به گزارش برگزیده، هیچ‌کس نمی‌دانست کد ۱۹ یعنی چه، طبق معمول از شبکه‌های اجتماعی شروع شد. عکسی از نتیجه آزمون یک داوطلب در فضای مجازی منتشر شد که برای دبیری فیزیک پذیرفته شده در حالی که درصد درس فیزیک را منفی زده است.
ردپای ماجرای این قبولی جنجال‌برانگیز به همین کد ۱۹ برمی‌گردد. آزمون استخدامی آموزش و پرورش از مراحل مختلفی مانند آزمون کتبی، ارزیابی تکمیلی (سه مرحله ارزیابی عمومی، تخصصی و گزینش عقیدتی و سیاسی) تشکیل شده است. کد ۱۹ بدان معنااست که فرد از نظر علمی صلاحیت لازمه را برای استخدام در آموزش و پرورش دارد، اما در فرآیند گزینش نمره قبولی را به او نداده‌اند. چند مورد از مهم‌ترین موارد مربوط به علت درج کد ۱۹ در کارنامه عبارتند از: تتو و آرایش نامناسب، پوشش نامتعارف، عدم مشارکت در مراسم مذهبی و نماز جمعه، عدم حضور در مناسبات سیاسی و ملی (انتخابات و تظاهرات).
در همین راستا محمدرضا نیک‌نژاد، کارشناس آموزش و معلم بازنشسته، در گفت‌وگو با برگزیده میگوید: «رد صلاحیت داوطلبان آزمون استخدامی آموزش و پرورش، تحت تأثیر کد ۱۹، آدم را یاد گزینش‌های دهه‌های قبل می‌اندازد که با سختگیریهای بیش از حد، منجر به سلب انگیزه متقاضیان می‌شد. گزینش در این قبیل آزمون‌ها جزو بدیهیات است و اتفاقاً لازم است اما باید عقلانیت و اعتدال در آن رعایت شود؛ زیرا فردی که تمایل به خدمت در این زمینه دارد، باید از حداقل‌های اخلاقی، رفتاری، پوششی برخوردار بوده و مطابق با ایده‌آل اجتماعی باشد.»
او ادامه می‌دهد: «از دولت آقای رفسنجانی به بعد، با وجود اینکه سختگیری‌ها پا بر جا بود، اما از شدت آن کاسته شد و دولت‌ها در برخورد با معلمان صنفی و معترض و حتی در مواجهه با دانش‌آموزانی که نگاه و پوشش متفاوتی داشتند، رویکردی معقولانه‌تر و پذیرفتنی‌تر داشتند. ولی امروزه کد ۱۹ دارد به مثابه همان گزینش‌های سخت سال‌های دور عمل می‌کند؛ که البته این کار از دولت سیزدهم قابل انتظار بود. دولتی که در گستره‌های مختلف در آموزش‌وپرورش فشار وارد کرد و معلمان صنفی را با انواع و اقسام روش‌ها، از اخراج گرفته تا کسر رتبه یا حذف رتبه‌بندی، تحت فشار قرار داد.»
این کارشناس آموزش بر این باور است که اجرای کد ۱۹ در یکی دو سال گذشته و رد صلاحیت داوطلبانی که ذیل آن قرار گرفته‌اند، یادآور گزینش‌های سفت‌وسخت سال‌های قبل است. او اضافه می‌کند: «البته اگر این مورد را کنار دیگر رفتارها و سختگیریهای دولت سیزدهم بگذارید، دیگر جای تعجب نخواهد ماند؛ چرا که شما در برخورد با معلمان ما در هیچ دولتی پس از انقلاب -صرف‌نظر از دهه شصت- به اندازه دولت قبل چنین سختگیری‌هایی را نمی‌بینید.»
او ادامه می‌دهد: «این طبیعتاً یک روند اشتباه است. مسئولان در این گزینش‌ها معلم را به‌لحاظ سیاسی و اعتقادی پایش می‌کنند، اما ابعاد روحی-روانی و آمادگی فردی را مدنظر قرار نمی‌دهند و به اینکه انگیزه افراد از انتخاب این رشته و شغل چه بوده و آیا واقعاً شایستگی معلم‌شدن را به‌لحاظ سلامت روان دارند یا نه، بی‌توجه هستند.»
