به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری برگزیده های ایران، کتاب “آن بیست و سه نفر” را از وجهی می‌توان سرآغازی برای خاطره‌نگاری جنگ درخصوص حضور نوجوانان در این رویداد تاریخی به شمار آورد.
احمد یوسف‌زاده، نویسنده این کتاب، که خود یکی از ۲۳ اسیر نوجوان ایرانی در این کتاب است، به روایت خاطرات خود و همراهانی پرداخته که اگرچه کم سن و سال بودند و حتی به اصطلاح پشت لبشان سبز نشده بود، اما بزرگ‌مردان کوچکی بودند که جنگ به یکباره آنها را بزرگ کرد؛ آنقدر بزرگ که دم و دستگاه صدام را به ستوه درآوردند و خام و اسیر برنامه‌های تبلیغاتی بعثی‌ها نشدند.
این گروه کم سن و سال بین ۱۳ تا ۱۷ سال سن داشتند و اکثراً از تیپ ثارالله کرمان به جبهه اعزام شده بودند و در اردیبهشت ۱۳۶۱ در مرحله مقدماتی عملیت بیت‌المقدس در مناطق مختلف جبهه به اسارت درآمدند.
انتشار “آن بیست و سه نفر” وجه دیگری از جنگ را پیش چشم ایرانیان گشود؛ وجهی که علی‌رغم اهمیت موضوع، کمتر بدان پرداخته شده بود. چاپ این کتاب در کنار انتشار آثار بعدی مانند “اردوگاه اطفال” و “ملاصالح” توانست مسیر جدیدی برای خاطره‌نگاری جنگ ایجاد کند که قهرمانان آن نه فرماندهان و افسران آموزش دیده، که نوجوانانی بودند که با دست‌کاری در شناسنامه، موفق به حضور در جبهه‌های جنگ شدند.
طبق اطلاعات منتشر شده از سوی بنیاد شهید؛ تعداد ۴۲ هزار و ۹۵۶ آزاده ایرانی در اردوگاه‌های عراق حضور داشتند که میانگین سن آنها در زمان اسارت، ۲۲ سال بوده است.
داده‌های منتشر شده از سوی این بنیاد درباره آزادگان نکات جالبی دارد؛ از کم سن و سال‌ترین اسرا گرفته تا مسن‌ترین آنها که ۹۷ سال داشته است؛ از تعداد زنانی که این دوران را پشت سر گذاشتند تا آزاده‌ای که بیش از ۱۸ سال در اردوگاه‌های عراق زیست … تمامی این اطلاعات هرکدام گنجی است از جنگ، صدایی است از هشت سال جنگ تحمیلی که شنیده نشده است. این در حالی است که ادبیات اردوگاهی، بنا به گفته پژوهشگران، از انسانی‌ترین شاخه‌های ادبی است که “انسان” و واکنش‌های او را در سخت‌ترین شرایط به تصویر می‌کشد.
/