‌دهند و یا متأسفانه آن را در طبیعت رها می‌کنند.
وی بیان کرد: این حیوان بیشترین بیماری‌های مشترک با انسان را دارد و نگهداری آن کاملاً اشتباه است. اگر هم در طبیعت رها شود تبدیل به گونه مهاجم کشور ما شده و می‌تواند نسل بسیاری از گونه‌ها به ویژه پرندگان را منقرض کند. رهاسازی این حیوان در سایر کشورهای همسایه نیز مشکل‌ساز شده و طبیعت پاکستان و عربستان را نابود کرده است.
گونه‌های مختلفی از پرندگان نیز مهمان کلینیک حیات وحش بودند که در این میان پرنده شکاری “بالابان” توجهات را به خود جلب می‌کرد. تله‌گذاری برای گیر انداختن این پرنده و قاچاق آن به کشورهای جنوب خلیج فارس به ویژه امارات ازجمله دلایلی است که جمعیت بالابان را به شدت تهدید می‌کند.
در لحظات پایانی این بازدید، یکی از محیط‌بانان استان تهران یک “شاه بوف” را به مرکز تحویل داد و بلافاصله بعد از تحویل شاه بوف تزریق داروها و مراحل درمان آن آغاز شد.
نوزاد حیات وحش را به هیچ وجه لمس نکنید!
پس از گفت‌وگو با دامپزشکان این مرکز، به این نتیجه رسیدیم که برداشتن و جداسازی نوزاد حیات وحش از طبیعت، انتخاب گونه‌های نامناسب جهت نگهداری در خانه و سودجویی و نگاه منفعت‌طلبانه قاچاقجیان به حیات وحش کشور ازجمله مهم‌ترین مواردی است که سبب آسیب به حیوانات این مرکز شده است؛ آسیب‌هایی که در برخی موارد علیرغم همه تلاش‌ها قابل جبران نیستند و نهایتاً منجر به تلف شدن حیوانات خواهند شد.
/