پاسخ آموزش و پرورش
برخی افراد به‌ویژه چهره‌های سیاسی همچون عبدالرضا داوری در شبکه اجتماعی ایکس/توییتر از اخراج ۸ هزار دانشجومعلم به دلیل عکس پروفایل و دریافت مبلغ ۶۰۰ میلیون تومان جریمه از هر فرد را مطرح کرده‌اند.
در همین ارتباط اسفندیار چهاربند؛ مدیرکل اسبق آموزش و پرورش شهر تهران و رئیس مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش در یادداشتی ضمن نقد این ادعاها نوشت:
براساس اطلاع موثق از کم‌وکیف عملکرد گزینش در ارزیابی صلاحیت اخلاقی و سیاسی دانشجومعلمان و همچنین گزینش پذیرفته‌شدگان علمی آزمون پذیرش معلمان و مربیان پرورشی باید بگویم:
نخست؛ آمار و ارقام مشمولان ماده ۱۹ “رد شدگان در گزینش” فاقد اعتبار است.
دوم؛ بخش قابل‌توجهی از آمار واقعی مشمولان ماده ۱۹ منطبق بر قانون گزینش است و اگر ایرادی است به مصادیق قانون است نه عملکرد هیئت عالی گزینش.
سوم؛ بخش عمده‌ای از اعتراض‌ها مربوط به جذب مربیان پرورشی است که ریشه آن مربوط به پذیرش سه برابر ظرفیت است که برخلاف رویه معقول گذشته که دو برابر بود منجر به معرفی تعداد زیادی از پذیرفته شدگان علمی با نمرات تراز پایین شده است و همین پدیده منجر به جهش تعداد مشمولان ماده ۱۹ را فراهم کرده است.
مجلس وارد می‌شود
با وجود همه این واکنش‌ها کار به مجلس هم رسیده است. در همین خصوص رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان اینکه رد شدن داوطلبان آزمون استخدامی آموزش و پرورش با ایرادات و بهانه‌های بی‌پایه قابل قبول نیست، اعلام کرده است: کمیسیون آموزش موضوع رد داوطلبان آزمون آموزش و پرورش با بهانه‌های واهی را پیگیری می‌کند.
علیرضا منادی در واکنش به درج کد ۱۹ گزینش در کارنامه برخی از داوطلبان آزمون استخدامی آموزش و پرورش مربوط به تائید نشدن صلاحیت عمومی (گزینش) داوطلبان و لزوم گزینش و ارزیابی مجدد آن‌ها گفت: درج کدهای ۱۹ و ۵ گزینش در کارنامه برخی از داوطلبان آزمون استخدامی آموزش و پرورشی یعنی صلاحیت‌های عمومی (گزینش) این داوطلبان مورد تائید قرار نگرفته است.
او با تاکید بر اینکه باید جذب معلم با سخت‌ترین گزینش‌ها انجام شود، ادامه داد: بسیاری از داوطلبان آزمون استخدامی تلاش کرده و سخت درس خوانده‌اند پس قابل قبول نیست که آن‌ها را به بهانه‌های بی پایه و اساس از دایره معلمی خارج کنیم. باید به این نکته هم توجه شود که سیستم آموزشی کشور با کمبود معلم مواجه است.
رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات با تاکید بر اینکه باید گزینش داوطلبان آزمون استخدامی بر اساس قانون باشد، گفت: رد شدن پذیرفته شدگان به بهانه‌های سلیقه‌ای همچون عکس پروفایل داوطلب پذیرفتنی نیست و انتظار می‌رود چنین مواردی هرچه سریعتر حل شود. البته آقای کاظمی وزیر آموزش و پرورش قول پیگیری و رسیدگی این موضوع را داده و کمیسیون آموزش هم به طور ویژه بحث رد داوطلبان آزمون استخدامی آموزش و پرورش به بهانه‌های واهی را پیگیری می‌کند.
۴۷۴۷